Bogusław Czechowicz

---

Życiorys

Od 1988 do 1993 roku Bogusław Czechowicz poszerzał swoją wiedzę na kierunku historii sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie w 2001 roku uzyskał tytuł doktora. W kolejnych latach jego rozwój akademicki kontynuował się w Czechach; w 2010 roku habilitował się z historii na Uniwersytecie w Hradcu Králové, a pięć lat później obronił drugi doktorat (PhDr.) z historii na Uniwersytecie Jana Ewangelisty Purkyniego w Uściu nad Łabą. W 2017 roku został mianowany profesorem historii na mocy dekretu prezydenta Republiki Czeskiej, po przeprowadzeniu odpowiedniej procedury.

Jego zainteresowania badawcze są niezwykle zróżnicowane i dotyczą sztuki późnego średniowiecza, baroku oraz wybranych aspektów sztuki XIX i XX wieku. Dodatkowo, jego badania skupiają się także na dziejach kartografii i starożytności, a w ostatnich latach Czechowicz zajął się również biblijnymi asocjacjami kultury europejskiej oraz historiografią. Od 2019 roku pracuje na Uniwersytecie Śląskim w Opawie, gdzie wykłada w Instytucie Nauk Historycznych na Wydziale Filozoficzno-Przyrodniczym. Wcześniej, w latach 2007-2015, był związany z Uniwersytetem w Hradcu Králové, a następnie w latach 2011-2019 z Uniwersytetem Opolskim.

Bogusław Czechowicz ma także bogate doświadczenie w pracy dydaktycznej; jako eksternista prowadził zajęcia na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, a także w kilku innych instytucjach edukacyjnych, takich jak Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach oraz Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości. W latach 1994-2010 pracował w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.

Jego działalność naukowa obejmuje także pracę redakcyjną; w latach 1991–1993 był członkiem redakcji popularnonaukowego periodyku „Karkonosz. Sudeckie Materiały Krajoznawcze”, a w latach 1991–1995 redagował „Śląskie Zeszyty Krajoznawcze”. Współtworzył periodyk naukowy „Dzieła i Interpretacje”, który ukazywał się w latach 1993-2009, oraz organizował różne konferencje naukowe. Jego wpływ w tej dziedzinie był niezwykle znaczący.

W ponad 30 monografiach oraz przeszło 200 artykułach i rozprawach naukowych Czechowicz udokumentował swoją wiedzę i doświadczenie, pisząc w wielu językach, w tym po polsku, czesku, angielsku, niemiecku, holendersku, rosyjsku i węgiersku. Uczestniczył aktywnie w ponad 150 konferencjach naukowych oraz współpracował z wieloma czasopismami popularnonaukowymi, co podkreśla jego zaangażowanie w życie naukowe.

Czechowicz był także animatorem życia naukowego na Śląsku, zwłaszcza we Wrocławiu, a jego prace przyczyniły się do zrozumienia miejsca tego regionu w kontekście historycznym i kulturowym, ze szczególnym uwzględnieniem roli Wrocławia jako konkurencyjnego ośrodka w stosunku do Pragi.

Warto również zaznaczyć, że jego badania nad starą kartografią wprowadziły nowatorskie metody interpretacyjne, traktując mapy jako dzieła sztuki, jednocześnie analizując ich kontekst polityczny, prawny oraz filozoficzny. Znaczną część jego badań zajmuje także komponent biblijny, który wprowadza do interpretacji dziedzictwa kulturowego.

W ciągu swojego życia angażował się również w różnorodne organizacje i stowarzyszenia, takie jak Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze oraz Stowarzyszenie Historyków Sztuki. Jego prace były kilkakrotnie nagradzane i uznawane, w tym także prace napisane przez jego doktorantów.

Ważnymi rezultatami jego działalności jest także promowanie idei powrotu na Śląsk zaginionych zabytków, co było jego celem jeszcze przed 2004 rokiem, a który doprowadził do odzyskania fragmentów graduału z Raciborza.

