Krzysztof Bracha

---

Życiorys

W 1978 roku Krzysztof Bracha ukończył II LO im. Jana Śniadeckiego w Kielcach. Następnie, w latach 1980–1984, podjął studia z zakresu historii w Instytucie Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach. W 1994 roku uzyskał stopień doktora w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk w Warszawie na podstawie pracy pod tytułem Problematyka traktatu Mikołaja z Jawora De superstitionibus (1405 r.). Promotorem pracy był Stanisław Bylina. W 2007 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego na Akademii Świętokrzyskiej na podstawie rozprawy pt. Nauczanie kaznodziejskie w Polsce późnego średniowiecza. Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia. Prezydent RP w dniu 14 sierpnia 2014 przyznał mu tytuł profesora nauk humanistycznych.

Od 1984 roku zaczyna swoją karierę zawodową w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach, która później przekształciła się w Akademię Świętokrzyską, a obecnie funkcjonuje jako Uniwersytet Jana Kochanowskiego. Początkowo zajmował stanowisko asystenta, a od 1995 roku pełnił funkcję adiunkta, by w 2008 roku zostać profesorem. Jego praca związana jest z Zakładem Historii Średniowiecznej w Instytucie Historii na Wydziale Humanistycznym.

Od 2008 roku piastuje stanowisko profesora nadzwyczajnego w Zakładzie Badań Źródłoznawczych i Edytorstwa Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. W swojej karierze był również stypendystą w różnych instytucjach naukowych, takich jak Deutscher Akademischer Austauschdienst (Historisches Seminar, Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg: 1990–1991, pod opieką prof. Jürgena Miethke), Institut für Europäische Geschichte w Moguncji pod kierunkiem prof. Rolfa Decota (2000), Fundacja Lanckorońskich w Rzymie (2003) oraz Polnische Historische Mission na Julius-Maximilians-Universität Würzburg (2015).

Jego badania koncentrują się na historii wieków średnich oraz związanych z nimi aspektach kulturowych, takich jak magia, czary, demonologia ludowa i różne kulty pątnicze. Interesuje się również inkwizycją w Heidelbergu w XV wieku, edytorstwem średniowiecznych źródeł pastoralnych oraz kaznodziejstwem w Europie Środkowej i Polsce w późnym średniowieczu. Jako autor ponad 200 publikacji, jego prace były publikowane w takich czasopismach jak „Studia Historyczne”, „Kwartalnik Historyczny”, „Przegląd Historyczny” oraz „Medieval Sermon Studies”.

Krzysztof Bracha jest aktywnym członkiem międzynarodowych organizacji, w tym Heidelberg Alumni International oraz International Medieval Sermons Studies Society. Dodatkowo należy do Polskiej Grupy CIHEC i jest Corresponding Fellow of the Centre for Medieval Studies na Uniwersytecie Karola oraz w Czech Academy of Sciences w Pradze.

W 2021 roku został uhonorowany Nagrodą Miasta Kielce. Od 2022 roku przewodniczy Społecznej Radzie Kultury Prezydenta Miasta Kielc oraz Stowarzyszeniu „Per crucem”, które zajmuje się ochroną dziedzictwa kulturowego Świętego Krzyża w ścisłej współpracy z klasztorem Misjonarzy Oblatów MN. Jest także członkiem jednego z zespołów doradczych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Na co dzień jest żonaty z historyk Lidią Michalską-Brachą.

Wybrane publikacje

Oto niektóre wybrane publikacje Krzysztofa Brachy, które ukazują jego wkład w rozwój badań nad historią edukacji oraz religijnością w Polsce:

