Skwer ELWRO we Wrocławiu


Skwer ELWRO to urokliwy zakątek zlokalizowany we Wrocławiu, w malowniczej dzielnicy Grabiszyn-Grabiszynek (historycznie znanej jako Grabiszyn). Jego nazwa nie jest przypadkowa, gdyż upamiętnia on Wrocławskie Zakłady Elektroniczne ELWRO, które funkcjonowały w latach 1959–1993 i miały istotny wpływ na rozwój lokalnego przemysłu elektronicznego.

Warto zwrócić uwagę na historię tego miejsca, które łączy w sobie zarówno dziedzictwo przemysłowe, jak i zieloną przestrzeń, sprzyjającą relaksowi mieszkańców oraz turystów. Skwer jest idealnym miejscem na spacery, a także na spotkania towarzyskie w otoczeniu natury, z dala od zgiełku miasta.

Uchwała

Nazwa skweru ELWRO została oficjalnie nadana uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia w dniu 9 lipca 2015 roku.

W paragrafie 1 tej uchwały określono, że nadana nazwa weszła w życie po upływie 14 dni od momentu ogłoszenia dokumentu w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego. Ogłoszenie miało miejsce 17 lipca 2015 roku.

Decyzja radnych Wrocławia została podjęta na wniosek Komitetu Społecznego Upamiętnienia Elwro.

Położenie

Skwer ELWRO we Wrocławiu to miejsce o bogatej historii, zlokalizowane w interesującej okolicy, która obejmuje zbiegi kilku istotnych ulic. Obszar ten znajduje się w rejonie ulic:

  • Klecińskiej,
  • Aleksandra Ostrowskiego, gdzie mieściła się siedziba przedsiębiorstwa oraz technikum elektroniczne, znane jako EZN (Elektroniczne Zakłady Naukowe), pod numerem 22,
  • Grabiszyńskiej.

Od północnego zachodu teren ten graniczy z budynkiem, tzw. Domu Rotacyjnego, który służył niegdyś jako miejsce zamieszkania dla pracowników ELWRO. Przez wiele lat skwer znajdował się pod zarządem zakładów ELWRO, co podkreśla jego historyczne znaczenie w regionie.

Inicjatywa

Inicjatywa upamiętnienia skweru, który znajduje się w sąsiedztwie niegdyś istniejących zakładów Elwro, zrodziła się z myśli byłych pracowników tej instytucji. W lutym 2015 roku utworzony został Komitet Społeczny Upamiętnienia Elwro, który zainicjował ten szczytny projekt.

Warto podkreślić, że zakłady Elwro odegrały istotną rolę w rozwoju polskiego sektora informatycznego oraz przyczyniły się do gospodarczego wzrostu Wrocławia. Liderzy tej akcji jednogłośnie przekonywali, iż potrzebne jest upamiętnienie tych, którzy wnieśli znaczący wkład w historię regionu:

Historyczne znaczenie dla Wrocławia, a także niepodważalny, znaczący wkład w rozwój informatyki w Polsce i w krajach Europy Wschodniej i Środkowej bezsprzecznie zasługują na upamiętnienie.

W uzasadnieniu uchwały Rady Miejskiej Wrocławia, dotyczącej nazewnictwa skweru na cześć zakładów Elwro, podkreślono:

ELWRO było synonimem nowoczesności i wizytówką, znakiem rozpoznawczym Wrocławia.

Dodatkowo, wskazano na ich historyczne zasługi dla miasta oraz na znaczący pozytywny wkład w rozwój elektroniki i informatyki w Polsce jako godne upamiętnienia:

Historyczne zasługi ELWRO dla miasta, bezsprzecznie znaczący pozytywny wkład w rozwój elektroniki i informatyki w Polsce (…) są godne upamiętnienia.

Uhonorowanie zakładów ELWRO przez nadanie imienia skwerowi, a także poprzez stworzenie obiektów małej architektury, odbywa się pod Patronatem Honorowym Prezydenta Wrocławia, Pana Rafała Dutkiewicza. Szerokie wsparcie dla tego przedsięwzięcia wyraziło także Polskie Towarzystwo Informatyczne, jako że:

Zakłady „ELWRO” wniosły znaczący wkład w rozwój informatyki w Polsce.

