Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego

---

Historia

Początki obecnego Wydziału Biotechnologii są osadzone w historycznej decyzji podjętej w 1959 roku przez władze Akademii Medycznej oraz Uniwersytetu Wrocławskiego. Celem tej inicjatywy było stworzenie dwóch Katedr Biochemii, które miały znaleźć swoje miejsce na Wydziale Farmacji Akademii Medycznej oraz na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego. Siedziba katedr została zlokalizowana w budynku Akademii Medycznej przy ul. Szewskiej 39, a prof. Wanda Mejbaum-Katzenellenbogen została wyznaczona na organizatora obu jednostek. W pierwszych latach funkcjonowania Katedry Biochemii Uniwersytetu Wrocławskiego do zespołu dołączyli dr Bronisława Morawiecka oraz mgr Ewa Lachowicz. W kolejnych latach grono nauczycieli akademickich powiększyło się o magistrów: Aleksandrę Kubicz, Irenę Lorenc i Tadeusza Wilusza. W 1961 roku zainaugurowano nowy kierunek studiów – biochemia na Wydziale Nauk Przyrodniczych UWr. Istotnym wydarzeniem w 1969 roku było włączenie Katedry Biochemii w struktury Instytutu Botaniki na Uniwersytecie Wrocławskim. W tym samym roku władze uczelni podjęły decyzję o generalnym remoncie budynku przy Tamce 2. Na mocy rozporządzenia ministra oświaty i szkolnictwa wyższego, Katedra Botaniki oraz Katedra Biochemii zostały przekształcone w Instytut Botaniki i Biochemii. W ramach tego instytutu działały Zakład Biochemii pod kierownictwem prof. Wandy Mejbaum-Katzenellenbogen oraz Zakład Biochemii Molekularnej, którym kierowała doc. dr hab. Bronisława Morawiecka. W roku akademickim 1972/1973 zrealizowano kluczową przeprowadzkę z pomieszczeń Katedry Biochemii na Wydziale Farmacji do nowo przystosowanych wnętrz na Tamce 2. Następnie, w 1973 roku, w wyniku zarządzeń ministra oświaty i szkolnictwa wyższego, powstała samodzielna jednostka na Wydziale Nauk Przyrodniczych, nosząca nazwę Instytut Biochemii. Do nowej struktury instytutu wprowadzono trzy zakłady: Biochemii, Biochemii Molekularnej oraz Biofizyki. W roku akademickim 1986/87 uruchomiono pierwszy w Polsce kierunek studiów – biotechnologię. Kolejna istotna zmiana miała miejsce w 1991 roku, kiedy zakończono nadbudowę III piętra w budynku na Tamce, a także pozyskano nowe pomieszczenia przy ul. Przybyszewskiego 63/77. W latach 1999–2001 z funduszy Komitetu Badań Naukowych przeprowadzono remont oraz modernizację laboratoriów w budynku przy ul. Przybyszewskiego 63/77. Wydział Biotechnologii, jako odrębny wydział, został formalnie utworzony po podziale Wydziału Nauk Przyrodniczych na trzy nowe wydziały: Biotechnologii, Nauk Biologicznych oraz Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska, co miało miejsce 1 września 2006 roku.

Władze Wydziału

W kadencji 2024–2028 na Wydziale Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego zostały powołane nowe władze, które wprowadzą niezbędne zmiany i zapewnią rozwój jednostki.

Stanowisko	Imię oraz nazwisko
Dziekan	prof. dr hab. Dorota Nowak
Prodziekan odpowiedzialny za sprawy ogólne	dr hab. Daniel Krowarsch
Prodziekan ds. Edukacji	prof. dr hab. Dagmara Jakimowicz

Poczet dziekanów

Poniżej przedstawiamy listę dziekanów Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego:

• prof. dr hab. Jacek Otlewski (2006–2012),
• prof. dr hab. inż. Marcin Łukaszewicz (2012–2020),
• prof. dr hab. Dorota Nowak (od 2020).

Kierunki kształcenia

Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego prowadzi kształcenie studentów w ramach kierunku biotechnologia zarówno na studiach I stopnia, które trwają trzy lata i kończą się uzyskaniem tytułu licencjata, jak i na studiach II stopnia, dostępnych przez dwa lata, prowadzących do uzyskania tytułu magistra. Program kształcenia obejmuje pięć wyspecjalizowanych dziedzin:

• mikrobiologia molekularna,
• biotechnologia medyczna,
• biotechnologia peptydów i protein,
• biologia molekularna,
• bioinformatyka.

