Gideon Gerlach


Gideon Maria Gerlach to postać, która zapisała się w historii edukacji w Polsce. Urodził się 19 maja 1789 roku we Wrocławiu, a zmarł 21 stycznia 1845 roku w Braniewie.

Był renomowanym nauczycielem oraz dyrektorem zreorganizowanego gimnazjum, znanego jako Königlich-Katholisches Gymnasium, w Braniewie. Jego wpływ na kształcenie był znaczący, a jego doświadczenie oraz wiedza przyniosły wiele korzyści uczniom.

W trakcie swojej kariery, Gerlach pełnił również funkcję profesora historii oraz pedagogiki w seminarium duchownym Liceum Hosianum. Jego wkład w rozwój edukacji w regionie został dostrzegnięty i doceniony, co zaowocowało nadaniem mu tytułu Honorowego Obywatela Miasta Braniewa.

Życiorys

Urodziny Gideona Gerlacha miały miejsce 19 maja 1789 roku w Wrocławiu. Jego edukacja rozpoczęła się w lokalnym gimnazjum katolickim, a następnie kontynuował naukę na Uniwersytecie Leopoldina we Wrocławiu, gdzie zdobył pierwszy akademicki stopień – bakałarza filozofii. Po ukończeniu studiów wybrał się do Berlina, by rozwijać swoje zainteresowania. Tam również miał przyjemność uczestniczyć w wykładach takich autorytetów jak Friedrich August Wolf, Philipp Buttmann, Friedrich Schleiermacher oraz Johann Gottlieb Fichte.

Po półtora roku nauki w Berlinie, Gerlach powrócił, by podjąć pracę w gimnazjum w Braniewie, które w tamtym czasie przechodziło istotną reorganizację. W 1811 roku zamknięto Gimnazjum Akademickie, a 29 grudnia tegoż roku uruchomiono nową, zreformowaną instytucję (Königlich-Katholisches Gymnasium in Braunsberg), na czele której stanął Johann Schmülling.

W 1815 roku, Gideon zdobył stopień doktora na Uniwersytecie w Królewcu, co było wymagane do objęcia stanowiska starszego nauczyciela (Oberlehrer). Jego sposób nauczania oraz charyzma przysporzyły mu wielu zwolenników i uznania wśród przełożonych. Warto zaznaczyć, że odrzucił propozycję pracy w gimnazjum w Koblencji.

W 1818 roku, z inicjatywy biskupa warmińskiego Józefa von Hohenzollerna, przy Gimnazjum Akademickim powołano do życia seminarium, które nazwano Liceum Hosianum. To właśnie do tego liceum przyjmowani byli absolwenci gimnazjum pragnący wstąpić w stan duchowny. Gerlach objął w nim stanowisko profesora historii oraz pedagogiki. W 1827 roku, po awansie dyrektora Schmüllinga na rektora seminarium duchownego w Münster, Gerlach został pierwszym nauczycielem, a tym samym dyrektorem tej instytucji.

Od tamtej pory zarządzał Liceum Hosianum aż do swojej śmierci, która miała miejsce 21 stycznia 1845 roku. W swoim dorobku posiadał wiele wydanych wykładów, był również współautorem historii szkoły oraz podręcznika „Lesebuch für die Schulen Ermlands”, przygotowanego wspólnie z profesorem Schmüllingiem. W uznaniu swoich zasług, król odznaczył go Orderem Orła Czerwonego IV Klasy. Dodatkowo, w 1837 roku, w podziękowaniu za jego wkład w rozwój społeczności Braniewa, przyznano mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Braniewa.

Publikacje w programach rocznych szkoły (Programm Braunsberg Gymnasium)

Na przestrzeni swojego zaangażowania w edukację, Gideon Gerlach stworzył wiele dzieł, które znacząco wpłynęły na rozwój programu nauczania w Braunsberg Gymnasium. Oto lista jego publikacji, które ukazały się w rocznych programach szkoły:

  • Über die Kunstseite der Gymnasialbildung, Braunsberg 1825,
  • Geschichte des Gymnasiums zu Braunsberg. 1. Abschnitt, Braunsberg 1830,
  • Geschichte des Gymnasiums zu Braunsberg. 2. Abschnitt, Braunsberg 1832,
  • Geschichte des Gymnasiums zu Braunsberg. 3. Abschnitt: Von der Aufhebung der Gesellschaft Jesu bis zur Erneuerung des Gymnasiums im Jahre 1811, Braunsberg 1837,
  • Pädagogische Briefe, Braunsberg 1839,
  • Rede, gehalten bei der zum Gedächtnis Sr. Hochsel. Majestät des Königs Friedrich Wilhelm III. begangenen Trauerfeier, Braunsberg 1840,
  • Analecta carminum Joannis de Curiis Dantisci, Braunsberg 1841,
  • Sendschreiben an die Eltern und Angehörigen unserer Schüler, Braunsberg 1843.

Przypisy

  1. a b Kössler, Franz Personenlexikon von Lehrern des 19. wieku, 18.12.2007 r.
  2. Buchholz: Braunsberg im Wandel der Jahrhunderte - Kap. 9 [online], www.braunsberg-ostpreussen.de [dostęp 17.12.2017 r.]
  3. Joseph Bender, Geschichte Der Philosophischen Und Theologischen Studien in Ermland, 1868, s. 151
  4. Joseph Bender, Geschichte Der Philosophischen Und Theologischen Studien in Ermland, 1868, s. 136
  5. Nachrichten über das Königliche Katholische Gymnasium in Braunsberg betreffend das Schuljahr 1826/27, Braniewo 1827, s. 26
  6. Neue Jahrbücher für Philologie und Paedagogik, Lipsk 1843, s. 218
  7. Leipziger repertorium der deutschen und ausländischen literatur, Leipzig 1845
  8. Das Akademische Gymnasium 1772–1811 von Berhard-Maria Rosenberg, w: Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands, 30 (1966), s. 552

Oceń: Gideon Gerlach

Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:24