Roman Kołakowski był wybitną postacią w polskiej kulturze, znaną jako kompozytor, poeta, piosenkarz oraz gitarzysta. Przyszedł na świat 8 czerwca 1957 roku we Wrocławiu, a swoje życie zakończył 22 stycznia 2019 roku w Warszawie.
W ciągu swojej kariery artystycznej zyskał uznanie jako reżyser teatralny i estradowy, twórca ogromnych widowisk plenerowych, które przyciągały rzesze widzów. Jego twórczość odznaczała się wyjątkowym stylem i pasją, które niosły ze sobą zarówno emocje, jak i artystyczne wyzwania.
Życiorys
Roman Kołakowski, absolwent polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim w 1981 roku, od zawsze był zaangażowany w działania na rzecz demokracji. W czasie swojej edukacji aktywnie uczestniczył w opozycji demokratycznej, będąc członkiem Studenckiego Komitetu Solidarności.
Jego artystyczna przygoda rozpoczęła się w latach 70-tych, gdy śpiewał głównie własne kompozycje, przystosowując do muzyki wiersze znanych poetów, w tym m.in. Czesława Miłosza, Ewy Lipskiej oraz Stanisława Barańczaka. W 1981 roku zdobył pierwszą nagrodę na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie, a trzy lata później drugą nagrodę na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej. Jego działalność muzyczna zasługuje na uwagę, w 1985 roku wydał album studyjny zatytułowany Przypowieść błękitna.
W latach 1996–2005 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Przeglądu Piosenki Aktorskiej. Od 2004 roku współpracował z Teatrem „Syrena”, a od 2005 do 2019 prowadził Teatr Piosenki. Jego talent przyciągał także Teatr Muzyczny „Capitol”, gdzie zmarł podczas prac nad spektaklem Mock.
Kołakowski był również utalentowanym tłumaczem, w jego dorobku znajdują się teksty takich autorów jak Kurt Tucholsky, Tom Waits, Bertolt Brecht, Nick Cave, Włodzimierz Wysocki, Bułat Okudżawa, Sting czy The Tiger Lillies. Jego interpretacja utworu „Hera, koka, hasz, LSD” była wykonywana przez zespół Projekt Volodia oraz Karolinę Czarnecką.
Współpracował jako autor tekstów piosenek z wieloma artystami, w tym z Voo Voo, Kazikiem, Michałem Bajorem, Justyną Steczkowską oraz Piotrem Rubikiem, który zrealizował utwór „To cała prawda”. W 2005 roku jego twórczość zyskała uznanie podczas Przeglądu Piosenki Aktorskiej, gdzie Janusz Radek zaprezentował recital pod tytułem Pejzaż mój kochany.
Roman Kołakowski zmarł 22 stycznia 2019 roku w Warszawie, a jego ostatnim miejscem spoczynku stał się cmentarz w Tarczynie. Jego życie prywatne również było pełne ciekawych wątków; pierwszą żoną artysty była dziennikarka Ewa Gil, z którą doczekał się syna Aleksandra. Po rozwodzie związał się z aktorką i reżyserką dubbingu, Krystyną Kozanecką, do jej śmierci w 2013 roku. Ostatnią partnerką Romana była Agata Klimczak, z którą również miał syna.
Twórczość
Recitale
W twórczości Romana Kołakowskiego można wyróżnić wiele oryginalnych recitalów, które przyciągają uwagę miłośników muzyki. Jego debiut rozpoczął się w 1980 roku z programem „Nie śpiewać tym, co klaszczą„, zaś kolejne lata to sukcesy takie jak „Ktokolwiek widział” w 1984 oraz „Tetra jednego widza” w 1988. W tym samym roku powstał również koncert pod tytułem „Przyszedłem was pocieszyć„, a później, w 2014 roku, Kołakowski zaprezentował „Mój teatr piosenki„.
Wśród jego osiągnięć znajdziemy także recitale napisane dla innych artystów. Przykładowo, w 1992 roku w programie „Efekt obcości-Mandelay„, którego teksty tłumaczył Kołakowski, usłyszeć można było Wojciecha Kościelniaka. Natomiast w 1995 roku ukazały się teksty przetłumaczone do utworów Toma Waitsa, które wykonał Konrad Imiela. Również w tym samym roku, tłumacząc teksty Stinga, utwór „Czasem słyszę kroki” stał się popularny w wykonaniu Mariusza Kiljana.
