Wzgórze Gajowickie


Wzgórze Gajowickie, znane również pod niemiecką nazwą Hardenberg-Hügel, to sztucznie wzniesione miejsce o wysokości 139,7 m n.p.m. Znajduje się ono na terenie osiedla Gajowice we Wrocławiu. Wzniesienie to zostało stworzone w latach 1928–1932, w ramach projektu mającego na celu rekultywację miejskiego wysypiska śmieci. Położone jest wzdłuż Towarowej Obwodnicy Wrocławia, co podkreśla jego znaczenie w kontekście transportu miejskiego.

Wzgórze Gajowickie zyskało wśród mieszkańców miasta popularną nazwę Górka Pafawag, co jest nawiązaniem do nieistniejącego już stadionu klubu Pafawag Wrocław, związanego z Państwową Fabryką Wagonów. Niemiecka nazwa wzgórza pochodzi od patrona ulicy, przy której się znajduje, Karla Augusta von Hardenberga. Dawniejsza nazwa tej ulicy to Hardenbergstrasse, którą obecnie znamy jako ulicę Bernarda Pretficza.

W przeszłości teren ten był miejscem, gdzie przez piętnaście lat funkcjonowało wysypisko śmieci, które zwoziło około 40 tysięcy metrów sześciennych odpadów rocznie z dwudziestu rewirów miasta. Łącznie nagromadziło się tutaj ponad 600 tysięcy metrów sześciennych odpadów. Zmiany w planowaniu urbanistycznym oraz budowa osiedli domów wielorodzinnych w latach 20. XX wieku spowodowały zamknięcie wysypiska i przekształcenie terenu w rekreacyjne wzgórze.

Rewitalizacja wzgórza przyniosła wiele korzyści dla lokalnych mieszkańców, którzy teraz cieszą się możliwością aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu. W zimie wzgórze jest wykorzystywane jako górka saneczkowa. Historia tego miejsca jest również związana z kształtowaniem urbanistyki pobliskich osiedli, takich jak Grabiszyn (1919-1926) oraz osiedle nad Kwaśnym Źródłem (1922-1925), a także Parkiem Sportowym Grabiszyn, który obecnie zajmuje teren stadionu WKS Śląsk przy ulicy Oporowskiej.

Dzięki zaangażowaniu mieszkańców oraz Radzie Osiedla Gajowice zrealizowano szereg prac w latach 2016-2020 w ramach wrocławskiego budżetu obywatelskiego. Prace te miały na celu przywrócenie wzgórzu dawnej świetności. Zmodernizowano alejki spacerowo-rowerowe, oświetlono teren, dodano siłownię na świeżym powietrzu oraz urządzenia małej architektury, takie jak ławki i kosze na śmieci. W obrębie wzgórza posadzono młode drzewa i krzewy, co jeszcze bardziej wzbogaciło teren zieleni.

Wzgórze Gajowickie pełni teraz ważną funkcję rekreacyjną, oferując mieszkańcom miejsce do odpoczynku oraz wspaniałe widoki. Z jego szczytu można podziwiać panoramę Przedgórza Sudeckiego oraz sąsiednich osiedli Wrocławia. W dalszej przyszłości planowane są kolejne inwestycje, takie jak budowa górskiego podejścia oraz schodów terenowych z siedziskami od strony ulicy Kruczej. Przewidziane są także prace rewitalizacyjne związane z trawnikiem, jak i przebudowa toru saneczkowego, tak aby miał on bardziej zaokrąglony kształt.

Literatura

W kontekście literatury dotyczącej Wrocławia, możemy zwrócić uwagę na tak ciekawe pozycje jak:

  • „Komm, ich zeige Dir Breslau. Praktisches Wissen von Alt- und Neu-Breslau 2. Heft” autorstwa J. U. Kern’s Verlag, wydane w Wrocławiu w 1929 roku, na stronie 53 znajduje się wiele wartościowych informacji.
  • Antoni Wrzosek w swoim „Przewodniku po Wrocławiu” z 1948 roku, na stronie 102, dostarcza czytelnikom szczegółowych informacji na temat Wrocławia.
  • p- d- e

Wiele pozycji literackich zgłębia tematykę zieleni we Wrocławiu, co jest niezwykle istotne dla zrozumienia miejskiego ekosystemu.