• Nauczanie w dawnych wiekach. Edukacja w średniowieczu i u progu ery nowożytnej. Polska na tle Europy, Kielce 1997 (współredaktor wraz z W. Iwańczak),
• Teolog, diabeł i zabobony. Świadectwo traktatu Mikołaja Magni z Jawora De superstitionibus (1405 r.), Warszawa 1999,
• Człowiek i przyroda w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym, Warszawa 2000 (współredaktor wraz z W. Iwańczak),
• Ludzie, Kościół, wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze- wczesna epoka nowożytna), Warszawa 2001 (współredaktor wraz z J. Banaszkiewicz, W. Iwańczak, St. K. Kuczyński, B. Wojciechowska),
• Z dziejów opactwa świętokrzyskiego. Materiały z konferencji naukowej, Kielce, 1 czerwca 2006 r., Kielce 2007 (Łysogórskie opactwo benedyktynów. Źródła–monografie–materiały–studia, t. II) (współredaktor wraz z M. Derwich),
• Nauczanie kaznodziejskie w Polsce późnego średniowiecza. Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia, Kielce 2007,
• Zbožnost středověka, Praha 2007 (Colloquia mediaevalia Pragensia, vol. VI) (współredaktor wraz z M. Nodl, J. Hrdina, P. Kras),
• Legend świętokrzyskie, Kielce 2009 (redaktor),
• Przestrzeń religijna Europy Środkowo-Wschodniej w średniowieczu. Religious space of East-Central Europe in the Middle Ages, Warszawa 2010 (współredaktor wraz z P. Kras),
• Sacrum pogańskie–sacrum chrześcijańskie. Kontynuacja miejsc kultu we wczesnośredniowiecznej Europie Środkowej, Warszawa 2010 (współredaktor wraz z Cz. Hadamik),
• „Kazania świętokrzyskie”. Genez, przekaz, tekst, kontekst. Po lekturze nowej edycji (2009), IBL PAN Warszawa 3.03.2010 r., „Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi”, t. 4, Warszawa 2010, s. 11–123 (współredaktor wraz z A. Dąbrówka),
• Bazylika mniejsza pod wezwaniem Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu, Kielce 2013 (współautor wraz z Marek Derwich),
• Des Teufels Lug und Trug. Nikolaus Magni von Jauer: Ein Reformtheologe des Spätmittelalters gegen Aberglaube und Götzendienst, Dettelbach 2013 (Quellen und Forschungen zur Europäischen Ethnologie, hrsg. von Dieter Harmening, Bd. XXV),
• Kaznodziejstwo średniowieczne. Polska na tle Europy. Teksty-atrybucje-audytorium, Warszawa 2014 (Colloquia Mediaevalia Preadicatoria, Vol. I) (redaktor wraz z A. Dąbrówka),
• Casus pulchri de vitandis erroribus conscientiae purae. Orzeczenia kazuistyczne kanonistów i teologów krakowskich z XV w., Warszawa 2013,
• Debaty świętokrzyskie, vol. 1, Kielce 2014 (współredaktor wraz z M. Marczewska),
• Debaty świętokrzyskie, vol. 2, Kielce 2016 (współredaktor wraz z M. Marczewska, Stanisław Cygan),
• Debaty świętokrzyskie, vol. 3, Kielce 2020 (redaktor),
• Česko-polské kazatelské vztahy ve středověku, Praha 2016 (Colloquia mediaevalia Pragensia, vol. XVI) (współredaktor wraz z M. Nodl),
• Ambona. Studia o kulturze średniowiecza ofiarowane Stanisławowi Bylinie, Warszawa 2016 (współredaktor wraz z W. Brojer),
• Słowo-pismo-sacrum. Cztery studia z dziejów kultury religijnej w Polsce późnego średniowiecza, Warszawa 2020 (Studia Staropolskie Series Nova, T. 99/105) (wespół z Mariusz Leńczuk),
• Antiphonarium Kielcense. Antyfonarz kolegiaty kieleckiej (ok. 1372 r.). Wydanie fototypiczne z komentarzem, Kielce 2020 (redaktor),
• Maria mediatrix-Maria adiutrix. Pobożność maryjna w kaznodziejstwie polskim późnego średniowiecza. Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia, Warszawa 2023 (Wyd. DiG),
• Krzysztof Bracha, Marek Derwich, Jerzy Kaliszuk, Spicilegium Gerarda Lefebvre’a de Lassus źródło do historii benedyktynów świętokrzyskich. Studia nad zabytkiem. Podobizna rękopisu, Kielce 2023 (Zabytki dawnego dziejopisarstwa łysogórskiego. Monumenta historica antiquiora calvomontana, t. 1).

---

Oceń: Krzysztof Bracha

---