Elżbieta Karska, znana z nazwiska panieńskiego Socha, urodziła się 13 września 1977 roku we Wrocławiu. Obecnie pełni funkcję polskiej prawniczki oraz sędzi Sądu Najwyższego, co stanowi niezbity dowód jej wysokich kompetencji w dziedzinie prawa.
Jest uznaną profesorką nauk społecznych w dziedzinie nauk prawnych, która pracuje na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Jej działalność naukowa koncentruje się na kilku kluczowych specjalnościach, w tym:
- prawie międzynarodowym,
- prawie europejskim,
- prawach człowieka.
Elżbieta Karska jest osobą o znaczącym wkładzie w rozwój polskiego prawa oraz badań naukowych w obszarach, w których się specjalizuje.
Wykształcenie i działalność zawodowa
W latach 1996–2001, Elżbieta Karska zgłębiała tajniki prawa na Uniwersytecie Wrocławskim. W 2004 roku, po napisaniu pod kierunkiem Krzysztofa Wójtowicza rozprawy zatytułowanej „Zbieżność a komplementarność jurysdykcji międzynarodowych trybunałów karnych i sądów krajowych”, uzyskała na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego stopień doktora nauk prawnych, specjalizując się w prawie międzynarodowym. Następnie, w 2010 roku, na podstawie swojego dorobku naukowego oraz rozprawy „Subsydiarność uchwał organizacji rządowych i pozarządowych w jurysdykcji międzynarodowych trybunałów karnych”, zdobyła stopień doktora habilitowanego nauk prawnych, również w zakresie prawa międzynarodowego oraz europejskiego. W roku 2023 otrzymała tytuł profesora nauk społecznych w dziedzinie nauk prawnych.
Elżbieta Karska zajęła stanowisko adiunkta na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego w Katedrze Prawa Międzynarodowego i Europejskiego. Dalsza jej kariera akademicka obejmowała funkcje profesora nadzwyczajnego, a także profesora uczelni i profesora, na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, gdzie również pełniła rolę kierownika Katedry Ochrony Praw Człowieka i Prawa Międzynarodowego Humanitarnego. Ponadto, została dyrektorką Instytutu Prawa Międzynarodowego, Unii Europejskiej i Stosunków Międzynarodowych UKSW oraz dyrektorką Szkoły Doktorskiej UKSW. Warto dodać, że jest członkinią Akademii Kopernikańskiej w Izbie Nauk Prawnych.
W swojej działalności zaangażowała się również w Komitet Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN oraz w International Law Association. Z ramienia Stałego Trybunału Arbitrażowego w Hadze działa od 2018 roku, a w latach 2010–2012 oraz ponownie od 2018 roku pełniła funkcję sędzi ad hoc Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Elżbieta Karska jest także członkinią Zarządu Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej w Wiedniu, a od 2017 roku czynnie uczestniczy w Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji w Strasburgu. Dodatkowo, od 2017 roku działa jako ekspertka w ramach mechanizmu wymiaru ludzkiego Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz jako doradczyni społeczna Rzecznika Praw Dziecka w latach 2017-2018. W przeszłości była również członkinią Komisji Ekspertów do spraw reformy prawa ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej, przy Generalnym Inspektorze Ochrony Danych Osobowych, w latach 2016–2018.
W ramach Procedur Specjalnych Rady Praw Człowieka ONZ, Elżbieta Karska w latach 2011–2018 była członkinią Grupy Roboczej ONZ ds. wykorzystania najemników jako narzędzia naruszającego prawa człowieka oraz utrudniającego korzystanie z prawa narodów do samostanowienia, pełniąc funkcję przewodniczącej-sprawozdawczyni w latach 2015–2016. Od 2018 roku jest członkinią Grupy Roboczej ONZ ds. praw człowieka i korporacji transnarodowych oraz innych przedsiębiorstw, gdzie w niektórych półroczach pełniła także funkcję wiceprzewodniczącej i przewodniczącej-sprawozdawczyni.
