Michał Białecki, urodzony 23 marca 1967 roku w Wrocławiu, to wyjątkowa postać w polskiej kulturze. Jako aktorka, reżysera oraz producenta, jego wkład w sztukę filmową i teatralną jest nieoceniony.
W swojej karierze Białecki zdobył uznanie zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami, co czyni go jednym z bardziej wpływowych twórców swojego pokolenia.
Życiorys
Michał Białecki jest osobą, której życie i praca w latach 80. XX wieku były ściśle związane z Harcerstwem. Był instruktorem ZHP, a także aktywnie uczestniczył w Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, znanym jako KIHAM. Pełnił wiele ról, w tym funkcję Drużynowego 91 Wrocławskiej Drużyny Harcerskiej „Busola” oraz przybocznego 1 Wrocławskiej Drużyny Harcerskiej Wędrowników „Grań”. Jego zaangażowanie doprowadziło go do bycia instruktorem Szczepu Harcerskiego „Gniazdo”. W 1984 roku Michał, w wyniku kontrowersji związanej z obozem prymasa Józefa Glempa, został zawieszony przez Komendanta Wrocławskiej Chorągwi ZHP.
W kolejnych latach, w 1985 roku, Michał uczestniczył w Zlocie ZHP, który odbył się poza granicami kraju pod Nottingham w Anglii. To tam zdobył, z potwierdzeniem od Londyńskiej Komendy Chorągwi Harcerzy, zaszczytny stopień Harcerza Orlego. Był również integralną częścią „Metody Szkoły Autorskiej”, której współorganizatorem i uczestnikiem był w latach 1981-1986 pod okiem Dariusza Łuczaka i Daniela Manelskiego. W 1987 roku, Michał był jedynym aktywnym organizatorem tej metody.
W 1988 roku przystąpił do grona założycieli Autorskiej Szkoły Samorozwoju „ASSA”, skupiającej się na innowacyjnych metodach nauczania, z D. Łuczakiem i D. Manelskim jako liderami. Jego kreatywność ujawniała się także poprzez organizowanie Spotkań Kameralnych w latach ’87 i ’88 we Wrocławiu oraz Teatru Nieformalnego. W tym samym czasie, od 1987 do 1988 roku, Michał pracował jako nauczyciel w Przedszkolu nr 87 we Wrocławiu, a równocześnie prowadził studia na wydziale filologii rosyjskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Między 1988 a 1998 rokiem Michał Białecki rozwijał swoją karierę aktorską w wielu renomowanych teatrach, takich jak Teatr Rozrywki w Chorzowie, a także w Teatrze KTO w Krakowie oraz Junges Theater w Getyndze. Jego działalność artystyczna obejmowała również współpracę z S-Cord Konzertbüro w Kassel (Niemcy, Austria) oraz La Compagne Gravitation w Besançon (Francja).
Michał był jednym z twórców i prezesów Towarzystwa Aktywności Twórczej „TAT”. Jako dyrektor Nowego Teatru, promował sztukę wrocławską, w tym powołanie do życia pierwszej po wojnie wrocławskiej Sceny Letniej. W latach 2000-2004 zajmował się tworzeniem Centrum Kultury Europejskiej – Nowego Teatru, które zlokalizowane było w hali basenu nr 4 MZK przy ul. Teatralnej we Wrocławiu. W listopadzie 2008 roku rozpoczął pracę nad Teatrem Versus.
Jego pasje obejmowały międzynarodową koordynację warsztatów teatralnych w Polsce, Niemczech i Holandii. Michał jest również autorem wielu prac, w tym „Historii Harcerstwa poza granicami Kraju”, tłumaczeń sztuk Georga Büchnera, scenariuszy teatralnych, filmowych oraz tomików poezji.
Aktor
Role teatralne
Dyplom weryfikacyjny dla aktorów dramatu (Teatr Żydowski w Warszawie)
W swoim dorobku artystycznym Michał Białecki wcielił się w rolę Kaliguli w spektaklu „Kaligula” na podstawie dzieła Alberta Camusa, pod niepowtarzalną reżyserią Jacentego Jędrusika. Zagrał też Kacpra w sztuce „Nikt mnie nie zna” autorstwa A. hr. Fredry, w reżyserii tego samego reżysera.
