Kościół św. Antoniego z Padwy we Wrocławiu

---

Historia

Świątynia, znana jako kościół św. Antoniego z Padwy, zyskała swój kształt w latach 1685–1692 pod fachowym okiem architekta Mateusza Bienera. Jej projekt jest dziełem anonimowego włoskiego twórcy, a całość utrzymana jest w stylu barokowym. W tym samym czasie powstał klasztor zakonu franciszkanów reformatów, który został zakończony w latach 1679–1681 i ostatecznie dokończony w 1694 roku.

W tragicznym wydarzeniu, które miało miejsce 21 czerwca 1749 roku, doszło do wybuchu prochu w pobliskiej baszcie murów miejskich, co spowodowało znaczne uszkodzenia całego kompleksu klasztornego. W wyniku eksplozji zdewastowane zostały dachy budynków, a niektóre z nich, w tym sklepienia kościoła oraz klasztoru, przeżyły częściowe zawalenie. Mimo tego udało się ocalić jeden z ołtarzy.

Odbudowa kompleksu trwała do 1753 roku, a fundusze na ten cel pochodziły od pruskich władz, biskupa wrocławskiego, członków pomocy finansowej ze strony śląskiej arystokracji oraz datków od wiernych z Śląska, Polski i Czech.

W 1792 roku, franciszkanie zmuszeni byli oddać klasztor elżbietankom, które pozostawały tam aż do końca II wojny światowej, czyli do 1945 roku. Po ich odejściu, klasztor został przekazany salezjanom, którzy z kolei w 1953 roku musieli oddać go na potrzeby domu studenckiego wrocławskiego Uniwersytetu.

W 1998 roku, kardynał Henryk Gulbinowicz podjął decyzję o przekazaniu obiektu zakonowi paulinitów, którzy obecnie zarządzają tym miejscem. Kościół ma imponujące wymiary: szerokość wynosi około 18 metrów, długość to 30 metrów, a wysokość sklepienia sięga 17 metrów. Jego kwadratowa wieża, która znajduje się w pobliżu chóru, jest niewysoka, przez co nie jest łatwo dostrzegalna z ulicy.

Nad głównym portalem umieszczona jest figura św. Antoniego z Padwy, nadająca nazwę dla całej okolicy, która w 1718 roku przyjęła jego imię, zastępując wcześniejszą nazwę Hundstrasse – „Psia Ulica”. Obecnie patronem parafii związanej z tym kościołem jest św. Mikołaj.

Otoczenie, w którym znajduje się ta niezwykła świątynia, znane jest jako Dzielnica Czterech Świątyń. W bliskim sąsiedztwie kościoła znajdują się także inne ważne budowle, w tym ewangelicki kościół dworski, Synagoga Pod Białym Bocianem oraz cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Barbary.

W 2014 roku, na wniosek arcybiskupa Józefa Kupnego, kościół zyskał tytuł Sanktuarium Jasnogórskiej Matki Kościoła, podkreślając jednocześnie jego znaczenie jako ważnego miejsca kultu religijnego i historycznego.

Organy

W kościele św. Antoniego z Padwy we Wrocławiu znajdują się organy pneumatyczne o 17 głosach. Te fascynujące instrumenty zostały zbudowane w 1997 roku przez wrocławskiego organmistrza, Antoniego Szydłowskiego. Ich konstrukcja opiera się na oryginalnym prospekcie pochodzącym z pierwotnego instrumentu, który został stworzony przez Josepha Eberhardta ze Zgorzelca w latach 1750–1752.

Dyspozycja instrumentu

Manuał I	Manuał II	Pedał
1. Pryncypał 8′	1. Burdon 8′	1. Subbas 16′
2. Gamba 8′	2. Pryncypał 4′	2. Oktawbas 8′
3. Flet podwójny 8′	3. Flet drewniany 4′	3. Chorałbas 4′
4. Oktawa 4′	4. Superoktawa 2′
5. Flet otwarty 4′	5. Kwinta 1 1/3′
6. Kwinta 2 2/3′	6. Cymbał 3×
7. Piccolo 2′
8. Mixtura 4×

Dzwony

Najwcześniejsze informacje o dzwonach w kościele św. Antoniego z Padwy pochodzą z 1695 roku, gdy to dochodzi do niezwykle istotnej chwili w historii świątyni – kościół otrzymuje dwa dzwony, które zostały odlane przez Siegmunda Götza. Niestety, podczas I wojny światowej, w 1917 roku, obydwa dzwony zostały zarekwirowane i przetopione na amunicję. Po zakończeniu wojny, w 1925 roku w wieży kościelnej zainstalowano dwa nowe dzwony, choć były one znacznie mniej okazałe. Niestety, to również nie przyniosło rozwiązań, ponieważ zniszczenia II wojny światowej spowodowały, że te dzwony również nie przetrwały.

Aktualnie, kościół św. Antoniego dysponuje trzema dzwonami. Dwa z nich można zobaczyć w wieży, zaś trzeci, niewielki i anonimowy dzwon, umieszczony jest na emporze w prezbiterium.

	Imię	Waga (kg)	Ton uderzeniowy	Rok odlania	Odlewnia
Mały dzwon	Maria	około 100 kg	fis”	2008	Odlewnia Dzwonów Janusz Felczyński, Przemyśl
Duży dzwon	Antoni	około 190 kg	dis”	lata 50	Śląska Odlewnia Dzwonów, Wrocław

---

Oceń: Kościół św. Antoniego z Padwy we Wrocławiu

---