Kamienica przy pl. Solnym 18 we Wrocławiu

---

Historia i architektura kamienicy

Najwcześniejszy kształt kamienicy przy pl. Solnym 18 został uwieczniony na planie Weihnera z 1562 roku. Wówczas była już szczytową kamienicą, która na początku XVII stulecia zyskała nową formę, stając się czterokondygnacyjnym obiektem o trzech osiach. W 1720 roku, po sprzedaży budynku przez miasto, jego nowym właścicielem został Adrian Bögel, kupiec pochodzący z Hamburga. Krótko po transakcji kamienica została poddana gruntownej przebudowie, która odbyła się pod kierownictwem Christophera Hacknera oraz miejskiego mistrza ciesielskiego Hansa Michaela Merza.

W trakcie przebudowy podniesiono kamienicę o jedno piętro, a nad nim powstał dwuosiowy i dwukondygnacyjny szczyt, ozdobiony aediculi zakończonej wolutowymi spływami i segmentowym naczółkiem. W centralnej części szczytu umieszczono elegancki wazon. Na dachu kalenicowym znalazła się latarnia, która miała za zadanie doświetlenie klatki schodowej znajdującej się w centralnej części budynku.

W tym samym okresie zrealizowano bogatą dekorację wnętrz kamienicy. Jednym z najbardziej znaczących pomieszczeń był „Pokój Beiersdorfów”, nazwany na cześć jednego z właścicieli z drugiej połowy XIX wieku, Adelheidy Beyersdorf. To ona przekazała wystrój wnętrza do muzeum w 1805 roku. Pomieszczenie to zdobiły obrazy przedstawiające pejzaże związane z handlem morskim w Hamburgu oraz trzy portretowe wizerunki Bögela, jego małżonki Sabiny Eleonory i syna Rudolfa.

Te portrety umieszczono w supraportach. Oprócz farb, pokój charakteryzował się okładziną z kafli fajansowych w kolorystyce delftu. Na sufitach kamienicy znajdowały się malowane na płótnie plafony, które ilustrowały alegorię Sprawiedliwości i Pokoju, obecnie przechowywane w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Wystrój wnętrza przeniesiono do Śląskiego Muzeum Przemysłu Artystycznego, a następnie do Muzeum Zamkowego, gdzie znajdują się do dziś.

W 1890 lub 1896 roku, kamienica, wraz z sąsiednią kamienicą nr 19, została rozebrana. W ich miejscu wzniesiono nowy, pięciokondygnacyjny dom handlowy, który zaprojektował Robert Hönsch. Budynek, o konstrukcji murowano-szkieletowej z stalowymi stropami, pokryty został kalenicowym dachem z dwiema lukarnami, a w centralnej osi wyposażono go w neorenesansowy szczyt.

W centralnej części umieszczono też dwukondygnacyjny wykusz z balkonem na czwartej kondygnacji. Wokół wykusza znajdował się portal wejściowy z balkonem, którego balustrady zdobione były kamiennymi tralkami. Okna w zewnętrznych osiach na drugiej kondygnacji miały formę secesyjno-barokową, były łukowe oraz trzyskrzydłowe. Nad portalem umieszczono jedno okno zakończone łukiem. Na parterze znajdowały się duże witryny sklepowe, co podkreślało handlowy charakter budynku.

Nowe rozwiązania zastosowane we wnętrzu budynku obejmowały m.in. szklane stropy na trzech górnych kondygnacjach, które dzięki umieszczonemu świetlikowi dachowemu miały na celu doświetlenie pomieszczeń. W międzywojniu zmodernizowano dach, wprowadzając płaski dach z lukarną i przekształcając poddasze w funkcjonalne przestrzenie poprzez umieszczenie szeregu małych okien.

Po 1945 roku

W wyniku wojennych zawirowań w 1945 roku kamienica została poważnie uszkodzona. Wraz z sąsiednią kamienicą nr 19, konieczna była jej odbudowa, która miała miejsce w latach 1956-1957. Architektoniczny projekt odbudowy zrealizowali emil kaliski oraz Stanisław Koziczuk.

Podczas procesu rekonstrukcji, projektanci inspirowali się barokową formą, jednak stosując nowoczesne rozwiązania, co zaowocowało powstaniem budynku z jednookiennym szczytem oraz minimalną architektoniczną ornamentyką. Mimo znacznego zniszczenia, z powojennej katastrofy ocalały pewne fragmenty gotyckiej oficyny.

W ciągu lat 60. XX wieku odbyły się również prace remontowe, które miały na celu poprawę warunków użytkowych kamienicy.

---

Oceń: Kamienica przy pl. Solnym 18 we Wrocławiu

---