Marek Krajewski, ur. 4 września 1966 roku we Wrocławiu, to znany polski pisarz oraz filolog klasyczny, który specjalizuje się w językoznawstwie łacińskim. Posiada stopień doktora nauk humanistycznych i przez wiele lat pełnił funkcję wykładowcy na Uniwersytecie Wrocławskim.
Jako autor kryminałów, Krajewski zyskał uznanie zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jego twórczość jest ceniona przez krytyków literackich, a autor został nagrodzony Paszportem Polityki za swoje osiągnięcia literackie.
Życiorys
Rodzina Marka Krajewskiego ma swoje korzenie w rejonie lwowskim; jego matka przyszła na świat w malowniczej wsi Strzelczyska, nieopodal Mościsk. W 1985 roku Marek ukończył IX Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego we Wrocławiu, a następnie przez sześć lat studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie uzyskał tytuł magistra w 1992 roku. Po kilku latach intensywnej pracy akademickiej, w 1999 roku obronił swoją pracę doktorską, która nosiła tytuł „Prozodia greckich zapożyczeń u Plauta”.
W trakcie swojej kariery zawodowej, Marek Krajewski pracował w różnych rolach, aby zdobyć doświadczenie. Był bibliotekarzem, sprzedawcą, magazynierem, a od 1992 roku jego kariera nabrała znaczenia akademickiego, gdy rozpoczął pracę jako asystent w Instytucie Filologii Klasycznej i Kultury Antycznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Z czasem awansował na adiunkta, a następnie na starszego wykładowcę. Od 2007 roku zdecydował się poświęcić swoje zawodowe życie wyłącznie pisarstwu.
Powieści kryminalne
Marek Krajewski, uznawany za jednego z czołowych polskich autorów kryminałów, stworzył fascynujący świat literacki, w którym jego postacie ożywają zarówno w Wrocławiu, jak i w innych miastach Polski. Jego twórczość związana jest z postacią Eberharda Mocka, pracownika wrocławskiego Prezydium Policji, co zainicjowało popularność jego powieści.
Seria, która rozpoczęła się w 1999 roku, obejmuje dotychczas dwanaście tomów, co dowodzi nieustającej popularności tego cyklu. W roku 2008 Krajewski podjął się współpracy z Mariuszem Czubajem, co zaowocowało nowym cyklem kryminalnym, który przenosi nas do współczesnego Gdańska, z nadkomisarzem Jarosławem Paterem jako centralną postacią. Jak dotąd, w ramach tej serii ukazały się dwa tomy: Aleja samobójców oraz Róże cmentarne.
Jego książki zdobyły uznanie nie tylko w kraju, ale również na arenie międzynarodowej, gdyż zostały przetłumaczone na 19 języków. Wśród nich znajdują się takie języki jak angielski, hiszpański, niemiecki czy włoski, co pokazuje jak wiele osób z różnych kultur ceni sobie jego twórczość.
W 2009 roku Krajewski wydał powieść Głowa Minotaura, która przenosi czytelników do Lwowa w okresie międzywojennym. Obok Eberharda Mocka pojawia się tam nowa postać – komisarz Edward Popielski, który stał się głównym bohaterem nowego cyklu książek liczącego obecnie dziesięć tomów.
Krytycy literacki często podkreślają, że styl pisarski Krajewskiego łączy cechy czarnego kryminału i horroru, nawiązując jednocześnie do tradycji tego gatunku na poziomie epitafiów Raymonda Chandlera. Jego powieści rozgrywają się w ściśle zarysowanych realiach topograficznych i historycznych, zarówno przed, jak i po II wojnie światowej, w miejscach takich jak Wrocław, Warszawa, Trójmiasto oraz Lwów.
W publikowanej w 2015 roku książce Arena szczurów Krajewski umieścił fabułę w nadmorskim Darłowie, co świadczy o jego nieustannym eksplorowaniu różnych miejsc dla potrzeb swojej pisarskiej narracji.
Nagrody i wyróżnienia
Marek Krajewski jest utytułowanym pisarzem, który zdobył wiele nagrody i wyróżnienia za swoje osiągnięcia literackie. Wyróżnienie, które zyskał to Paszport „Polityki” w roku 2005, co potwierdza jego talent i uznanie wśród krytyków literackich.
