Pomnik św. Jana Nepomucena na Ostrowie Tumskim

---

Opis pomnika

Pomnik, o którym mowa, wykonany jest z piaskowca w niezwykle eleganckim stylu barokowym, charakteryzującym się proporcjonalną bryłą zbliżoną do krzyża greckiego. Jego imponująca wysokość wynosi około 9,5 metra. Na solidnej podstawie, która ma kwadratowy zarys, można zobaczyć cztery płaskorzeźby, które przedstawiają ważne epizody z życia św. Jana Nepomucena.

W pierwszej z nich, święty spowiada królową Zofię, żonę czeskiego króla Wacława IV Luksemburskiego. Druga płaskorzeźba ukazuje Nepomucena, który wspiera się na kosturze, zmierzając ku pielgrzymiej ścieżce. Trzecia scena ilustruje moment przesłuchania Nepomucena przez Wacława, a finałowa scena ukazuje dramatyczny moment wrzucenia go do rzeki Wełtawy. Nad przedstawionymi scenami umieszczone są kartusze z inskrypcjami fundacyjnymi oraz komentarzami teologicznymi.

W dolnej części cokołu, na jego narożnikach, można dostrzec postacie siedzących aniołków, które dodają lekkości całej kompozycji. Powyżej nich prezentują się półpostacie anielskich atlantów, które podtrzymują piramidalny kształt, na którym stoi Nepomucen. Jego postać, unosząca się na chmurach z ręką uniesioną ku górze i trzymającą krucyfiks, sprawia wrażenie majestatu i świętości. Z obłoków widoczne są kolejny aniołków, a nad głową świętego znajdują się gwiazdy, symbolizujące te, które pojawiły się na niebie w czasie jego męczeńskiej śmierci. Całość jest otoczona elegancką kamienną balustradą.

W Wrocławiu można znaleźć jeszcze cztery inne pomniki św. Jana Nepomucena, które usytuowane są: na placu Świętojańskim oraz przy ul. gen. Romualda Traugutta, ul. Osobowickiej, ul. Szewskiej oraz dodatkowa rzeźba zlokalizowana przy ul. Parafialnej.

Legenda

Wśród postaći aniołów, które są tradycyjnie przedstawiane z kręconymi włosami, można dostrzec dwie wyjątkowe, całkowicie łyse głowy. Zgodnie z opowieścią, mistrz Urbański, pracując nad pomnikiem, pozostawił ostatnie rzeźby głów do wykonania swojemu uczniowi, Gotfrydowi. Ciesząc się z narodzin swojego syna, postanowił, w czasie nieobecności mistrza, uwiecznić w rzeźbie obrazek swojego małego potomka.

Gdy następnego dnia mistrz podszedł, aby ocenić postępy, jego oczy ujrzały zupełnie łyse dziecko wśród bujnych, kędzierzawych aniołów. Rozgniewany na taką nieodpowiedzialność, natychmiast wyrzucił swojego ucznia z warsztatu. Nieszczęśliwy Gotfryd udał się z powrotem do domu, gdzie opowiedział żonie o tym, co zaszło. Ta, na wieść o lekkomyślnym postępowaniu męża, postanowiła sama naprawić sytuację.

Postanowiła udać się do mistrza i prosić go o wybaczenie. Początkowo rzeźbiarz nie był zainteresowany rozmową z nią, ale widok rozpromienionego chłopczyka, jego pełnej ufności i radości twarzy, wzruszył go. Wreszcie postanowił przyjąć Gotfryda z powrotem do pracy. Aby zachować harmonię w rzeźbie, mistrz polecił, by po drugiej stronie umieścić równie łysą główkę drugiego aniołka.

---

Oceń: Pomnik św. Jana Nepomucena na Ostrowie Tumskim

---