Jako wiceprzewodnicząca Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów XIII i XIV kadencji, a także członkini Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego, ma wpływ na regulacje prawne w Polsce. Została powołana do urzędowania na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych na mocy postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, wydanego 3 marca 2022 roku.
Elżbieta Karska jest autorką ponad 100 publikacji dotyczących prawa międzynarodowego i europejskiego, w tym kwestii międzynarodowego prawa ochrony praw człowieka. Bierze czynny udział w komitetach redakcyjnych i radach programowych różnych czasopism naukowych, w tym „Polskiego Rocznika Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego”, „Problemów Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego”, „Polskiego Przeglądu Stosunków Międzynarodowych”, „Polish Review of International and European Law”, „Międzynarodowego Prawa Humanitarnego”, „Finance India”, „Stosunków Międzynarodowych – International Relations”, „Ruchu Pedagogicznego”, „Juridical Tribune – Tribuna Juridica” oraz „Herald of Oriental Studies”. Dodatkowo, sprawuje funkcję zastępczyni redaktora naczelnego „Przeglądu Legislacyjnego” (Wolters Kluwer) oraz „Equilibrium” (Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku), a także jest redaktorem naukowym serii monograficznej „Prawa Człowieka i Prawo Międzynarodowe” (UKSW) oraz redaktorem naukowym ds. wydań specjalnych „International Community Law Review” (Brill | Nijhoff).
Odznaczenia i wyróżnienia
Elżbieta Karska, znana z licznych osiągnięć w dziedzinie nauki, została uhonorowana szeregiem wybitnych odznaczeń i wyróżnień, które podkreślają jej zasługi na polu akademickim oraz społecznym.
- Złoty Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” (2023),
- Honorowy Profesor Krzemienieckiej Regionalnej Akademii Humanistyczno-Pedagogicznej im. Tarasa Szewczenki (2022),
- Honorowy Profesor Uniwersytetu w Lusace (2022),
- Odznaka Honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” (2022),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2020),
- Honorowy Akademik – członkini Gruzińskiej Akademii Nauk Kryminologicznych (2020),
- Odznaka Honorowa „Primus in Agendo” (2020),
- Honorowy Profesor Instytutu Kształcenia Kadr Państwowej Służby Zatrudnienia Ukrainy w Kijowie (2019),
- Honorowy Profesor Moskiewskiego Uniwersytetu Finansów i Prawa (2019),
- Doktor honoris causa Stołecznej Akademii Małego Biznesu w Moskwie (2019),
- Doktor honoris causa Erywańskiego Uniwersytetu ‘Haybusak’ (2018),
- Doktor honoris causa Kaukaskiego Uniwersytetu Międzynarodowego (2018),
- Doktor honoris causa Uniwersytetu Wschodnioeuropejskiego w Tbilisi (2018),
- Odznaka Honorowa „Bene Merito” (2017),
- Doktor honoris causa Uniwersytetu w Tbilisi (2017),
- Doktor honoris causa Erywańskiego Państwowego Uniwersytetu Lingwistyki i Nauk Społecznych im. Walerija Briusowa (2017),
- Doktor honoris causa Uniwersytetu Otwartego w Tbilisi (2017),
- Medal „Za zasługi dla Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ” (2016),
- Doktor honoris causa Donieckiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stusa w Winnicy (2016),
- Stypendystka Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2006–2007),
- Nagroda Prezesa Rady Ministrów za wyróżnioną rozprawę doktorską (2005).
Wszystkie te wyróżnienia świadczą o jej ogromnej wartości w świecie nauki oraz zaangażowaniu na rzecz rozwoju wiedzy i edukacji.
Życie prywatne
Elżbieta Karska jest osobą, której życie prywatne jest związane z Karolem Karskim, który pełni wiele ról, w tym polityka, prawnika oraz nauczyciela akademickiego. Jego zaangażowanie w samorządność również odgrywa istotną rolę w jego działalności zawodowej.