W 2005 roku otrzymał także Nagrodę Księgarzy „Witryna” za najlepszą książkę, co świadczy o jego wpływie na naszą kulturę. Ponadto, w 2003 roku został uhonorowany Nagrodą Wielkiego Kalibru, przyznawaną za najlepszą powieść kryminalną, co dodatkowo podkreśla jego wyjątkowy wkład w gatunek kryminału.
W czerwcu 2008 roku jego wkład w promocję Wrocławia poprzez twórczość literacką został doceniony, gdyż został wybrany Ambasadorem tego miasta. Taki tytuł potwierdza, jak istotne dla Krajewskiego są korzenie i kultura jego rodzinnego Wrocławia.
21 października 2015 roku Krajewski został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co jest wyrazem uznania dla jego osiągnięć artystycznych. Kolejnym znaczącym wyróżnieniem była niemiecka Nagroda im. Georga Dehio w 2016 roku, która podkreśliła międzynarodowy zasięg jego twórczości.
W 2019 roku pisarz został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości, co zwraca uwagę na jego wpływ na polską literaturę i kulturę. W 2023 roku otrzymał Złotą Odznakę Honorową Wrocławia oraz tytuł honorowego obywatela tego miasta, co jest z pewnością ogromnym zaszczytem oraz świadectwem jego zaangażowania w życie lokalnej społeczności.
Na koniec, w 2024 roku Krajewski został uhonorowany tablicą w Alei Pisarzy przy Galerii Książki w Oświęcimiu, co stanowi kolejny dowód na jego znaczenie w polskiej literaturze.
Twórczość
W kontekście twórczości Marka Krajewskiego warto zwrócić uwagę na jego imponujący dorobek literacki, który obejmuje szereg powieści oraz opowiadań. Jego dzieła często osadzone są w mrocznych realiach historycznych, które przyciągają uwagę czytelników. Poniżej prezentujemy najważniejsze cykle i teksty, które miały wpływ na polską literaturę kryminalną.
Powieści
Cykl o Eberhardzie Mocku
- Śmierć w Breslau, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999,
- Koniec świata w Breslau, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2003,
- Widma w mieście Breslau, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2005,
- Festung Breslau, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2006,
- Dżuma w Breslau, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2007,
- Głowa Minotaura, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009,
- Mock, Znak, wrzesień 2016,
- Mock. Ludzkie zoo, Znak, sierpień 2017,
- Mock. Pojedynek, Znak, sierpień 2018,
- Mock. Golem, Znak, październik 2019,
- Mock. Moloch, Znak, październik 2020,
- Diabeł stróż, Znak, październik 2021,
- Błaganie o śmierć, Znak, październik 2022.
Cykl o Jarosławie Patrze
- Aleja samobójców (współautor Mariusz Czubaj), Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2008,
- Róże cmentarne (współautor Mariusz Czubaj), Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009.
Cykl o Edwardzie Popielskim
- Głowa Minotaura, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009,
- Erynie, Znak, Kraków 2010,
- Liczby Charona, Znak, 2011,
- Rzeki Hadesu, Znak, maj 2012,
- W otchłani mroku, Znak, wrzesień 2013,
- Władca liczb, Znak, wrzesień 2014,
- Arena szczurów, Znak, wrzesień 2015,
- Dziewczyna o czterech palcach, Znak, maj 2019,
- Pomocnik kata, Znak, maj 2020,
- Miasto szpiegów, Znak, maj 2021, ISBN 978-83-240-6230-0,
- Czas zdrajców, Znak, maj 2022,
- Pasożyt, Znak, 2023,
- Słowo honoru, Znak, 2024.
Inne
- Umarli mają głos (współautor Jerzy Kawecki), Znak, maj 2015,
- Demonomachia, Znak, 2022,
- Ostra, Znak, 2023,
- Ostatni pisarz, Znak, 2024.
Opowiadania
- Darłowskie śledztwo Eberharda Mocka, opublikowane na stronie darlowo.pl w 2005,
- Cztery wspomnienia jasnowidza w: Autor przychodzi wieczorem, Wydawnictwo W.A.B., 2012.
