Parafia Ewangelicko-Metodystyczna Pokoju Bożego we Wrocławiu

---

Historia

Niemieccy metodyści we Wrocławiu

Pod koniec XIX wieku do Wrocławia, ówczesnego Breslau, dotarły dwa istotne nurty niemieckiego metodyzmu, a mianowicie Episkopalny Kościół Metodystyczny (niem. Bischöfliche Methodistische Kirche) oraz Społeczność Ewangelicka (Evangelische Gemeinschaft). W wyniku zjednoczenia tych dwóch kierunków odbywającego się w lutym 1969 roku, powstał w Niemczech Kościół Ewangelicko-Metodystyczny. Wrocławskie wspólnoty współpracowały ze sobą, co przyczyniło się do ich rozwoju oraz wzajemnej pomocy.

Episkopalny Kościół Metodystyczny

Parafia Episkopalnego Kościoła Metodystycznego we Wrocławiu zainaugurowała swoje działania w 1897 roku. Pierwszym pastorem parafii w latach 1897–1899 został ks. Paul Wenzel (1870–1966), który przybył do Wrocławia z parafii w Królewcu, wcześniej pracował w Gdańsku. 15 sierpnia 1897 roku odbyła się inauguracyjna szkółka niedzielna dla dzieci, a wieczorem miało miejsce nabożeństwo, które przyciągnęło około 20 dorosłych oraz kilka dzieci. Drugi punkt nabożeństw został otwarty 16 stycznia 1898 r. na Sępa Sarzyńskiego 58 (ówcześnie Hirschstrasse 58). W niedługim czasie, bo 27 lutego 1898 roku, nowa parafia po raz pierwszy obchodziła uroczystość Wieczerzy Pańskiej. W trakcie pierwszego roku pracy pastora Paula Wenzla liczba członków parafii wzrosła do 40.

22 kwietnia 1900 roku, podczas posługi pastora Bernharda Keipa, parafia uroczyście poświęciła kaplicę znajdującą się przy ul. Marszowickiej 15 (Margaretenstr. 15), która mogła pomieścić ponad 100 osób. W trakcie tego wydarzenia uczczono również 50-lecie działalności Kościoła Metodystycznego w Niemczech. W październiku 1903 roku, za czasów pastora Heinricha Eberle, parafia postanowiła przenieść się do wynajętej sali w centrum Wrocławia. Na początku 1904 roku wspólnota liczyła 88 pełnoprawnych oraz próbnych członków. W latach 1905–1908 parafia borykała się z problemami wewnętrznymi, co doprowadziło do odejścia pastora Oskara Köhlera. Przez pewien czas miejsce to odwiedzali pastorzy z sąsiednich parafii.

W roku 1909 do Wrocławia skierowano pastora Maxa Pätzolda, a tuż przed wybuchem I wojny światowej tuż w 1914 roku kierownictwo parafii objął pastor Johannes Rohr, który kontynuował pracę aż do czasu objęcia stanowiska inspektora zakładu diakonijnego „Betania” w Berlinie. W czasie I wojny światowej, Rohr pełnił służbę wojskową we wrocławskim lazarecie, co umożliwiało mu jednocześnie aktywne angażowanie się w działalność parafii.

Do lipca 1920 roku wspólnota wynajmowała różne pomieszczenia, aż wkrótce Episkopalny Kościół Metodystyczny nabył kaplicę należącą do zboru Wolnego Kościoła Reformowanego (Evangelisch-Reformierte Freikirche), znajdującą się przy ul. Rajskiej 28 (Paradies-str. 28), dzisiejszej ul. Stanisława Worcella 28. W zakupie nieruchomości wsparł biskup John L. Nuelsen oraz metodyści ze Stanów Zjednoczonych.

W latach 1920–1926 parafię prowadził pastor Bruno Schubert, który po odejściu zostawił wspólnotę z 215 członkami. Niestety już w 1927 roku liczba ta spadła do 160. Wielką tragedią był pożar, który w nocy z 25 na 26 czerwca 1928 roku zniszczył znaczną część kościoła. Kaplica została ponownie poświęcona 28 lipca 1929 roku przez pastora dr. Friedricha Wilhelma Meyera, który rozpoczął pracę we Wrocławiu. W latach 1937–1945 funkcję pastora pełnił ks. Herbert Schnädelbach. Niestety w maju 1944 roku został on powołany na front, a 15 kwietnia 1945 roku zginął. W 1941 roku parafia liczyła 278 metodystów, zamieszkujących Wrocław i okolice, w tym Legnicę.

Społeczność Ewangelicka

W 1912 roku powstała pierwsza parafia Społeczności Ewangelickiej (Evangelische Gemeinschaft), obejmująca Wrocław oraz Brzeg, az do podziału, który miał miejsce w 1930 roku. Pierwszym pastorem został Heinrich Schempp, który zamieszkał w wynajmowanym mieszkaniu przy ul. J. Rostafińskiego 3 (Humboldt str. 3), w którym od listopada 1912 roku zaczęto regularnie przeprowadzać nabożeństwa. W 1913 roku parafia liczyła 49 członków. Po wybuchu I wojny światowej Schempp został powołany do wojska. Na początku służył we Wrocławiu, co umożliwiało mu obsługiwanie parafii, jednak później przeniesiono go na front, gdzie zginął w 1916 roku pod Ypres. Następnie jego miejsce zajął pastor Wilhelm Hildebrandt, który tymczasowo wynajmował salę przy ul. Św. Marcina (Martini str.), gdzie odprawiano nabożeństwa aż do końca 1921 roku.

