Władysław Zakrzewski (podpułkownik)

---

Życiorys

Władysław Zakrzewski był prawnukiem Ludwika Wyssogota-Zakrzewskiego, który żył w latach 1802–1886. Wspomniały o nim wiele powstania listopadowego, jako prawnika oraz urzędnika, a także jako właściciela majątku Kokorzyn. W jego drzewie rodzinnym znalazł się też jego dziadek, Władysław Teodor Wyssogot-Zakrzewski (1837–1893), poseł na Sejm w Berlinie, oraz ojciec, Witold Wyssogota-Zakrzewski (1865–1924), który pełnił funkcję radcy województwa poznańskiego. Jego matką była Zofia Wyskota Zakrzewska, która zmarła w 1905 roku. Miał także siostrę Halinę, urodzoną w 1895 roku.

Absolwent gimnazjum, ukończył je w 1914 roku. Po rozpoczęciu I wojny światowej został wcielony do Armii Cesarstwa Niemieckiego, gdzie odbywał służbę na froncie zachodnim. Zyskał tam stopień porucznika. W 1918 roku, po przybyciu do Poznania, wziął udział w organizacji powstania wielkopolskiego, obejmując stanowisko szefa sztabu tzw. „Grupy Palucha”. Dołączył do Wojska Polskiego, zyskując tytuł kapitana piechoty. 26 sierpnia 1919 roku, głównodowodzący Wojsk Polskich z byłego zaboru pruskiego przeniósł go z Dowództwa Głównego do Sztabu 4 Dywizji Strzelców na stanowisko Szefa Sztabu Dywizji.

Podczas symbolicznych zaślubin Polski z morzem, które miały miejsce 10 i 11 lutego 1920 roku w Pucku, Zakrzewski był jedynym oficerem, obok generała dyw. Józefa Hallera, który zajechał konno do wody. W dniu 3 maja 1922 roku, jego stopień kapitana został potwierdzony w weryfikacji, przyznano mu starszeństwo z 1 czerwca 1919 roku oraz 1002. lokatę w korpusie oficerów piechoty, przy czym jego oddziałem macierzystym był 57 Pułk Piechoty Wielkopolskiej z Poznania. W tym czasie nosił tytuł „oficer przydzielony do Sztabu Generalnego”.

Jako dowódca batalionu 57 pp, wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1923 roku pełnił służbę w Ekspozyturze Oddziału II SG Nr 3 w Poznaniu, będąc nadetatowym oficerem 57 pp. 2 listopada tegoż roku wrócił do macierzystego pułku, z równoległym oddelegowaniem na roczny kurs doszkalający w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, jednak nie ukończył jego. Po powrocie na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy I batalionu, 3 maja 1926 roku awansowano go na majora z datą starszeństwa na 1 lipca 1925 roku oraz 10. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Po stronie rządu oraz Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego brał udział w zamachu majowym w 1926 roku. 31 marca 1927 roku został przeniesiony do 52 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Złoczowie, gdzie objął stanowisko kwatermistrza. Ostatecznie z dniem 31 października 1928 roku przeszedł w stan spoczynku.

Pewien czas po tym, jako emerytowany oficer, zakończył studia ekonomiczne, uzyskując tytuł magistra oraz zajmując różne stanowiska w branży handlowo-administracyjnej. Pracował w przedsiębiorstwie Lignoza. Po wybuchu II wojny światowej oraz kampanii wrześniowej w 1939 roku, znalazł się w niewoli. Udało mu się odzyskać wolność po kilku miesiącach. Osiedlił się w Warszawie, gdzie w trakcie okupacji niemieckiej stał się oficerem Armii Krajowej. Był poszukiwany przez Gestapo.

Po pierwszym aresztowaniu udało mu się uciec, ale po drugim zatrzymaniu został oswobodzony podczas akcji przeprowadzonej pod Arsenałem w dniu 26 marca 1943 roku. W obu sytuacjach przebywał na Pawiaku, a po trzecim aresztowaniu znalazł się w obozie koncentracyjnym Mittelbau-Dora. Po wojnie, kiedy alianci go uwolnili w 1945 roku, rząd RP na uchodźstwie, w porozumieniu z dowództwem AK, awansował go do stopnia podpułkownika.

Po zakończeniu działań wojennych i krótkim pobycie w Polsce, osiedlił się w Wielkiej Brytanii, skąd następnie przeprowadził się do Argentyny, gdzie w początkach XX wieku mieszkał jego ojciec. Zmarł tam 8 maja 1981 roku. W życiu osobistym żoną Zakrzewskiego była Zofia z domu Kruk, z którą doczekał się trzech synów: Ryszarda (1937–), Macieja (1939–) oraz Andrzeja (1943–).

Ordery i odznaczenia

Władysław Zakrzewski, w swoim bogatym dorobku, jako podpułkownik, otrzymał wiele zaszczytnych odznaczeń i wyróżnień, które stanowią nie tylko symbol jego odwagi, ale także jego zaangażowania w służbę dla ojczyzny.

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4724,
• Krzyż Niepodległości (20 lipca 1932),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923),
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie),
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Krzyż Komandorski Orderu Św. Sawy (Jugosławia).

---

Oceń: Władysław Zakrzewski (podpułkownik)

---