Powyższe tytuły potwierdzają ogromny talent Krajewskiego jako pisarza, który zdołał zyskać uznanie zarówno w Polsce, jak i za granicą dzięki niezwykle wciągającym fabułom oraz umiejętności łączenia fikcji z realiami historycznymi.
Przypisy
- Nowa Panorama Literatury Polskiej » Marek KRAJEWSKI [online], nplp.pl [dostęp 20.08.2024 r.]
- Marek Krajewski zostanie uhonorowany tablicą w oświęciskiej Alei Pisarzy [online], dzieje.pl [dostęp 05.05.2024 r.]
- Odznaka Honorowa Wrocławia - Wrocław z wdzięcznością "Wratislavia Grato Animo" [online], bip.um.wroc.pl [dostęp 30.07.2023 r.]
- Civitate Wratislaviensi Donatus. Biuletyn Rady Miejskiej. [dostęp 26.12.2023 r.]
- Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Ordery i odznaczenia / Osoby zasłużone dla kultury odznaczone przez Prezydenta [online], www.prezydent.pl [dostęp 23.10.2019 r.]
- Wręczenie medali „Zasłużony Kulturze - Gloria Artis” MKiDN - 2015 [online], www.mkidn.gov.pl [dostęp 25.11.2017 r.]
- Darłowo w "Arenie Szczurów" - książce Marka Krajewskiego. Serwis Głosu Koszalińskiego. [dostęp 11.07.2015 r.]
- Marek Krajewski [online], www.marek-krajewski.pl [dostęp 25.11.2017 r.]
- AgnieszkaA. Kołodyńska AgnieszkaA., Marek Krajewski został Ambasadorem Wrocławia [online], Wyborcza.pl, 05.06.2008 r. [dostęp 05.06.2008 r.]
- Mariusz Czubaj: Miasto ukryte. Polityka, 26.08.2006 r. [dostęp 11.10.2008 r.]
- MarekM. Krajewski MarekM., Arena Szczurów, wyd. I, Kraków 2015, ISBN 978-83-240-3873-2, OCLC 932025249 [dostęp 27.01.2021 r.]
- MarekM. Krajewski MarekM., Dziewczyna o czterech palcach, wyd. I, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2019, ISBN 978-83-240-5815-0, OCLC 1103710423 [dostęp 27.01.2021 r.]
- MarekM. Krajewski MarekM., Władca liczb, Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Kolekcje Sp. z o.o, 2020, ISBN 978-83-8177-170-2, OCLC 1151221724 [dostęp 27.01.2021 r.]
- MarekM. Krajewski MarekM., Pomocnik kata, wyd. I, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2020, ISBN 978-83-240-6023-8, OCLC 1164507759 [dostęp 27.01.2021 r.]
- MarekM. Krajewski MarekM., Rzeki Hadesu, wyd. 1, Kraków: Znak, 2012, ISBN 978-83-240-2240-3, OCLC 798334110 [dostęp 27.01.2021 r.]
- MarekM. Krajewski MarekM., Głowa Minotaura, wyd. I, Warszawa, ISBN 978-83-7414-580-0, OCLC 403745531 [dostęp 27.01.2021 r.]
- „Błaganie o śmierć” to pożegnanie z Eberhardem Mockiem. O czym będzie finałowy tom serii Marka Krajewski? Kiedy premiera? [online], granice.pl [dostęp 13.10.2022 r.]
- MariuszM. Czubaj MariuszM., Aleja samobójców, wyd. 1, Warszawa: W.A.B, 2008, ISBN 978-83-7414-380-6, OCLC 213383634 [dostęp 27.01.2021 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Krzysztof Jabłoński (pianista) | Małgorzata Burzyńska-Keller | Gertruda Szalsza | Doda Conrad | Daniel Speer | Elżbieta Jodłowska | Małgorzata Podzielny | Ryszard Sroka (muzyk) | Szczepan Kopyt | Radosław Żukowski | Cezary Kamienkow | Adam Cywka | Piotr Beber | Mrozu | Michał Tomczyk (muzyk) | Antonina Choroszy | Ewelina Lisowska | Rafał W. Orkan | Andrzej Jerie | Robert WieneOceń: Marek Krajewski (pisarz)