Plany

Przygotowywana jest niezwykle interesująca koncepcja, która przewiduje budowę obelisku na skwerze. Ten znaczący element małej architektury będzie stworzony z granitu szarego strzegomskiego i będzie miał wymiary 180×180×15 cm. Na obelisku znajdzie się także forma przestrzenna z granitu Impala o wymiarach 80×80×200 cm. Na jego powierzchni umieszczone zostaną dwie istotne inskrypcje:

Polskie komputery urodziły się w ELWRO
Komputery Odra, konstruowane i produkowane w Elwro utorowały rozwój informatyki w Polsce

Projekt obelisku został stworzony przez byłych pracowników przedsiębiorstwa, Mieczysława Pirogę oraz Edwarda Pełechę. Planowane odsłonięcie obelisku odbędzie się 17 września 2015 roku o godzinie 12:00. Dodatkowo, przygotowano także projekt zagospodarowania całego terenu, który został pozytywnie zaopiniowany przez Towarzystwo Miłośników Wrocławia oraz Komisję Kultury i Nauki. Przy pomniku zostanie umieszczone logo ELWRO oraz tabliczka o wymiarach 30×12 cm, która będzie upamiętniać fundatorów i sponsorów inicjatywy. Montaż planowany jest na 2 września 2015 roku.

W ramach tej samej koncepcji przedstawiono również pomysł umieszczenia na skwerze kolejnego wrocławskiego krasnala o imieniu krasnal Elwruś. Szacowane koszty całej inicjatywy oscylują wokół kwoty 28 000–30 000 złotych.

Realizacja

Inicjatywy podjęte przez Komitet Społeczny Upamiętnienia Elwro zainteresowały mieszkańców Wrocławia i przyniosły oczekiwane efekty. Projekty, które zostały wprowadzone, obejmują różnorodne działania mające na celu upamiętnienie historycznych zakładów.

  • nadające skwerowi oficjalną nazwę: Skwer ELWRO, którą uchwaliła Rada Miejska Wrocławia 9 lipca 2015 roku,
  • wykonanie oraz odsłonięcie w dniu 17 września 2015 roku obelisku z inskrypcjami, które mają za zadanie upamiętnić zakłady,
  • stworzenie i umieszczenie, u stóp obelisku, figurki kolejnego krasnala, która przedstawia postać siedzącą na liczydle, gdzie zakodowano datę powstania zakładów Elwro, czyli rok 1959.

Uroczystość odsłonięcia obelisku

W dniu 17 września 2015 roku miała miejsce znacząca uroczystość, która była zgodna z wcześniejszymi zapowiedziami i planami. W tym dniu odbyło się odsłonięcie obelisku, który upamiętnia Wrocławskie Zakłady Elektroniczne ELWRO, znajdującego się na Skwerze ELWRO.

Uroczystość rozpoczęła się punktualnie o godzinie 12:00. W ceremonii tej wziął udział Wiceprezydent Wrocławia Adam Grehl, który dokonał uroczystego odsłonięcia obelisku. Obecni byli również byli pracownicy zakładów ELWRO, w tym ich drugi dyrektor, Stefan Rylski.

Przypisy

  1. Wrocław, Grabiszyn, pomnik Zakładów ELWRO- KRASNAL ELWRUŚ.polska-org.pl
  2. Mera Elwro, ZOPIW 1979, s. 10.
  3. Uchwała RMWr 2015, s. § 1.
  4. Wyniki 2015, s. 1.
  5. Wyniki 2015, s. 2.
  6. Wyniki 2015, s. 4, 5.
  7. Wyniki 2015, s. 5, 6.
  8. Wyniki 2015, s. 6.
  9. Wyniki 2015, s. 8.
  10. Uzasadnienie do uchwały 2015, s. 1.
  11. PTI wsparcie 2015.
  12. Akt założycielski 2015.
  13. PTI odsłonięcie 2015.
  14. Działania i wyniki 2015.
  15. Głowicka-Wolska 2015.
  16. Walków, 6 czerwca 2015.
  17. Walków, 17 września 2015.
  18. Stanisz 2015.
  19. Bystroński 2015.
  20. EZN Historia 2015.

Oceń: Skwer ELWRO we Wrocławiu

Średnia ocena:4.72 Liczba ocen:20