Junges Theater Göttingen (Niemcy)
Artysta miał również przyjemność występować w niemieckim teatrze, gdzie jego role obejmowały:
- żołnierza w „Commedia dell’arte” w reżyserii Fiorello Falciani,
- mordercę, żebraka oraz pracownika w „Die Menschen” pod kierownictwem D. Danzer,
- oficera w „In der Strafkolonie” w reżyserii Klaus Berg,
- Eisensteina w „Im Viertel des Mondes” pod reżyserią Klaus Berg,
- obcego w sztuce „Ein freudiges Ereignis”S. Mrożka, reżyserowanej przez Volkmar Rühler,
- żabę w „Zemsta nietoperza” autorstwa J. Strauss, także w reżyserii Klaus Berg,
- Aggapaię, opiekuna medycznego w „Geschwister Tanner”, reżyserowanym przez Paul Weibel,
- Hardy Mana w „Die Hardy Man Show” w reżyserii Klaus Berg,
- Tigera Browna w „Opera za trzy grosze” autorstwa B. Brechta / K. Weilla, reżyserowanego przez Johannes Lepper,
- studenta w „Unheilbar deutsch” w reżyserii Henning Schimke,
- sułtana Saladyna w „Nathan/Hamlet/Essenz” na podstawie G. E. Lessinga / W. Shakespeare’a, w reżyserii Marcus Lachmann,
- Hickupa w „Saloon ohne Wiederkehr”, reżyserowanym przez Theresia Walser,
- Roberta w „The Black Rider” w reżyserii Klaus Berg,
- Valerio w „Leonce und Lena” autorstwa G. Büchnera, reżyserowanym przez Stefan Maurer.
S-CORD Konzertbüro Kassel (Niemcy / Austria)
Michał Białecki zadebiutował także w rolach dubbingowych, osobno grając dużego smerfa w „Die Schlümpfe kommen in die Stadt!”, na świeżo wyreżyserowanej światowej prapremierze przez J. Langa.
La Compagne Gravitation Besançon (Francja)
W jego repertuarze znalazł się również spektakl „Invitation an voyage”(J. Ch. Thomas), w reżyserii Jean Charles Thomas.
Teatr Rozrywki Chorzów
Na stage w Chorzowie Michał zagrał w następujących produkcjach:
- Stachu, powstańca w „Betlejem polskim”L. Rydla, w reżyserii Marcela Kochańczyka,
- Trachtrachacza w „Kraina 105 tajemnicy” według Z. Żakiewicza, w reżyserii Marcela Kochańczyka,
- żebraka, marynarza w „Ocean niespokojny” na podstawie A. Wozniesieńskiego / A. Rybnikowa, w reżyserii Zbigniewa Marka Hassa,
- oficera w „Oh, what a lovely war!” autorstwa J. Litllewooda, w reżyserii Józefa Skwarka,
- Rudego Rydza, Tyciuteńkiego w „Kramie z piosenkami”L. Schillera, w reżyserii Jacentego Jędrusika,
- inspicjenta w „Firmie”(M. Hemar), w reżyserii Macieja Korwina,
- Braciszka Białego w „Monachomachii” autorstwa I. Krasickiego, w reżyserii Jerzego Zonia,
- burmistrza w „Czarodzieju z krainy OZ”(F. Baum), w reżyserii Dariusza Miłkowskiego,
- Kuba „Krzywy Paluch” w „Operze za trzy grosze”, w reżyserii Marcela Kochańczyka,
- muz. M. Materny (Bliźniaka) w „Złotej różdżce scen”(J. Bielunas), w reżyserii Jerzego Bielunas.
Nowy Teatr Wrocław
W Nowym Teatrze Wrocław, Michał zrealizował m.in.:
- Otsjebjakina w „Fikcyjnym Małżeństwie”(W. Wojnowicz), w reżyserii Michała Białeckiego,
- Lonce’a, Prezydenta w „Leonce i Lena”(G. Büchner), reżyserowanym przez Michała Białeckiego,
- oficera w „Kolonii karnej” według F. Kafki, w reżyserii Klaus Berg,
- niemowlęcia w „Szczęśliwym wydarzeniu”(S. Mrożek), w reżyserii Wiesława Saniewskiego.
Filmografia
- „Im Angesicht des Verbrechens”
- „Most powietrzny”
- „Die Mauer – Berlin ’61”
- „Nicht alle waren Mörder”
- „Die Hölle von Verdun”, jako Leutnant Bolensen, w reżyserii Olivera Halmburgera / Stefana Brauburgera,
- „My mistrzowie świata” w reżyserii Sebastiana Denhardta,
- „Bezmiar sprawiedliwości” jako lekarz sądowy, w reżyserii Wiesława Saniewskiego,
- „997” jako komisarz policji hamburskiej, w reżyserii Michała Fajbusiewicza,
- „Tango z aniołem”, w reżyserii Tomasza Koneckiego,
- „Pierwsza miłość”, w reżyserii Paweł Chmielewski / Krzysztof Łebski,
- „Fala zbrodni” (odc. 31, 66), w reżyserii Krzysztof Lang, Filip Zylber,
- „Warto kochać”, jako Lipiński, w reżyserii Jan Kidawa – Błoński,
- „Biuro kryminalne”, jako Kazimierz Bereza, w reżyserii Dominik Matwiejczyk,
- „Szopka noworoczna 2005” M. Wolski (Premier Marcinkiewicz), reż. Marcin Męczkowski (dubbing),
- „Zaułek tajemnic”, w reżyserii Joanna Lamparska,
- „Ona, szyny i mury”, Wydział Reżyserii Katowice, reż. Maciej Świerzawski,
- „Tramwaj”, Wydział Operatorski Katowice, reż. Rafał Rutkowski,
- „Gorzkie pomarańcze”, Wydział Operatorski Łódź, reż. Monika Kotecka,
- „Wigilia w okopach” (lektor), reż. A. Partridge / TVP Kraków.
