Bogusław Banaszak

---

Życiorys

W latach 1973–1975 na Uniwersytecie Wrocławskim miały miejsce studia prawnicze, które ukończył Bogusław Banaszak. W 1983 roku uzyskał tytuł doktora nauk prawnych, głównie za sprawą rozprawy dotyczącej cech ustrojowych państw socjalistycznych w Azji, której autorem był prof. Aleksander Patrzałek. W 1991 roku obronił pracę habilitacyjną, koncentrując się na sądownictwie konstytucyjnym i ochronie podstawowych praw obywateli.

W semestrze letnim 1994 piastował stanowisko profesora wizytującego na Uniwersytecie Wiedeńskim. Od 1998 roku pełnił rolę profesora nauk prawnych. Jako wykładowca prawa konstytucyjnego i administracyjnego, działalność prowadził na Uniwersytecie Wrocławskim oraz w Collegium Polonicum w Słubicach, będącym wspólną instytucją Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i Europejskiego Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Przez wiele lat kierował Katedrą Prawa Konstytucyjnego na UWr.

Był członkiem Rady Doradczej do spraw Praw Człowieka przy Ministrze Spraw Zagranicznych w latach 2000-2001. 4 listopada 2004 odważnie odebrał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Peczu na Węgrzech, a w 2010 roku uzyskał podobny tytuł od Uniwersytetu w Pitești w Rumunii.

Sprawa jego plagiatu związana z wydaniem polsko-niemieckiego Słownika prawa i gospodarki w 2003 roku wywołała kontrowersje. Osobą, która oskarżyła go o naruszenie praw autorskich, była dr Alina Kilian, autorka Słownika języka prawniczego. W rezultacie w listopadzie 2015 roku Sąd Okręgowy w Warszawie orzekł na jego niekorzyść, nakładając na niego obowiązek zapłaty 25 tys. zł zadośćuczynienia. Prof. Banaszak oraz wydawnictwo C.H. Beck zdecydowali się na apelację od tego wyroku.

W 2010 roku zasiadał w hiszpańskiej Królewskiej Akademii Nauk jako członek korespondent. Pełnił również rolę doradcy Rzecznika Praw Obywatelskich Janusza Kochanowskiego oraz był przewodniczącym Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów.

W 2010 roku posłowie Platformy Obywatelskiej zgłosili jego kandydaturę na sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Po ujawnieniu zarzutów o plagiat, zrezygnował z ubiegania się o to stanowisko. W czasie kryzysu wokół Trybunału Konstytucyjnego, przygotowywał liczne opinie zlecone przez Biuro Analiz Sejmowych, które były korzystne dla Prawa i Sprawiedliwości.

W październiku 2016 roku wydał opinię dla Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, odnosząc się do uchwały o budżecie Trybunału Konstytucyjnego na 2017 rok, podnosząc nieprawidłowości w składzie Zgromadzenia Ogólnego Sędziów TK.

W marcu 2016 roku został powołany przez marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego do Zespołu Ekspertów do Spraw problematyki Trybunału Konstytucyjnego, którego zadaniem było podjęcie kroków w kierunku rozwiązania kryzysu w tym organie.

W kwietniu 2016 roku objął stanowisko przedstawiciela Polski w tak zwanej komisji weneckiej. Już w styczniu 2017 roku, Sejm wybrał go sędzią Trybunału Stanu.

W czerwcu 2017 roku wspólnie z Anną Łabno oraz Bogumiłem Szmulikiem przygotował odwiedzinową ankietę dla partii Prawo i Sprawiedliwość, zwaną ankieta dotycząca nowej konstytucji, która dotarła do ponad 102 prawników-konstytucjonalistów, na którą odpowiedziało tylko 11.

Jako autor przeszło 250 publikacji naukowych, w tym monografii, podręczników i artykułów, zyskał uznanie także poza granicami kraju, w tym w Węgrzech, Austrii, Niemczech, Francji, Chile, Korei Południowej i Holandii.

Był również jednym z założycieli oraz prezesem Dolnośląskiego Stowarzyszenia Ekologicznego, które przez długie lata angażowało się w protesty przeciwko budowie autostradowej obwodnicy Wrocławia w rejonie swojego domu.

9 stycznia 2018 roku, w trakcie podróży samolotem, miał zawał serca. Tego samego dnia zmarł w Warszawie. Po ceremonii pogrzebowej, która odbyła się 18 stycznia 2018 roku w Głosce, został pochowany na cmentarzu w Miękini.

Odznaczenia

Bogusław Banaszak otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które podkreślają jego znaczący wkład w różnorodne dziedziny. Jego osiągnięcia zostały docenione zarówno w kraju, jak i za granicą.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2018, pośmiertnie,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 2008,
• Złoty Krzyż Zasługi – 2001,
• Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RFN – Niemcy, 2008,
• Odznaka Honorowa za Zasługi dla Republiki Austrii:
• – Großes Goldenes Ehrenzeichen – 2007,
• – Großes Ehrenzeichen – 1999,
• Krzyż Oficerski Odznaki Honorowej za Naukę i Sztukę – Austria,
• Order Sprawiedliwości 1. Stopnia Światowego Stowarzyszenia Prawników – 2011.

Te wyróżnienia stanowią doskonały przykład uznania dla jego pracy oraz zaangażowania w rozwój nauki i kultury.

Publikacje

W dorobku publikacyjnym Bogusława Banaszaka można znaleźć szereg znaczących prac, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w obszarze prawa i administracji publicznej.

• Aubert Jean F., Banaszak Bogusław, Lüthi Ruth, Parlament Szwajcarii. Wstęp oraz tłumaczenie: Bogusław Banaszak. Opracowywane przez J.F Auberta, R. Lüthi, L. Meyer, H. Hirter, A. Huber-Hotz, C. Lanz, M. Graf K. Nuspliger, F. Meier-Grob, B.M. Gadient. Warszawa 2000, Wydawnictwo Sejmowe, ss. 217,
• Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku. Redakcja: Jan Boć. Wrocław 1998, Kolonia Limited, ss. 360,
• Preisner Artur, Balicki Ryszard, Banaszak Bogusław, Słownik wiedzy o Sejmie. Wydanie 2 zmienione i uzupełnione. Redakcja: Artur Preisner. Warszawa 2001, Wydawnictwo Sejmowe, ss. 249,
• Balicki Ryszard, Nowacka Ewa, Banaszak Bogusław, Ustrój administracji publicznej. Redakcja: Ewa J. Nowacka. Opracowanie: R. Balicki, B. Banaszak, A. Błaś, J. Boć, M. Masternak-Kubiak, J. Niczyporuk, E.J. Nowacka, K. Nowacki, J. Szreniawski. Warszawa 1999, [2000], Wydawnictwo Prawnicze PWN, ss. 219.

---

Oceń: Bogusław Banaszak

---