Biblioteka PWT we Wrocławiu to kluczowy zasób edukacyjny, szczególnie dla studentów oraz badaczy związanych z teologią i naukami pokrewnymi. Wszyscy zainteresowani mogą korzystać z jej bogatej oferty, która obejmuje różnorodne materiały źródłowe oraz literaturę fachową.
Znajduje się ona w szczególnym miejscu, które jest integralną częścią Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, co czyni ją nie tylko biblioteką, ale również centrum życia akademickiego.
Siedziba
W latach 1947–2020 biblioteka była zlokalizowana w gmachu Metropolitalnego Seminarium Duchownego we Wrocławiu. Aktualnie jej siedziba mieści się w budynku Biblioteki Archidiecezjalnej, usytuowanym przy pl. Katedralnym 5a we Wrocławiu.
Ze względu na bogaty kontekst historyczny Ostrowa Tumskiego, nowo wybudowany obiekt, którego prace trwały od 2012 do 2016 roku, został zaprojektowany tak, aby nawiązywał do zewnętrznej bryły XVIII-wiecznego alumnatu, który niegdyś znajdował się w tej lokalizacji. Pomimo zewnętrznych nawiązań do historycznych form architektonicznych, wnętrze dostosowano do nowoczesnych wymogów i funkcji, z uwzględnieniem potrzeb związanych z przechowywaniem dużych zasobów trzech instytucji we Wrocławiu: Biblioteki PWT, Biblioteki Kapitulnej oraz Archiwum Archidiecezji Wrocławskiej.
Charakterystyka
Biblioteka Papieskiego Wydziału Teologicznego w Wrocławiu pełni istotną rolę jako akademicka instytucja w ramach kościelnej szkoły wyższej. To miejsce, które gromadzi publikacje prawie w każdej dziedzinie wiedzy, kładąc jednak szczególny nacisk na takie obszary jak teologia, religioznawstwo, filozofia, historia, psychologia oraz pedagogika.
W kontekście rozwoju biblioteki warto podkreślić inicjatywy, które mają na celu przekształcenie jej w „nowoczesne miejsce pracy naukowej oraz centrum kultury i dialogu”, jak to określił rektor, o. Włodzimierz Wołyńca. Prace te obejmują również dążenie do udostępnienia zasobów bibliotecznych osobom spoza środowiska akademickiego Wrocławia. W ten sposób, biblioteka staje się bardziej otwarta i dostępna dla szerszej społeczności.
Historia
Historia Biblioteki Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu rozpoczęła się w roku 1947, kiedy to z inicjatywy władz kościelnych powstała Biblioteka Arcybiskupiego Seminarium Duchownego. W początkowych latach intensywnie kompletowano zbiory, wśród których znalazło się 15 tysięcy tomów uratowanych z zniszczonego gmachu Collegium Georgianum, zlokalizowanego przy pl. Katedralnym 14.
Wadze teologiczne dążyły do przejęcia księgozbioru Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, jednak nie udało się to zrealizować z powodu braku zgody ówczesnych władz państwowych na jego reaktywację po II wojnie światowej. Część zbiorów uległa zniszczeniu w wyniku pożaru Biblioteki Uniwersyteckiej w 1945 roku, a reszta została wciągnięta do innego oddziału tejże biblioteki. Pechowo, księgozbiór Collegium Albertinum, należący do dawnego alumnatu przy ul. Przybyszewskiego, również nie ocalał, bowiem został zniszczony przez wojska radzieckie bądź rozszabrowany.
Znaczący wkład w rozwój biblioteki wnosiły parafie diecezji wrocławskiej oraz księża repatrianci, którzy ofiarowali swoje książki jako dar. W czasie, gdy kierownictwo sprawował ks. Kazimierz Lagosz, podjęto kontrowersyjną decyzję o przekazaniu „poniemieckich” woluminów na makulaturę. Na szczęście, dzięki interwencji ks. Wincentego Urbana, udało się ocalić znaczną część zbiorów.
Od 1958 roku w bibliotece rozpoczęto systematyczne porządkowanie i katalogowanie zbiorów, co było zadaniem dla alumnów-bibliotekarzy pod czujnym okiem kleryka Jerzego Marszałkowicza. W kolejnych latach do zespołu dołączyli tacy bibliotekaży jak Jan Choroszy, Marian Matuła oraz Stanisław Pawlaczek. Już w 1961 roku powstały katalogi alfabetyczny oraz systematyczny, a także stworzono dużą czytelnię ze zbiorem podręcznym i wydzielono magazyny dla czasopism, starych druków, ascetyki, kazań, podręczników, nut i beletrystyki.
W 1968 roku, dzięki działaniom Watykańskiej Kongregacji ds. Seminariów i Uniwersytetów, Akademickie Studium Teologiczne w Wrocławiu zyskało przywileje przedwojennego Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, otrzymując tytuł „papieskiego”. Z perspektywy lat, uznanie uczelni przez władze państwowe miało miejsce dopiero w 1989 roku. To wtedy także przemianowano Bibliotekę Arcybiskupiego Seminarium Duchownego na Bibliotekę Główną Papieskiego Wydziału Teologicznego oraz Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego.