Dodatkowo, Wydział oferuje również studia podyplomowe w postaci Podyplomowego Studium Biologii Molekularnej, umożliwiającego dalszy rozwój w tej dziedzinie. Dla ambitnych studentów, istnieje opcja kontynuacji nauki na poziomie III stopnia, w zakresie biologii molekularnej.

Wydział Biotechnologii jest również uprawniony do nadawania stopni naukowych, które obejmują:

• doktora nauk biologicznych w dyscyplinach: biochemia, biotechnologia,
• doktora habilitowanego nauk biologicznych w obszarze: biochemia.

Struktura organizacyjna

Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego charakteryzuje się bogatą strukturą organizacyjną, składającą się z różnych zakładów oraz pracowni zajmujących się różnorodnymi aspektami biotechnologii.

W skład jednostek organizacyjnych Wydziału wchodzą następujące Zakłady i Pracownie:

Nazwa Jednostki	Osoba Kierująca
Zakład Biochemii	prof. dr hab. Mariusz Olczak
Zakład Biochemii Genetycznej	dr hab. Anna Kulma
Zakład Biofizyki	prof. dr hab. Rafał Bartoszewski
Zakład Biologii Molekularnej Komórki	prof. dr hab. Hanna Jańska
Zakład Biotechnologii Białek	prof. dr hab. Łukasz Opaliński
Zakład Biotransformacji	dr hab. Dorota Dziadkowiec
Zakład Chemii Biologicznej	prof. dr hab. Artur Krężel
Zakład Cytobiochemii	dr hab. Aleksander Czogalla
Zakład Bioinformatyki i Genomiki	prof. dr hab. Paweł Mackiewicz
Zakład Inżynierii Białka	dr hab. Małgorzata Zakrzewska
Zakład Lipidów i Liposomów	dr hab. Jerzy Gubernator
Zakład Mikrobiologii Molekularnej	prof. dr hab. Dagmara Jakimowicz
Zakład Patologii Komórki	prof. dr hab. Dorota Nowak
Pracownia Białek Jądrowych	prof. dr hab. Ryszard Rzepecki
Pracownia Biologii Medycznej	prof. dr hab. Teresa Olczak

Prowadzone badania

Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego angażuje się w szeroki zakres badań naukowych, które obejmują różnorodne, istotne tematy. Poniżej przedstawiamy kluczowe kierunki tych badań:

• otrzymywanie i analiza bionanomateriałów dostosowanych do konkretnych potrzeb medycznych,
• ewolucja in vitro, koncentrująca się na konstrukcji i selekcji bibliotek peptydów oraz białek prezentowanych na bakteriofagach,
• badanie mechanizmu regulacji różnicowania komórek przez receptor jądrowy witaminy D,
• analiza mechanizmów fosforylacji białek,
• zbadanie struktury i funkcji części cukrowej glikoprotein,
• zrozumienie mechanizmów i regulacji wchłaniania żelaza oraz hemu przez bakterie Porphyromonas gingivalis,
• analiza procesu destrukcji struktury jądra komórkowego oraz jego odtwarzania w mitozie,
• wykorzystanie terapii genowej w leczeniu wybranych nowotworów oraz monogenowych chorób genetycznych,
• ulepszanie roślin użytkowych takich jak len i ziemniaki poprzez transgeniczne metody ich odporności na czynniki środowiskowe oraz poprawę jakości włókna i zawartości antyoksydantów,
• badanie białek kompleksu b6f, celem zrozumienia mechanizmów wbudowania cytochromu b6 w błonę biologiczną oraz włączenia hemów do tego cytochromu, a także badanie mechanizmu wbudowywania centrum 2Fe-2S w białku Rieskego,
• rola enzymów w kontrolowaniu jakości proteomu mitochondrialnego,
• badanie mechanizmu wyciszania ekspresji genów u roślin,
• metody genetyki molekularnej oraz inżynierii genetycznej stosowane w doskonaleniu odmian roślin uprawnych,
• komputerowe modelowanie zjawisk hybrydogenezy, specjacji oraz ewolucji różnych gatunków,
• analiza porównawcza zachowań rekombinacyjnych w genomach eukariotycznych,
• zastosowanie sieci neuronowych w badaniach proteomów,
• analizy filogenezy różnych białek i genów,
• technologia liposomowa w badaniach podstawowych oraz farmakologii klinicznej,
• apoptoza wywołana lekami jako strategia terapeutyczna,
• hodowle komórkowe jako metodologia w badaniach cytotoksyczności leków.

