Dolnośląskie Centrum Filmowe

---

Historia

Kino Palast-Theater

W miejscu, gdzie obecnie można znaleźć Dolnośląskie Centrum Filmowe, na początku XX wieku, przy Neue Schweidnitzerstr.16 (dziś ul. Świdnicka), stała monumentalna kamienica zaprojektowana przez Georga Schneidera w 1898 roku. Należała ona do kupca Moritza Branissa i kryła w sobie historię pełną lokalnych smaków oraz rozrywki, gdzie w piwnicach przechowywano wino, natomiast na parterze znajdowała się popularna wrocławska restauracja Palas-Restaurant.

W budynku, także na parterze, zorganizowano przestronną salę balową o wymiarach 21 x 14 metrów, w której odbywały się liczne wydarzenia towarzyskie. W kolejnych piętrach mieściły się dodatkowe pomieszczenia, w tym kuchnia oraz jadalnia, a dostępny na tyłach budynku ogród stwarzał idealne miejsce do relaksu.

W 1910 roku, pod wodzą Roberta Seidela, na pierwszym piętrze powstała nowa sala kinowa. Uroczyście otwarte 3 września 1910 roku kino, znane jako Kinomatographen-Theater, zyskało popularność jako Palast-Theater, mogąc pomieścić 431 widzów. Z tego 62 miejsca zajmowały loże, reszta była podzielona na różne kategorie cenowe: 108 miejsc w pierwszej kategorii, 102 w drugiej oraz 105 najtańszych miejsc bezpośrednio przy ekranie.

W sali kinowej zasiadało także pięćdziesięciu czterech widzów w bocznej części. Dodatkowo istniała mniejsza sala na 137 widzów, gdzie organizowane były specjalne pokazy. Otwarcie Palast-Theater było wielkim wydarzeniem, podczas którego użyto różnych form reklamy, w tym filmowania gości, aby widzowie mogli zobaczyć siebie na wielkim ekranie w kolejnych projekcjach.

Na początku 1919 roku liczba miejsc wzrosła do 464, a do 1921 roku do 497. Z mniejszą salą, która przestała istnieć na rzecz większej, kino mogło pomieścić 667 widzów. W roku 1927 wprowadzono dalsze zmiany, w tym przygotowanie części balkonowej, co zwiększyło pojemność głównej sali do 650 miejsc. Tak kino funkcjonowało aż do końca II wojny światowej.

Pierwszym właścicielem Palast-Theater był Franz Thiemer, który równocześnie prowadził kino Monopol-Theater przy ulicy Ohlauerstr. 61 (dzisiaj ul. Oławska) oraz posiadał firmę Schlesischer Film-Vertrieb, zajmującą się dystrybucją filmów. W 1914 roku jego firma zbankrutowała, co doprowadziło do przejęcia kina przez spółkę Breslauer Palast Theather GmbH, a w 1917 roku przemianowaną na Schlesischer Film GnbH, której właścicielami byli Julius Schatzky i Luise Valentin.

Pod koniec I wojny światowej kino przeszło pod zarząd firmy Kammer-Lichtspiele GmbH, założonej przez Otto Schampela i Hugo Menzela. W 1922 roku kino trafiło do zarządzania spółki Schauburg AG für Theater und Lichtspiele, założonej przez Schampela oraz wrocławskich browarników: Hugo, Wilhelma i Paula Scholtzów, Gustava Riedela, Gustava Büttnera oraz Ernsta Eisnera. W ciągu kilku lat spółka zarządzała pięcioma kinami we Wrocławiu.

Od samego początku właściciele kina kładli duży nacisk na repertuar, co przyczyniło się znacząco do bankructwa Thiemera. Jednym z pierwszych filmów wyświetlanych w tym kinie był Abgründe, będący pierwszym fabularnym filmem długometrażowym dystrybuowanym w systemie monopolowym. Film ten był pokazywany w dniach 20-30 grudnia 1910 roku oraz 18-31 stycznia 1911.