Reżyser
Reżyser teatralny
Junges Theater Göttingen (Niemcy)
Debiut reżyserski Michała Białeckiego miał miejsce w Junges Theater Göttingen, gdzie zrealizował spektakl pt. „Wer war dieser Mensch – eine Sache über Janusz Korczak” autorstwa T. Karren.
Nowy Teatr Wrocław
- „Leonce i Lena” autorstwa G. Büchnera, w tłumaczeniu M. Białeckiego,
- „Wyspa” A. Fugarda, W. Ntshona, J. Kani,
- „Fikcyjne małżeństwo” W. Wojnowicza,
- „Audiencja” V. Havla,
- „Nikt mnie nie zna” A. hr. Fredro,
- „Skazana według Marii Stuart” Fr. Schillera.
Narodowy Teatr Edukacji Wrocław
- „Moja mała ojczyzna” C. Skały,
- „Radio Truskawka” C. Skały,
- „Abecadło Pana Tuwima” M. Kucmera,
- „Tango” S. Mrożka,
- „Pierwsza miłość” D. Lemieszka / M. Kucmera,
- „Śluby panieńskie” A. hr. Fredro.
Wrocławski Teatr Współczesny / Hebbel Theater Am Ufer Berlin
Michał Białecki pełnił rolę asystenta reżyserskiego przy spektaklu „Transfer!”, którego reżyserem był Jan Klata.
Reżyser filmowy i telewizyjny
- „Reklama społeczna” dla Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” (reżyseria),
- „Maulwurf” (scenariusz / reżyseria),
- „Empfänger” (scenariusz / reżyseria),
- „Priester” (scenariusz / reżyseria),
- „Oczami dziecka” dla Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”,
- „175/32” dla Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” (współpraca reżyserska),
- „Die Mauer – Berlin 61” (Niemcy) pod reżyserią H. Schoena (II reżyser),
- „Happy Hour” na TV4 (II reżyser),
- „BAR-Europa” – reality show dla ATM Wrocław (asystentura reżyserska),
- „Luftbrücke” (Niemcy) pod reżyserią D. Zahavi (1st Set Assistant).
Producent
Nowy Teatr Wrocław
Produkcje Michała Białeckiego w Nowym Teatrze Wrocław miały miejsce w latach 1999–2004. W tym czasie zaprezentowano wiele interesujących spektakli, w tym:
- Scena Letnia Nowego Teatru,
- Centrum Kultury Europejskiej – Nowy Teatr,
- Leonce i Lena G. Büchner, w reżyserii Michała Białeckiego,
- Szczęśliwe wydarzenie S. Mrożka, w reżyserii Wiesława Saniewskiego,
- Spotkanie – czyli kolacja na cztery ręce P. Barz, w reżyserii Moniki Dobra,
- List A. hr. Fredro,
- Szaleństwo we dwoje E. Ionesco, w reżyserii Moniki Dobra.
Ruch’s Mad(e) Company e. V. Göttingen (Niemcy)
W Niemczech, Michał Białecki współpracował z Ruch’s Mad(e) Company e. V. w Getyndze. W tym okresie zrealizowano kilka znaczących projektów teatralnych, w tym:
- The comical history of Don Quixote H. Purcel, w reżyserii Klausa Berga – opera komiczna na podstawie dzieła M. de Cervantesa, zrealizowana w Getyndze i Toruniu,
- La Favola d’Orfeo C. Monteverdi, także w reżyserii Klausa Berga – Deutsch – Polnisches Musiktheaterprojekt, wykonana w Getyndze i Wrocławiu.
Przekład
Przekłady dramatów autorstwa Georga Büchnera obejmują wiele znaczących dzieł, w tym:
- Leonce i Lena,
- Woyzeck (dialogowa wersja dla filmu Wernera Herzoga).
Przypisy
- Michał Białecki [online], FilmPolski [dostęp 23.06.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Mularczyk | Peter Hacks | Sebastian Majewski | Marcin Kober | Jarosław Kidawa | Sylwia Juszczak-Krawczyk | Zdzisław Noworol | Franz Sedlacek | Michał Opaliński (aktor) | Michał Fostowicz-Zahorski | Katarzyna Kozak | Michał Dudziewicz | Lech Janerka | Adolf Sonnenfeld | Wojciech Kościelniak | Bartłomiej Świderski | Karl Eduard von Holtei | Andreas Riehl młodszy | Józefa Bąkowska | Eugen SpiroOceń: Michał Białecki