Pilczyce

---

Nazwa

Osada, o której mowa, znana była początkowo pod różnymi nazwami, takimi jak Pylsech, Pylzech oraz Pilzec. Po raz pierwszy wspomniano ją w dokumencie z 1208 roku, gdzie pojawiła się jako Pilzcz. W kolejnych latach miejscowość była zapisywana pod innymi formami: w 1245 roku jako Pilzez, w 1291 jako Pilczicz, następnie w latach 1295-1305 jako Pilsicz, a w 1309 roku jako Pilzicz. W 1314 roku spotykamy się z nazwą Pilsiz, w 1324 Pilsicz, a w 1360 jako Pylsisz. W 1715 roku zarejestrowano ją pod nazwą Pilssnitz.

Wydaje się, że pierwotna nazwa osady mogła brzmieć Pilszec, co może być związane z obecnością popielicowatych, czyli gryzoni powszechnie znanych w przeszłości jako pilchami.

Wieś (do 1928)

W Pilczycach historia związana jest z bogatą tradycją i ważnymi wydarzeniami, które miały miejsce na przestrzeni wieków.

Wieś była w posiadaniu kapituły wrocławskiej, a w roku 1208 została połączona przez Henryka Brodatego z sąsiadującym Kozanowem. Dzięki staraniom biskupa Tomasza II, w 1291 roku wieś została sprzedana w celu uregulowania długów i ulokowana na prawie niemieckim. Niestety, biskup zmarł rok później, dlatego pełna lokacja mogła zostać przeprowadzona dopiero w 1353 roku, gdy istniał już 12,5-łanowy folwark.

W 1360 roku część Pilczyc przeszła w ręce wrocławskiej komandorii Joannitów, stając się lennem biskupim. Warto zaznaczyć, że w dworku miejscowym, podczas marszu na Wrocław w Sylwestra 1740 roku, przebywał Fryderyk II Wielki.

W roku 1795 wieś liczyła 206 mieszkańców i miała w swoim składzie dwór, folwark, karczmę, szkołę, młyn wodny oraz 43 domy. W połowie XIX wieku społeczność wzrosła do 303 mieszkańców i w miejscowości działały młyn oraz cegielnia. Przed I wojną światową, w 1910 roku, liczba mieszkańców wzrosła do 406.

Obecnie pozostałością po wcześniejszych cegielniach i wyrobiskach gliny są nazywane „gliniankami pilczyckimi” – niewielkie stawy oraz jeden większy zbiornik wodny znajdujący się w pobliskim lesie.

Na uwagę zasługuje także dzieło autorstwa Maxa Kempnera, wrocławskiego dramatopisarza żydowskiego pochodzenia, pt. „Der Herr von Pilsnitz”, wydane w 1898 roku, które również nawiązuje do historii tej miejscowości.

W Pilczycach oraz Maślicach znajduje się majątek rodowy von Woyrschów. Najważniejszym członkiem tej rodziny był feldmarszałek pruski Remus von Woyrsch (1847-1920), który urodził się, wychował oraz zamieszkał w Pilczycach po zakończeniu służby. Na jego cześć nadano nazwę ulicy Woyrsch Str. (obecnie ulica Hutnicza).

Osiedle

W okresie po przyłączeniu Pilczyc do Wrocławia, na początku lat 30. XX wieku, zrealizowano tam zabudowę w oparciu o standardowe projekty architektoniczne typu Zeilenbau. Projekty te opracowali architekci Paula Heima oraz Alberta Kemptera. W efekcie powstały głównie dwupiętrowe oraz trzy- i czteropiętrowe budynki wielorodzinne, które wyposażono w wspólne ogrody oraz zielone dziedzińce, ulokowane z tyłu zabudowań. Na terenie osiedla znajdowała się także drewniana kaplica św. Konrada.

W dniach 1-2 kwietnia 1945 roku, osiedle zostało zdobyte przez Armię Czerwoną. W wyniku toczących się walk Pilczyce doznały znacznych zniszczeń. Po zakończeniu II wojny światowej odbudowano je, a dzięki dalszej urbanizacji znacznie się rozbudowały. Obszar zamieszkały jest ograniczony przez rzekę Ślęzę, ulicę Pilczycką, Park Zachodni oraz ulicę Lotniczą. Na północ od osiedla znajduje się Las Pilczycki, który aż do Odry rozciąga się w pobliżu Śluz Rędzin, na wprost Wyspy Rędzińskiej.

Na obszarze Pilczyc swoją działalność prowadzi Parafia pw. Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny, która została erygowana w roku 1945. Dodatkowo, w latach 80. XX wieku, przy gliniance pilczyckiej zbudowano osiedle mieszkaniowe w formie bloków wielkopłytowych.

Do Pilczyc można dojechać komunikacją miejską: tramwajami linii 3, 10, 20, 31, 32, 33 oraz autobusami numer 101, 102, 103, 104, 123, 127, 128, 136, a także nocnymi liniami 243, 245, 246 i 253.

W związku z organizacją Mistrzostw Europy w piłce nożnej, które odbyły się w 2012 roku, przy rzece Ślęzie zbudowano nowoczesny Stadion Miejski, który ma pojemność 42 771 widzów i znajduje się przy alei Śląska 1.

---

Oceń: Pilczyce

---