Andrzej Więckowski (pisarz)


Andrzej Włodzimierz Więckowski, urodzony 17 października 1949 roku we Wrocławiu, to postać znacząca w polskiej kulturze jako pisarz, dziennikarz oraz wydawca. Swój edukacyjny fundament zdobył w I Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu, a także na kierunku polonistyka na Uniwersytecie Wrocławskim.

Jego literacki debiut miał miejsce w 1970 roku w „Odrze”, gdzie publikował wiersze pod patronatem wybitnego poety, Tymoteusza Karpowicza. Aktywnie brał udział w życiu kulturalnym i literackim, organizując w latach 70. cykl „Sądów nad literaturą” w legendarnym miejscu, jakim była Piwnica Świdnicka, a także Legnickie Dni Poezji oraz Oleśnickiego Maja. Jako kierownik literacki Wrocławskiego Teatru Lalek, jak również prezes Koła Młodych w Związku Literatów Polskich, miał istotny wpływ na rozwój polskiej sceny literackiej.

W trakcie swojej kariery Więckowski publikował eseje oraz recenzje w „Odrze”, a także współpracował z tygodnikiem „Wiadomości”, gdzie pojawiały się jego reportaże oraz felietony dotyczące literatury i teatru. Działając także w mediach, współpracował z radiem oraz z telewizją, a w 1974 roku otrzymał nagrodę ministra kultury i sztuki za filmowy reportaż (wraz z Antonim Dzieduszyckim).

Od marca 1981 roku, z powodu wydarzeń politycznych w Polsce, Więckowski znalazł się na emigracji w Berlinie Zachodnim. Pełnił funkcję redaktora „Przekazów” – organu „Solidarności”, działając w polonijnym środowisku oraz będąc aktywnym członkiem Związku Polaków w Niemczech oraz Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej, gdzie współpracował z Lidą Ciołkoszową i działaczami związanymi z Józefem Pinorem.

W 1983 roku założył i został redaktorem naczelnym miesięcznika „Archipelag”, który zainicjował współpracę z wieloma znaczącymi pisarzami, takimi jak Gustaw Herling-Grudziński, Tymoteusz Karpowicz, Włodzimierz Odojewski, a także niemieckimi autorami, w tym Günterem Grassem oraz Friedrichiem Dürrenmattem. Więckowski zorganizował sympozjum „Szanse Kultury Polskiej”, które miało miejsce w berlińskim Literarisches Colloquium i zgromadziło czołowych pisarzy oraz polityków niemieckich, a także przedstawicieli polskiej emigracji. To wydarzenie miało miejsce w dniu, w którym Lech Wałęsa otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.

„Archipelag” wyróżniał się jako jedno z nielicznych pism emigracyjnych, które nie korzystało z zewnętrznych funduszy. Więckowski był również członkiem redakcji niemieckiego czasopisma literackiego „Neue Literatur” oraz współpracował z Radiem Wolna Europa, gdzie pełnił rolę korespondenta i był kierownikiem działu kultury po przeniesieniu rozgłośni do Warszawy.

W okresie swojej działalności Więckowski relacjonował na żywo upadek Muru Berlińskiego. Od 1998 roku pełnił funkcję redaktora „Odry”, a od 1999 do 2009 roku był wykładowcą Kolegium Karkonoskiego w Jeleniej Górze. Aktywnie angażował się w lokalne debaty kulturalne jako inicjator i moderator „Obserwatorium Karkonoskiego”. Jego eseje dotyczące stosunków polsko-niemieckich były tematem wykładów w Trinity College w Dublinie. W 2010 roku został doradcą dyrektora naczelnego Filharmonii Dolnośląskiej i pełnił role dyrektora artystycznego Festiwalu Silesia Sonans. Został również współzałożycielem i Hetmanem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego Ziemi Jeleniogórskiej.

W ostatnich latach swojej kariery politycznej, w 2010 roku, bez powodzenia kandydował z listy Platformy Obywatelskiej do rady powiatu karkonoskiego, a następnie został członkiem zarządu powiatu. Dwa lata później bezskutecznie ubiegał się o mandat w sejmiku województwa dolnośląskiego, a w 2015 roku był doradcą wojewody dolnośląskiego. Obecnie pełni rolę redaktora naczelnego serii wydawniczej „Arch2pelag”, która jest kontynuacją „Archipelagu” oraz redaktora naczelnym „Formatu Literackiego”, dodatku pisma artystycznego.

Twórczość

Andrzej Więckowski jest autorem wielu znaczących dzieł, które w różnorodny sposób przyczyniają się do polskiej literatury i kultury. Oto zestawienie jego kluczowych publikacji:

  • 1976: Gniazdo, zbiór wierszy, Ossolineum,
  • 1978: The New Polish Poetry, antologia, Pittsburgh,
  • 1978: Ollantay, sztuka teatralna, Wrocławski Teatr Lalek,
  • 1999: Odojewski i krytycy, antologia tekstów, Lublin,
  • 2001: Wypowiedzieć wojnę Niemcom, eseje na temat stosunków polsko-niemieckich, Wydawnictwo Krakowskie,
  • 2007: Budowanie w pięknym krajobrazie, antologia tekstów o urbanistyce, Jelenia Góra,
  • 2008: Wojaczek wielokrotny, zbiór tekstów o życiu i twórczości R. Wojaczka, Biuro Literackie,
  • 2009: Moje Niemcy – moi Niemcy. Odpominania polskie, Wydawnictwo Instytutu Zachodniego,
  • 2009: Słownik sytuacji, teksty o sztuce (o Zbigniewie Liberze i Robercie Kuśmirowskim), BWA w Jeleniej Górze,
  • 2010: Wejście na świętą górę. Obserwatorium Karkonoskie, BWA w Jeleniej Górze,
  • 2012: Budowanie w pięknym krajobrazie. Regionalizm w architekturze, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej,
  • 2016: Photozona, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu.

Każda z wymienionych prac stanowi istotny wkład w polską literaturę oraz refleksję nad różnorodnymi aspektami kultury i sztuki, ukazując niezwykle bogaty dorobek autora.


Oceń: Andrzej Więckowski (pisarz)

Średnia ocena:4.72 Liczba ocen:8