Publikacje (książki autorskie, opracowania zbiorowe pod redakcją lub współredakcją)

Przedstawiamy kluczowe dzieła autorskie Bogusława Czechowicza, które stanowią istotny wkład w historiografię oraz sztukę Śląska. Oto lista ważniejszych publikacji, które ukazały się w różnych formatach:

• Dialog form i treści w architekturze Wrocławia (Wrocław 2003, format A5, 112 s.),
• Kaplice w dawnym hrabstwie kłodzkim (Wrocław 2003, format B5, 220 s.),
• Nagrobki późnogotyckie na Śląsku (= Acta Universitatis Wratislaviensis, 2583) (Wrocław 2003, format A4, 318 s.),
• Historia kartografii Śląska XIII-XIX wieku (Wrocław 2004, format A5, 188 s.),
• Książęcy mecenat artystyczny na Śląsku u schyłku średniowiecza (Warszawa 2005, format B5, 728 s.),
• Bernharda Mannfelda „Śląsk w obrazach”. Śląskie zabytki w akwareli i rysunku z 1871 roku (= Materiały do dziejów śląskiego starożytnictwa, 1) (Wrocław 2005, format A5, 112 s.),
• Kościół w Gorzanowie na Ziemi Kłodzkiej. Przyczynek do dziejów sztuki czeskiej (Wrocław 2007, format A5, 160 s.),
• Sukcesorzy śląskich Piastów. W trzecie setlecie śmierci Ostatniej z Rodu (1707-2007) (= Biblioteka Dolnego Śląska, 3) (Wrocław 2007, format A5, 224 s.),
• Visus Silesiae. Treści i funkcje ideowe kartografii Śląska XVI-XVIII wieku (= Acta Universitatis Wratislaviensis, 3032) (Wrocław 2008, format A4, 224 s.),
• Między katedrą a ratuszem. Polityczne uwarunkowania sztuki Wrocławia u schyłku średniowiecza (Warszawa 2008, format A5, 382 s.),
• Ars lucrum nostrum. Prace z historii sztuki i kultury (Wrocław 2008, format B5, 272 s.),
• Kladské dějepisectví v Polsku po druhé světové válce. Historická věda ve službách státní politiky i narodnej ideologie (Červený Kostelec 2010, format A5, 236 s.),
• Dvě centra v Koruně. Čechy a Slezsko na cestach integracji i rozkolu w kontekście ideologii, polityki i sztuki (1348-1458) (České Budějovice 2011, format B5, 332 s.),
• Kaplice w dawnym Księstwie Ziębickim (Wrocław 2012, format B5, 158 s.),
• Böhmische Erbfolge und Breslau in den Jahren 1348-1361. Kunst und Geschichte auf Wegen und Holzwegen der Historiographie (Červený Kostelec 2013, format A5, 278 s.),
• Z Biblią w tle. Prace z historii kultury Europy Środkowej (= Silesianeum, 1), (Wrocław 2015, format B5, 314 s.),
• Na czesko-morawsko-śląskim styku. O wiekach XV-XVIII i trudnym ich postrzeganiu (= Uniwersytet Opolski – Studia i Monografie, 529), (Opole 2016, format B5, 280 s.),
• Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547, I, Historiograficzny gorset. Korona Czeska oczami pokoleń badaczy (Wrocław 2017, format B5, 180 s.),
• Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547, II, „Sic noster rex Jiřík” czy „occupator regni Bohemiae”? Rządy w Koronie Jerzego z Podiebradów (Wrocław 2017, format B5, 254 s.),
• Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547, III, „Mathias Primus Dei gratia rex Bohemiae”. Rehabilitacja nieuznawanego króla (Wrocław 2017, format B5, 328 s.),
• Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547, IV, Król i stany, 1, Siła słabości? Długie późne rządy Władysława II (Wrocław 2017, format B5, 302 s.),
• Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547, IV, Król i stany, 2, Książęta i szlachta, A, Książęta i hrabiowie (Wrocław 2020, format B5, 374 s.),
• Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547, IV, Król i stany, 2, Książęta i szlachta, B, Magnaci (Wrocław 2020, format B5, 824 s.),
• Migotanie przeszłości. Prace z historii sztuki i historii historiografii (głównie) Śląska (Wrocław 2020, format B5, 220 s.),
• Stołeczne miasto Wrocław. Przewodnik po zapomnianej historii śląskiej metropolii (Wrocław 2020, format A5, 144 s.),
• Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547, IV, Król i stany, 2, Książęta i szlachta, B, Rycerze, włodykowie i inni „urodzeni” (Wrocław 2022, format B5, 584 s.),
• Wokół Pragi i Wrocławia. Studia nad przeszłością i o tym, co po niej zostało (Wrocław 2023, format B5, 190 s.),
• Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547, IV, Król i stany, 3, Miasta i mieszczanie, A, Miasta królewskie Czech (Wrocław 2024, format B5, 462 s.)