Dyskografia
Oprócz recitalów, Kołakowski ma na swoim koncie bogatą dyskografię. W 1985 roku wydał płytę „Przypowieść błękitna„, w której sam skomponował muzykę i słowa. Kolejne lata przyniosły takie tytuły jak „Brecht” z 1993 roku oraz „Droga krzyżowa-transmisja” z 1995 roku. W 1996 roku ukazała się „Dzwonna kolęda„, a także kilka innych albumów, jak „Semper Fidelis. Ballady kresowe” z 1997 roku oraz „Florilegium” z 2010 roku, gdzie Kołakowski odpowiadał zarówno za muzykę, jak i teksty. Notując współpracę artystyczną, zrealizował również przekłady dla Kazika Staszewskiego oraz dla Justyny Steczkowskiej.
Warto także wspomnieć o jego współpracy z Piotrem Rubikiem nad „Oratorium Habitat, moje miejsce na Ziemi”, które jest jednym z wielu projektów, których efekty mogliśmy usłyszeć na scenie.
Musicale
Roman Kołakowski znacząco przyczynił się do polskiego teatru muzycznego, tworząc teksty do wielu musicali. Jego prace obejmują m.in. „Przygody Tomka Sawyera” z 1995 roku i „Księgę dżungli” z 1998 roku, gdzie zarówno muzyka, jak i tekst wyszły spod jego ręki. Nie można zapomnieć o „Słynnym niebieskim prochowcu” z 2017 roku oraz „Mock. Czarna burleska” z 2019 roku, gdzie współpracował z Konradem Imielą, wprowadzając nowy wymiar do polskiego musicalu.
Tomy poezji
W swojej twórczości literackiej Kołakowski wydał kilka tomów poezji, w tym zbiór „Piosenki ocenzurowane” z 1986 roku oraz „Rymy częstochowskie. Pieśni przygodne” z 2006 roku. Droga krzyżowa-transmisja z 1995 roku również zakwalifikowana jest jako jeden z ważniejszych jego tytułów.
Utwory muzyczne
Kołakowski nie ograniczał się jedynie do piosenek i musi podkreślić jego talent kompozytorski w zakresie utworów muzycznych. Jego kantaty, takie jak „Stwarzanie świata” z 1997 roku, powstały z okazji Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego we Wrocławiu. Z kolei „Klękam przed przyjacielem” z 2001 roku, poświęcona Stefanowi Wyszyńskiemu, stanowi oddanie hołdu wieloletniemu przywódcy Kościoła w Polsce.
Nagrody
Roman Kołakowski, w swoim dorobku artystycznym, odznacza się licznymi nagrodami, które są świadectwem jego wkładu w kulturę i sztukę. Oto niektóre z nich:
- Nagroda Miasta Wrocławia, przyznana w 1988 roku,
- Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka, którą otrzymał w 2002 roku,
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, przyznany w 2005 roku.
Przypisy
- Odszedł Roman Kołakowski... [online], Teatr Muzyczny Capitol, 22.01.2019 r. [dostęp 23.06.2024 r.]
- Mock. Czarna burleska [online], Teatr Muzyczny Capitol, 22.07.2019 r. [dostęp 23.06.2024 r.]
- MaciejM. Janiszyn, Leonard Cohen: Słynny niebieski prochowiec [online], wyspa.fm, 28.01.2018 r. [dostęp 23.01.2019 r.]
- AnnaA. Skupień, Słynny niebieski prochowiec – niezapomniane ballady Leonarda Cohena [online], radiowroclaw.pl, 12.09.2017 r. [dostęp 23.01.2019 r.]
- Empik prezentuje dobre piosenki: Roman Kołakowski zaśpiewany, www.empik.com. [dostęp 19.04.2016 r.]
- Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 21.06.2020 r.]
- Nie żyje Roman Kołakowski. Poeta, kompozytor, reżyser i piosenkarz. Miał 62 lata. wroclaw.naszemiasto.pl. [dostęp 22.01.2019 r.]
- Roman Kołakowski nie żyje. Miał 61 lat. wp.pl. [dostęp 22.01.2019 r.]
- Nekrolog. nekrologi.net.
- Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006 r., s. 873. ISBN 83-7384-561-5.
- Krystyna Gucewicz: Dlaczego się kochają, czyli życie na różowo. Wydawnictwo Zetdezet, 1995 r., s. 279. ISBN 83-85056-40-8.
- Nasza Niepodległa. sklep.polskieradio.pl. [dostęp 08.12.2011 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Gertrud Staats | Małgorzata Samborska | Agata Kołakowska | Magdalena Kuźniewska | Adam Skorupa | Karolina Muszalak | Baladine Klossowska | Witold Liszkowski | Dariusz Szermanowicz | Antonina Grzegorzewska | Maurycy Moszkowski | Jarosław Marszewski | Spaso | Olga Szomańska | Aleksandra Prykowska | Jacques Rossi | Philipp Hoyoll | Philipp Vandenberg | Bartosz Kędzierski | Jolanta Niestrój-MaliszOceń: Roman Kołakowski