Józef Lipski (dyplomata)

---

Życiorys

Józef Lipski, syn Wojciecha Antoniego (1860–1930) oraz Zofii z domu Lippe, miał swoje wczesne kroki związane z edukacją w Królewskim Gimnazjum Męskim w Ostrowie. W czasie nauki aktywnie uczestniczył w konspiracyjnej organizacji patriotycznej, znanej jako Towarzystwo Tomasza Zana. Maturę ukończył w 1915 roku.

Podczas I wojny światowej Lipski pracował na rzecz Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu, gdzie zajmował się sprawami prawnymi. Po zakończeniu wojny, w 1919 roku, uzyskał dyplom z zakresu prawa na uniwersytecie w Lozannie. Jeszcze w tym samym roku dołączył do służby dyplomatycznej Rzeczypospolitej, rozpoczynając swoją karierę na stanowisku sekretarza legacyjnego w londyńskim poselstwie, gdzie pozostawał do 1 stycznia 1922. Następnie pełnił podobne funkcje w Paryżu oraz Berlinie.

W 1925 roku objął stanowisko zastępcy naczelnika Wydziału Zachodniego w Departamencie Politycznym Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a zaledwie trzy lata później został naczelnikiem tegoż wydziału. Z dniem 3 lipca 1933 roku został mianowany posłem, a po podniesieniu rangi przedstawicielstw dyplomatycznych, od 29 października 1934 roku pełnił funkcję ambasadora RP w Berlinie.

Wraz z Konstantinem von Neurathem miał okazję podpisać 26 stycznia 1934 roku polsko-niemiecką deklarację o niestosowaniu przemocy. W oczach Carla Jakoba Burckhardta, komisarza Ligi Narodów w Wolnym Mieście Gdańsku, Lipski był uznawany za zwolennika odprężenia polsko-niemieckiego oraz jednego z lepiej poinformowanych ambasadorów w Berlinie tego okresu.

Po wybuchu II wojny światowej, Lipski postanowił zaciągnąć się ochotniczo do Wojska Polskiego we Francji. Ukończył Szkołę Podchorążych w Camp de Coëtquidan, a w czasie kampanii francuskiej włączył się do walk jako członek 1 Dywizji Grenadierów. Został mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty. 21 listopada 1940 roku przeniesiono go, a 26 czerwca 1941 roku zatwierdzono na stanowisku referenta politycznego w Gabinecie Naczelnego Wodza oraz Ministra Spraw Wojskowych. Wspierał kolejnych Naczelnych Wodzów: Sikorskiego, Sosnkowskiego oraz Andersa, z którym łączyła go bliska przyjaźń.

Podczas włoskiej kampanii Lipski wielokrotnie uciekał na linię frontu, stając się jednym z pierwszych, którzy wkroczyli do Ankony. W dniu 19 marca 1945 roku, jako major, został przeniesiony z korpusu oficerów piechoty do korpusu oficerów kawalerii.

Po zakończeniu służby wojskowej, Józef Lipski pełnił rolę prezesa emigracyjnego Klubu Polskich Ziem Zachodnich. W 1947 roku zdecydował się na emigrację do Stanów Zjednoczonych. Jego misje w Berlinie zostały opisane w raportach, które później wydał Wacław Jędrzejewicz.

Ordery i odznaczenia

Józef Lipski był osobą, która otrzymała wiele prestiżowych odznaczeń za swoje zasługi na płaszczyźnie dyplomatycznej i społecznej. Wśród jego wyróżnień znalazły się m.in.:

• krzyż komandorski z gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, nadany 11 listopada 1937,
• krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 8 listopada 1930,
• krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 2 maja 1923,
• krzyż walecznych,
• medal dziesięciolecia odzyskanej niepodległości,
• wielki oficer Orderu Korony (Belgia),
• komandor Orderu Korony (Belgia),
• komandor Orderu Legii Honorowej (Francja),
• komandor Orderu Świętego Olafa (Norwegia),
• komandor 1 stopnia Orderu Danebroga (1933, Dania),
• odznaka honorowa olimpijska I klasy (Niemcy).

Te odznaczenia świadczą o wysokim uznaniu, jakim cieszy się Lipski wśród międzynarodowych instytucji oraz narodów, z którymi współpracował.

Odniesienia w kulturze masowej

W literaturze współczesnej, postać Józefa Lipskiego staje się głównym bohaterem oraz narratorem dzieła autorstwa Piotra Kitrasiewicza, zatytułowanego „Jego Ekscelencja na herbatce z Göringiem”. Książka ta, opublikowana w 2016 roku przez warszawskie wydawnictwo MG, zdobyła uznanie i została wyróżniona przez miesięcznik „Magazyn Literacki Książki” jako książka miesiąca września 2016 roku w kategorii „Proza”.

---

Oceń: Józef Lipski (dyplomata)

---