Przypisy
- Wręczenie medali „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”. gov.pl, 24.11.2023 r. [dostęp 29.11.2023 r.]
- a b Nowi sędziowie w Sądzie Najwyższym, [w:] Sąd Najwyższy [online], sn.pl, 08.03.2022 r. [dostęp 04.03.2023 r.]
- a b Nominacje sędziowskie i asesorskie [online], prezydent.pl, 08.03.2022 r. [dostęp 04.03.2023 r.]
- a b c e f g h i j k l Prof. Elżbieta Karska otrzymała tytuł Honorowego Profesora Uniwersytetu w Lusace. wpia.uksw.edu.pl, 16.02.2022 r.
- Oral Statement by Professor Elżbieta Karska, Chairperson-Rapporteur, UN Working Group on the issue of human rights and transnational corporations and other business enterprises, 50th session of the UN Human Rights Council, Geneva [online], researchgate.net, 20.06.2022 r. [dostęp 01.04.2023 r.]
- Prof. Elżbieta Karska otrzymała Odznakę Honorową „Za Zasługi dla Ochrony Zdrowia”. wpia.uksw.edu.pl, 08.02.2022 r.
- a b c d Szef MSZ wręczył odznakę Bene Merito profesor Elżbiecie Karskiej. dzieje.pl, [dostęp 27.06.2020 r.]
- Akademia Kopernikańska: Organy Akademii [online], akademiakopernikanska.gov.pl [dostęp 01.04.2023 r.]
- a b c Skład Rady Legislacyjnej XIV kadencji [online], gov.pl [dostęp 01.04.2023 r.]
- a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Working Group on the issue of human rights and transnational corporations and other business enterprises [online], ohchr.org [dostęp 31.03.2022 r.]
- Deklaracja Rady Legislacyjnej XIII kadencji [online], gov.pl [dostęp 21.05.2021 r.]
- Prof. UKSW dr hab. Elżbieta Karska doktorem honoris causa Donieckiego Uniwersytetu Narodowego. uksw.edu.pl, 11.06.2020 r.
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21.09.2020 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2020 r. poz. 1146).
- Katedra Ochrony Praw Człowieka i Prawa Międzynarodowego Humanitarnego: O Katedrze. wpia.uksw.edu.pl. [dostęp 31.03.2020 r.]
- Prof. Elżbieta Karska Honorowym Akademikiem - członkiem Gruzińskiej Akademii Nauk Kryminologicznych. wpia.uksw.edu.pl. [dostęp 12.02.2021 r.]
- KARSKA Elzbieta form.doc [online], www.ohchr.org [dostęp 09.03.2021 r.] (ang.).
- Decyzja Nr 29/2019 Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 26.06.2019 r. w sprawie powołania Dyrektora Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. monitor.uksw.edu.pl. [dostęp 27.06.2020 r.]
- Working Group on the use of mercenaries as a means of violating human rights and impeding the exercise of the right of peoples to self-determination [online], ohchr.org [dostęp 27.06.2020 r.] (ang.).
- Working Group on the use of mercenaries as a means of violating human rights and impeding the exercise of the right of peoples to self-determination [online], ohchr.org [dostęp 15.05.2016 r.] (ang.).
- Members of the European Commission against Racism and Intolerance. coe.int. [dostęp 18.10.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Prawo i sprawiedliwość":
Łukasz Błaszczak | Franciszek Longchamps de Bérier (ur. 1969) | Paul Laband | Ludwik Sobolewski (prawnik) | Krzysztof Bramorski | Tomasz Giaro | Piotr Siemion | Andrzej Grabiński (prawnik) | Jacek Giezek | Edward Zalewski | Bogusław Banaszak | Józef Iwulski | Maciej Lis | Konrad Nowacki | Oskar Bülow | Marek Szydło | Ernst Ferdinand Klein | Erna Scheffler | Elwira Marszałkowska-KrześOceń: Elżbieta Karska