Współpraca ze szkołami

W ciągu ostatnich 30 lat pracownicy naukowo-dydaktyczni Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego intensywnie angażowali się w propagowanie biotechnologii jako atrakcyjnego kierunku studiów. Ich celem jest rozwijanie zainteresowania tego obszaru wśród młodzieży licealnej oraz gimnazjalnej z Wrocławia i Dolnego Śląska.

Wydział nawiązał formalne partnerstwa z 12 liceami i 3 gimnazjami, co przyczyniło się do wzbogacenia oferty edukacyjnej oraz wsparcia uczniów w ich naukowych aspiracjach. W ramach tej współpracy organizowane są różnorodne działania edukacyjne, takie jak:

• wykłady popularnonaukowe oraz ćwiczenia laboratoryjne, które odbywają się w murach wydziału,
• pokazy oraz wycieczki, podczas których młodzież ma okazję zobaczyć zastosowanie sprzętu i aparatury,
• zajęcia fakultatywne prowadzone w szkołach średnich oraz gimnazjach,
• lekcje pokazowe dedykowane klasom biologiczno-chemicznym,
• seminaria z licealistami biorącymi udział w olimpiadach przedmiotowych.

Dodatkowo, wydział aktywnie wspiera młodzież zdolną, oferując pomoc w realizacji ich projektów eksperymentalnych, szczególnie w kontekście Olimpiady Biologicznej. W ten sposób, studenci mają możliwość rozwijania swoich umiejętności i zainteresowań, co wpływa na ich przyszłe wybory edukacyjne i kariery w dziedzinie biotechnologii.

Baza lokalowa

Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego znajduje się od 2013 roku przy ulicy Joloit-Curie 14 A, blisko Placu Grunwaldzkiego. Nowoczesny, pięcio-piętrowy budynek zajmuje przestrzeń o łącznej powierzchni 11 529 m².

Na dachu umiejscowiona jest nowoczesna szklarnia, a wydział dysponuje również fitotronami, które umożliwiają przeprowadzanie badań dotyczących upraw doświadczalnych roślin. Laboratoria zostały zaprojektowane z myślą o kontroli temperatury oraz wilgotności powietrza, co znacząco wpływa na jakość prowadzonych badań.

Budynek, który powstał w latach 2010–2013, składa się z kilku kluczowych obszarów:

• część dydaktyczna o całkowitej powierzchni 11 529 m²,
• 3 sale audytoryjne, które można połączyć, z łączną liczbą 216 miejsc,
• 4 sale seminaryjne, w tym 3 po 36 miejsc oraz 1 z 25 miejscami, co razem daje 133 miejsca,
• laboratoria biochemiczne z 200 stanowiskami do pracy dydaktyczno-laboratoryjnej,
• 2 sale komputerowe pomieściły kolejno 25 i 20 stanowisk,
• biblioteka,
• piwnica o powierzchni 2114 m², gdzie znajduje się garaż z 44 miejscami parkingowymi, warsztat, magazyn, pożywkarnia, sterylizatornia, dejonizatornia oraz pomieszczenia techniczne,
• przyziemie o powierzchni 1953 m², które obejmuje portiernię z monitoringiem, dziekanat, 2 sale konferencyjne, 4 seminaryjne, 2 pokoje gościnne, 2 pracownie komputerowe, bibliotekę oraz serwerownię,
• wysoki parter, który zajmuje 2762 m², zawiera 3 sale wykładowe, sale ćwiczeń, zaplecze dydaktyczne, a także dodatkowe miejsce na 2 zespoły naukowe, w tym laboratoria dla Wydziału Chemii,
• pierwsze piętro, mające 2414 m², przeznaczone jest dla zespołów naukowych Wydziału Biotechnologii oraz Wydziału Chemii, znajdujących się w łączniku budynku,
• drugie piętro o powierzchni 2072 m², które przeznaczone jest dla zespołów naukowych,
• nadbudówka zajmująca około 100 m², gdzie umiejscowiona jest szklarnia, z perspektywą rozbudowy do ok. 700 m² w celu utworzenia dodatkowych pracowni.

---

Oceń: Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego

---