Palast-Theater miało wyłączność na jego projekcję we Wrocławiu. W kolejnych latach w kinie gościły już najbardziej cenione tytuły, w tym premierę Studenta z Pragi (pierwszy niemiecki film artystyczny) oraz Quo vadis (13 maja 1913 roku), reżyserowany przez Enrica Guazzoniego. Po pięciu latach działalności, Palast-Theater mogło pobić rekord miliona widzów.

Kino Warszawa

Po II wojnie światowej budynek, w którym mieściło się kino Palast-Theater, na szczęście przetrwał, co umożliwiło jego szybki remont i ponowne otwarcie w ciągu miesiąca. Już 16 czerwca 1945 roku widzowie mogli wziąć udział w inauguracyjnym seansie, na którym pokazano film Majdanek. W 1950 roku, Okręgowy Zarząd Kin zrealizował kompleksowy remont, a kolejny większy przeprowadzono na przełomie lat 1969-1970. Przed tymi zmianami powstało kilka różnych projektów, jednak z braku funduszy i sprzecznych planów urbanistycznych, wiele z nich zostało odrzuconych.

Pierwszy z nich, z 1959 roku, zaprojektowany przez Stefana Sienickiego i Jana Pańkowskiego, zakładał nowe wejście z pl. Kościuszki i ul. Piłsudskiego, z klubokawiarnią w przyziemiu oraz z salą kinową przystosowaną do projekcji panoramicznych. W następnych latach również powstały inne projekty, a ostatecznie remont kina został zrealizowany na podstawie planów Henryka Majewskiego z 1966 roku i Andrzeja Łukaszewicza z 1969 roku.

Nowa budowla, stworzona na fundamentach oryginalnego Palast-Theater, przekraczała normę użytkowania dla kin, wynoszącą 1555 m², bowiem zajmowała 2185,2 m². W opisie technicznym przeprowadzonych prac znalazł się następujący fragment:

W bryle zewnętrznej budynku doprowadzono do scalenia i ujednolicenia pod względem architektury bardzo zróżnicowanego obecnie zarówno w pionie, jak i w poziomie, budynku, posiadającego wiele dobudówek i poziomów (…). Ściany ozdabiała okładzina z prefabrykowanych elementów betonowych mocowanych za pomocą stalowych drutów i układanych jednocześnie z wznoszeniem ścian.

Nowa elewacja oraz mur chroniący zaplecze hotelu, który przylegał do budynku kina, były również częścią tego projektu. Remont zakończono w 1973 roku, a kino przez wiele lat pozostało w niemal niezmienionej formie, aż do lat 90. W 1995 roku przyziemie przeszło kolejną przebudowę, podczas której m.in. z kawiarni stworzono małą salę na 90 miejsc. Kolejne znaczące zmiany w wyglądzie oraz funkcjonalności miały miejsce w 2010 roku.

Dolnośląskie Centrum Filmowe

W 2011 roku Dolnośląskie Centrum Filmowe otworzyło swoje podwoje po przeprowadzeniu remontu, w wyniku czego nowa instytucja kulturalna miała szansę zostać miejscem spotkań dla miłośników kina. Właścicielem DCF jest Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego „Odra-Film”.

To nowoczesne kino zostało wyposażone w zaawansowany system dźwiękowy Dolby Digital Surround EX, a także projektory, które umożliwiają wyświetlanie filmów w technologii 3D. Sale kinowe w DCF zyskały nazwy, które nawiązują do tradycji minionych lat, kontynuując pamięć o wrocławskich kinach.

W Dolnośląskim Centrum Filmowym znajduje się następująca oferta sal kinowych:

• Sale nr 1 „Polonia” (73 miejsca),
• Sale nr 2 „Warszawa” (250 miejsc),
• Sale nr 3 „Lwów” (135 miejsc),
• Sale nr 4 „Lalka” (141 miejsc),

W sumie Dolnośląskie Centrum Filmowe dysponuje 599 miejscami dla widzów, w tym 15 miejscami przeznaczonymi dla osób niepełnosprawnych.

---

Oceń: Dolnośląskie Centrum Filmowe

---