W końcu lat 70. archidiecezjalne władze, na czele z ks. kard. Henrykiem Gulbinowiczem oraz rektorem ks. prof. Józefem Majką, podejmują starania o budowę nowej siedziby biblioteki przy ul. Św. Idziego. Niestety, z powodów ekonomicznych projekt budowy został wstrzymany. Dopiero w 2012 roku zainicjowano prace budowlane, tym razem w innym miejscu – przy pl. Katedralnym 5a, w lokalizacji dawnego alumnatu. Po ośmiu latach intensywnych prac biblioteka w końcu została otwarta dla czytelników w październiku 2020 roku. Nowym wyrazem tej sytuacji była zmiana nazwy na Biblioteka Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.
Komputeryzacja
Prace związane z komputeryzacją procesów dotyczących opracowywania oraz udostępniania zbiorów bibliotecznych rozpoczęły się w 1991 roku, z inicjatywy ówczesnego dyrektora, ks. dra Tadeusza Fitycha. W tym samym roku temat ten został poruszony na Ogólnopolskiej Konferencji poświęconej komputeryzacji bibliotek kościelnych, która miała miejsce w Warszawie. Została ona zorganizowana przez ks. Krzysztofa Goneta, dyrektora Biblioteki WMSD w Warszawie.
W wyniku tych działań utworzono Federację Bibliotek Kościelnych „Fides”, do której Biblioteka Papieskiego Wydziału Teologicznego w Wrocławiu została przyjęta jako członek założyciel. Kolejnym, istotnym krokiem w procesie komputeryzacji było uruchomienie własnej strony internetowej w marcu 1998 roku, co znacząco ułatwiło dostęp do zasobów bibliotecznych.
Już w maju następnego roku, UDOSTĘPNIONO dostęp online do baz katalogowych oraz bibliograficznych, co zrewidowało sposób korzystania z zasobów przez użytkowników i wzbogaciło ofertę Biblioteki.
Członkostwo
„Biblioteka Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu jest aktywnym uczestnikiem wielu inicjatyw. Stanowi członka założycielaKonsorcjum Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej, co umożliwia jej współpracę z innymi instytucjami w regionie.
W ramach tej federacji prowadzone są istotne działania, takie jak wymiana baz danych oraz tworzenie centralnego katalogu, który umożliwia łatwiejszy dostęp do zgromadzonych zbiorów.
Dodatkowo, biblioteka organizuje szkolenia i konferencje dla pracowników zrzeszonych instytucji, co podnosi kompetencje kadry oraz promuje najlepsze praktyki w obszarze zarządzania informacją i zbiorami bibliotecznymi.
Dyrektorzy
W przedstawionym zestawieniu przedstawiamy dyrektorów Biblioteki Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu oraz ich okresy urzędowania.
| Dyrektorzy | Okres urzędowania |
|---|---|
| Antoni Młotek, ks. | 1968–1970 |
| Stanisław Pawlaczek, ks. | 1970–1972 |
| Kazimierz Wojtoń, ks. | 1972–1988 |
| Tadeusz Fitych, ks. | 1988–1993 |
| Andrzej Siemieniewski, ks. | 1993–1995 |
| Jerzy Witczak, ks. | od 1995 |
Przypisy
- a b KarolK. Białkowski KarolK., Biblioteka Archidiecezjalna otwarta [online], wroclaw.gosc.pl, 13.10.2020 r. [dostęp 25.02.2022 r.]
- Katolicka Agencja InformacyjnaK.A.I. KAI Katolicka Agencja InformacyjnaK.A.I., Wrocław: dobiega końca przenoszenie zbiorów do nowej biblioteki archidiecezjalnej | eKAI [online], eKAI | Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej, 25.05.2020 r. [dostęp 25.02.2022 r.]
- ArkadiuszA. Cichosz ArkadiuszA., Gaudeamus po raz kolejny! [online], Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu [dostęp 25.02.2022 r.] (pol.).
- a b c EBIB 6/2002 (35) – J. Witczak, Biblioteka Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu... [online], www.ebib.pl [dostęp 25.02.2022 r.]
- JerzyJ. Witczak JerzyJ., Digitalizacja zbiorów: z doświadczeń Biblioteki Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, „Fides: Biuletyn Bibliotek Kościelnych” (2 (35)), 01.01.2012 r., s. 3–23.
- WincentyW. Urban WincentyW., 30-lecie Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu (1947-1977), „Colloquium Salutis” (15), 01.01.1983 r., s. 267–268.
- a b c JerzyJ. Witczak JerzyJ., Biblioteka PFT i MWSD w służbie akademickiej teologii, [w:] IgnacyI. Dec (red.), Służcie Panu z weselem, t. 1, Wrocław 2000, s. 231–241.
Pozostałe obiekty w kategorii "Biblioteki":
Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu | Gmach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu przy ul. Karola Szajnochy | Biblioteka Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu | Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa | Dolnośląska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Mikulskiego we Wrocławiu | Biblioteka Kapitulna we Wrocławiu | Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we WrocławiuOceń: Biblioteka Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu