Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego


Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego to nie tylko budynek administracyjny tej prestiżowej akademii, ale również istotny zabytek kultury i historii Wrocławia. Jego historia sięga 6 grudnia 1728 roku, kiedy to położono kamień węgielny pod budowę na miejscu dawnego, średniowiecznego zamku piastowskiego, który istniał na obszarze dzisiejszego placu Uniwersyteckim.

Budowa nowej uczelni, znanej jako Akademia Leopoldyńska, rozpoczęła się dzięki inicjatywie cesarza Leopolda I. To on przekazał fundusze na wzniesienie gmachu, a jego następcy kontynuowali finansowanie projektu. Początkowe plany przewidywały stworzenie monumentalnego budynku o długości przekraczającej 200 metrów, wyposażonego w trzy wieże. Niestety, z powodu problemów finansowych, wywołanych wybuchem wojny siedmioletniej, z pierwotnego projektu zrealizowano jedynie jedną wieżę, znaną jako Wieża Matematyczna, a reszta planów pozostała niespełniona. Ostatecznie gmach zamknął się w długości 171 metrów, co oznacza, że pewne skrzydła, w tym część wschodnia, zostały nigdy nieukończone.

Skrzydło zachodnie budynku zostało ukończone w 1730 roku, a kolejne elementy, w tym wschodnie skrzydło oraz wieża matematyczna, wzniesiono w latach 1734–1737. W tym samym roku powstał również łącznik łączący gmach uczelni z kościołem uniwersyteckim. Prace zdobnicze w wnętrzach rozpoczęto w 1732 roku, a ich zakończenie miało miejsce w 1739 roku. Najpierw wzięto na warsztat zdobienia skrzydła zachodniego, które miało pełnić funkcję reprezentacyjną, zaś wystrój wschodniego skrzydła pozostawał skromniejszy, gdyż było zaplanowane jako przestrzeń dla zakonników, z refektarzem oraz biblioteką - które ostatecznie nie powstały.

W zachodnim skrzydle powstał szereg prestiżowych sal, bogato zdobionych w stylu barokowym, jak Auditorium Comicum, które pełni funkcję teatralną i przeszło przebudowę na początku XX wieku, czy Oratorium Muzyczne, które odniosło zniszczenia w 1945 roku, a następnie było restaurowane na przełomie XX i XXI wieku. Warto również zwrócić uwagę na niemal niezmienioną do dzisiaj Aulę Leopoldinę oraz imponującą klatkę schodową. Zachowały się również eleganckie fasady i główny portal wejściowy z balkonem na pierwszym piętrze, które nadają całemu gmachowi majestatyczny charakter.

Nie można zapomnieć o estetycznych detalach, takich jak ozdobna brama wschodnia oraz dawna apteka z niezwykle dekoracyjnym freskiem i bogatą sztukaterią. Wschodnie skrzydło zachowało z kolei kute, zabytkowe kraty ozdobne, które zamykają część pierwszego piętra budynku. Wszystkie te elementy sprawiają, że gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego stanowi prawdziwy skarb nie tylko dla mieszkańców Wrocławia, ale z całą pewnością dla miłośników historii i architektury.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
  2. M. Rembiś, A. Smoleńska Kamienie dekoracyjne...
  3. Uniwersytet Wrocławski, po lewej stronie Kościół Uniwersytecki
  4. Sala Muzyczna – barokowa aula w obrębie głównego gmachu uniwersytetu
  5. Akademii Jezuickiej
  6. Portal apteki klasztornej Akademii Jezuickiej
  7. Tomasza Urbanowicza w sieni w skrzydle południowym

Oceń: Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego

Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:6