Ogólne
  • bulwary
  • lasy
  • ogrody
  • parki
  • pomniki przyrody
  • użytki ekologiczne
  • użytki rolne
  • wzgórza
Ogrody
  • Ogród Zoologiczny
  • Ogród Botaniczny
  • Ogród Japoński
  • Ogród Roślin Leczniczych
Parki
  • Park Bieńkowicki
  • Park Biskupiński
  • Park Brochowski
  • Park Dąbski
  • Park generała Mariana Langiewicza
  • Park Generała Władysława Andersa
  • Park Grabiszyński
  • Park Jana Kasprowicza
  • Park Juliusza Słowackiego
  • Park Kleciński
  • Park Leonarda da Vinci
  • Park Lesława Węgrzynowskiego
  • Park Leśnicki
  • Park Ludowy
  • Park Mamuta
  • Park Marii Dąbrowskiej
  • Park Mikołaja Kopernika
  • Park na Niskich Łąkach
  • Park Pilczycki
  • Park Popowicki
  • Park Południowy
  • Park Skowroni
  • Park Stabłowicki
  • Park Stanisława Staszica
  • Park Stanisława Tołpy
  • Park Strachowicki
  • Park Szczytnicki
  • Park Świętej Edyty Stein
  • Park Tarnogajski
  • Park Tysiąclecia
  • Park Wschodni
  • Park Zachodni
  • Park Złotnicki
Lasy
Lasy Państwowe
  • Las Leśnicki
  • Las Mokrzański
  • Las Pilczycki
  • Las Ratyński
  • Las Strachociński
  • Las Wojnowski
  • Las Zakrzowski
Lasy komunalne
  • Las Komunalny (przy ul. Rędzińskiej/Śliwowej)
  • Las Kuźnicki
  • Lasek Oporowski
  • Las Osobowicki
  • Las Rakowiecki
  • Las Rędziński
  • Las Sołtysowicki
Wzniesienia, kopce
  • Cmentarz Żołnierzy Polskich
  • Góra Sienicka
  • Górka Szczepińska
  • Górka Wiatraczna
  • Józefinka
  • Kilimandżaro
  • Lisia Góra
  • Mała Sobótka
  • Pogórze
  • Pokojne
  • Skórnik
  • Sośnik
  • Szaniec Pandurów
  • Szaniec Szwedzki
  • Twaróg
  • Wzgórze Andersa
  • Wzgórze Bendera
  • Wzgórze przy ulicy Ceglanej
  • Wzgórze Gajowe
  • Wzgórze Gajowickie
  • Wzgórze Kapliczne
  • Wzgórze Mikołajskie
  • Wzgórze Partyzantów
  • Wzgórze Polskie
  • Wzgórze Słowiańskie
  • Wzgórze przy ulicy Wilczej
  • Wzgórze przy ulicy Ziębickiej
Bulwary
  • Bulwar Józefa Zwierzyckiego
  • Bulwar kard. Stefana Wyszyńskiego
  • Bulwar Marii i Lecha Kaczyńskich
  • Bulwar św. Matki Teresy z Kalkuty we Wrocławiu
  • Bulwar Piotra Włostowica
  • Bulwar Politechniki Wrocławskiej
  • Bulwar Słoneczny
  • Bulwar Stanisława Kulczyńskiego
  • Bulwar ks. Aleksandra Zienkiewicza (św. Marcina)
  • Bulwar Tadka Jasińskiego
  • Bulwar Xawerego Dunikowskiego
Skwery
  • Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego
  • Skwer Ludzi ze znakiem „P”
  • Skwer Pionierów Wrocławskich
  • Skwer Powstańców Warszawskich
  • Skwer Skaczącej Gwiazdy
  • Skwer Zygmunta Krasińskiego
Pozostałe
  • Morskie Oko
  • Pergola
  • pola irygacyjne
  • Promenada Krzycka
  • Promenada Staromiejska
  • Szczytnicki Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy
  • teren wodonośny

Przypisy

  1. Wzgórze Gajowickie – zakończono II etap rewitalizacji | Wrocław Rozmawia [online], www.wroclaw.pl [dostęp 04.01.2019 r.]
  2. ArturA. Hryniewicz ArturA., Leksykon Zieleni Wrocławia, „ViaNowa 2013”, s. 608.
  3. Kinderjahre in der Herderstraße – wspomnienia Lydii Berlin. www.breslau-wroclaw.de. [dostęp 28.09.2011 r.]
  4. Górka „Pafawag”. [w:] Portal Wratislaviae Amici; galeria zdjęć [on-line]. wroclaw.hydral.com.pl. [dostęp 28.09.2011 r.]

Oceń: Wzgórze Gajowickie

Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:6