Wtedy Społeczność Ewangelicka była zmuszona przenieść swoje nabożeństwa do różnorodnych miejsc, w tym oberży, drewnianego kościółka, a nawet w Parku Szczytnickim (Scheitniger Park) oraz na wolnym powietrzu. W 1922 roku, parafia nabyła kawałek terenu w podwórzu domu przy ul. Worcella 30 (Paradies-str.30), gdzie wybudowano niewielką kaplicę. Przez długi czas parafie obu grup metodystycznych byłysi sąsiadami na tej samej ulicy. Zgromadzeniem ich obsługiwali najpierw pastor Wilhelm Frese, a później jego następca Willy Krätzler.

W 1937 roku rozpoczęto budowę nowej, znacznie większej kaplicy przy ul. Wielkiej 168 (Goethe-str. 168). 6 czerwca tego roku, podczas uroczystego nabożeństwa prowadzonego przez miejscowego pastora Maxa Herrenkinda, kamień węgielny został położony na tej budowie. Uroczyste otwarcie nowej kaplicy nazwanej „Kościołem Chrystusa” (Christuskirche) miało miejsce 7 listopada 1937 roku, a kaplica przetrwała trudy wojny. 9 lipca 1945 roku, po wojnie, radziecki komendant miasta przydzielił obiekt społeczności ewangelickiej Kościołowi rzymskokatolickiemu. Niestety, po roku 1980, kaplica została zburzona przez katolików, którzy w jej miejscu postawili nowy, duży kościół św. Stanisława Kostki.

Polscy metodyści we Wrocławiu

20 maja 1945 roku do Wrocławia przybył Adam Zabłotny, członek parafii metodystycznej w Krakowie. Jego celem było odnalezienie obiektów Episkopalnego Kościoła Metodystycznego i uzyskanie kluczy do kaplicy znajdującej się przy ul. Worcella 28. Zwrócił się z prośbą o pomoc do władz Kościoła Metodystycznego w Warszawie. Dzięki temu otrzymał pismo od ks. superintendenta Konstantego Najdera, które uprawniało go do przejęcia kaplicy w administrowaniu. Po wojnie do Wrocławia przyjeżdżało wiele metodystów z różnych miejscowości, a pierwsze nabożeństwo odbyło się na początku 1946 roku w częściowo zniszczonej kaplicy na ul. Worcella 28, w języku niemieckim. W początkowym okresie działalność parafii miała charakter dwunarodowy – polsko-niemiecki, aż do czasu, gdy ostatni niemieccy metodystów opuścił Wrocław, a parafia stała się polską wspólnotą Kościoła Metodystycznego w Polsce.

W lipcu 1946 roku do Wrocławia przybył pastor Mieczysław Ostrowski, który działał do czerwca 1949 roku. W tym okresie przeprowadzono remont kaplicy, a także utworzono Koło Kobiet, Koło Młodzieży, szkółkę niedzielną oraz godziny biblijne. W wyniku tych działań, po trzech latach pracy wspólnota była liczona na około 170 pełnoprawnych członków. W czerwcu 1949 roku parafię objął pastor Jan Madziarz, który rozszerzył działalność agend parafialnych. Niestety zima 1952 roku przyniosła katastrofę w postaci pożaru, który zniszczył znaczną część dachu, co doprowadziło do znaczącego ograniczenia działalności parafii. W wyniku tej sytuacji wielu członków parafii postanowiło opuścić Wrocław.

W wrześniu 1953 roku pastor Jan Madziarz przeniósł się do Jeleniej Góry, a jego miejsce zajął pastor Henryk Konieczny, który pełnił obowiązki do czerwca 1972 roku, wznawiając działalność parafialną. W latach 1973–1986 posługę pastora pełnił ks. Adam Kleszczyński, który zainicjował współpracę ekumeniczną z różnymi kościołami we Wrocławiu. Niestety, w nocy 21 na 22 kwietnia 1985 roku kaplica padła ofiarą podpalenia, co doprowadziło do znacznych zniszczeń, obejmujących część dachu oraz drewniane sklepienie.

Po remoncie kaplicy, który przeprowadził kolejny pastor ks. Janusz Olszański w latach 1986-1990, wnętrze obiektu przypomniano do stanu sprzed pożaru. Następnie obowiązki pastora objął ks. Waldemar Eggert. Wrocławską parafię od września 1996 roku prowadził ks. Krzysztof Wolnica. Niestety, 12 lipca 1997 roku podczas powodzi tysiąclecia kaplica została zalana do wysokości ponad 150 cm. Remont dachu oraz wnętrza budynku zakończono na wiosnę 1999 roku, a 18 kwietnia 1999 roku miało miejsce ponowne poświęcenie kaplicy po jej odnowieniu po powodzi.

Ekumenizm

W marcu 1954 roku, w metodystycznej kaplicy, zorganizowano nabożeństwo ekumeniczne, które nosiło hasło: „Błogosławieni pokój czyniący”. Spotkanie to zgromadziło zarówno duchownych, jak i wiernych, przedstawicieli różnych wspólnot religijnych, w tym Kościoła Polsko-Katolickiego, Cerkwi Prawosławnej, Kościoła Chrześcijan Baptystów oraz Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego.

W latach 1956–1965, z inicjatywy pastora Henryka Koniecznego, wrocławski zbór Świeckiego Ruchu Misyjnego „Epifania” organizował nabożeństwa w kaplicy przy ulicy Worcella. To wydarzenie było istotnym krokiem w kierunku zacieśniania relacji między różnymi wyznaniami i promowania ekumenizmu w regionie.

---

Oceń: Parafia Ewangelicko-Metodystyczna Pokoju Bożego we Wrocławiu

---