Lina Morgenstern

Polityka i administracja

Lina Morgenstern, która przyszła na świat 25 listopada 1830 roku w Wrocławiu, to postać o niezwykle bogatym dziedzictwie. Zmarła 16 grudnia 1909 roku w Berlinie, pozostawiając po sobie istotny wkład w historię niemieckiego życia społecznego i politycznego.

Była niemiecką polityk, pisarką oraz działaczką pacyfistyczną, której prace i działania miały duże znaczenie na rzecz pokoju oraz praw człowieka. W swoim życiu łączyła pasję do pisania z zaangażowaniem w sprawy społeczne, co uczyniło ją nie tylko osobą wpływową w swojej epoce, ale także inspiracją dla przyszłych pokoleń.

Życiorys

Lina Morgenstern przyszła na świat w żydowskiej rodzinie, aktywnej w sprawach społecznych. W 1854 roku zawarła związek małżeński z Theodorem Morgensternem, po czym przeprowadziła się do Berlina. Para doczekała się pięciorga dzieci: trzech córek, Clarze, Oldze i Marcie, oraz dwóch synów, Michaela i Alfreda.

Już jako młoda kobieta rozpoczęła działalność publiczną, pisząc artykuły na temat edukacji i opieki nad dziećmi. W 1848 roku zainicjowała powstanie Pfennigvereins zur Unterstützung armer Schulkinder, organizacji mającej na celu wsparcie uczniów z ubogich rodzin. W 1859 roku, razem z Adolfem Lette, współtworzyła Berliner Frauen-Verein zur Beförderung der Fröbel’schen Kindergärten, stowarzyszenie, które dążyło do utworzenia przedszkoli w Berlinie na wzór koncepcji edukacyjnej Friedricha Fröbela. W latach 1862–1866 pełniła funkcję przewodniczącej tej organizacji, a w tym okresie w mieście założono osiem przedszkoli oraz centrum doskonalenia nauczycieli przedszkolnych.

W trakcie wojny prusko-austriackiej w 1866 roku uruchomiła pierwszą w stolicy Volksküche, czyli „publiczną kuchnię”, oferującą bardzo przystępne cenowo posiłki dla osób ubogich. Dwa lata później, dzięki jej inicjatywom, powstała Akademie zur Fortbildung junger Damen – szkoła dla dziewcząt, która miała na celu ich dalszą edukację.

W 1874 roku Lina rozpoczęła wydawanie Deutsche Hausfrauenzeitschrift, czasopisma skierowanego do kobiet, które ukazywało się przez trzydzieści lat. Tematyka publikacji głównie koncentrowała się na pozycji niemieckich kobiet i edukacji dzieci.

W 1882 roku, wspólnie z Gertrude Guillaume-Schack, założyła schronisko dla dziewcząt przybywających do Berlina w poszukiwaniu pracy jako służące. Schronisko, mieszczące się na stacji kolejowej Börse, zapewniało młodym kobietom bezpieczne miejsce na pierwsze zakwaterowanie.

W 1896 roku była organizatorką Internationaler Kongress für Frauenwerke und Frauenbestrebungen, który odbył się w Berlinie, a w 1897 roku nawiązała bliską współpracę z Deutsche Friedensgesellschaft, Niemieckim Stowarzyszeniem Pokojowym.

Publikacje

Lina Morgenstern, znana postać, pozostawiła po sobie wiele cennych publikacji, które miały istotny wpływ na myślenie o edukacji i roli kobiet w społeczeństwie. Wśród jej dzieł można wymienić:

  • Das Bienenkätchen (Wrocław, 1859),
  • Das Paradies der Kindheit durch Spiel, Gesang und Beschäftigung (Lipsk, 1861),
  • Der Kindergarten und die Schule und in welcher Weise ist die organische Verbindung zwischen beiden herzustellen? (Lipsk, 1874),
  • Ernährungslehre (1880),
  • Die Frauen des 19. Jahrhunderts (1888–91),
  • Der häusliche Beruf (1890),
  • Frauenarbeit in Deutschland. Rozdział 1: Geschichte der deutschen Frauenbewegung und Statistik der Frauenarbeit auf allen ihr zugänglichen Gebieten; Rozdział 2: Adreßbuch und Statistik der Frauenvereine in Deutschland. Verlag der „Dt. Hausfrauen-Zeitung”. (Berlin, 1893),
  • Illustriertes Universal-Kochbuch für Gesunde und Kranke (Berlin, 1905).

Przypisy

  1. Gertrud Gräfin von Schack, - Reisende zwischen den Welten [online], www.sausenberg.eu [dostęp 17.03.2024 r.]
  2. a b c Morgenstern Lina, Wirtualny Sztetl, Muzeum Historii Żydów Polskich „Polin” [dostęp 16.03.2019 r.]
  3. Hans-HenningH.H. Zabel Hans-HenningH.H., Neue Deutsche Biographie, Band 18 [online], 1997 [dostęp 16.03.2019 r.]
  4. LeoL. Winz LeoL., Ost und West Illustrierye Monatsschrift fur modernes Judentum, sammlungen.ub.uni-frankfurt.de, 1906 [dostęp 16.03.2019 r.]
  5. MiroslawaM. Lenarcik MiroslawaM., A Community in Transition: Jewish Welfare in Breslau-Wrocław, Verlag Barbara Budrich, 2010, ISBN 978-3-86649-715-3 (ang.).
  6. Klaus-DieterK.D. Alicke Klaus-DieterK.D., Lexikon der jüdischen Gemeinden im deutschen Sprachraum, 2008, ISBN 978-3579080352 .
  7. LinaL. Morgenstern LinaL., Die Berliner Volksküchen: Organisationsplan und cultur-historische, statistische Darstellung nebst Status, Verwaltungs- und Kassenberichten und 37 Kochrecepten, wyd. 3, Loewenstein, 1870 (niem.).

Oceń: Lina Morgenstern

★★★★★
Średnia ocena:4.5 Liczba ocen:8