Oprócz publikacji autorskich, Czechowicz ma również na swoim koncie szereg prac zbiorowych, które zostały wydane pod jego redakcją lub współredakcją. Oto niektóre z nich:

• O sztuce sepulkralnej na Śląsku. Materiały z sesji Oddziału Wrocławskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Wrocław, 25-26 października 1996 roku (Wrocław 1997, format B5, 208 s., współredaktor),
• Z dziejów rysunku i grafiki na Śląsku oraz w kolekcjach i zbiorach ze Śląskiem związanych. Materiały z sesji Oddziału Wrocławskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 23-24 marca 1999 roku (Wrocław 1999, format B5, 220 s., współredaktor),
• Dziedzictwo artystyczne Świdnicy (Wrocław – Świdnica 2003, format B5, 232 s., redaktor),
• Dziedzictwo artystyczne Żagania (Wrocław – Zielona Góra – Żagań 2006, format B5, 192 s., współredaktor),
• Historia u Piastów, Piastowie w historii. Z okazji trzechsetlecia śmierci ostatniej z rodu, księżnej Karoliny (Brzeg 2008, format B5, 280 s., redaktor),
• Glogovia Maior. Wielki Głogów między blaskiem dziejów i cieniem ruin (Głogów – Zielona Góra 2010, format B5, 476 s., współredaktor),
• Ziębice – miasto św. Jerzego. Dzieje i kultura dawnej stolicy książęcej (Wrocław 2010, format B5, 350 s., redaktor),
• Śródmiejska katedra. Kościół św. Marii Magdaleny w dziejach i kulturze Wrocławia (Wrocław 2010, format A5, 640 s., redaktor),
• Księstwo Opolskie i Raciborskie. Terytoria – struktury – elity – dziedzictwo (Opole 2015, format B5, 188 s., redaktor),
• Monety – zamek – nagrobek. Książę Karol I z Podiebradów (1476-1536) między dziedzictwem przodków a dokonaniami potomków (Červený Kostelec – Wrocław 2015, format A5, 362 s., redaktor),
• Sztuka dawnego Opola (Opole 2018, format B5, 296 s., współredaktor),
• Projektowanie historii. Historiografia Ziemi Kłodzkiej od średniowiecza do współczesności (Kłodzko 2018, format A4, 124 s., redaktor),
• Opavští Přemyslovci v dějinách a kultuře / Opawscy Przemyślidzi w dziejach i kulturze (Opava – Katowice 2022 = Opavská historická sympozja, 2, format B5, 432 s., współredaktor),
• Gdy średniowiecze stawało się nowożytnością…, Wrocław 2024 (= VII Kongres Mediewistów Polskich, 4), (Wrocław 2024, format B5, ss. 192, redaktor)

---

Oceń: Bogusław Czechowicz

---