Alstom Pojazdy Szynowe

---

Historia

Powstanie zakładu

Zakład rozpoczął swoją działalność w 1832 roku jako Maschinenbauanstalt Breslau, czyli niemieckie zakłady budowy maszyn. W produkcję ruszono rok później, co uczyniło fabrykę jednym z najstarszych producentów taboru szynowego na terenie Europy. Od 1839 roku funkcjonowała jako Wagenbauanstalt Gottfried Linke, a kolejne zmiany nazw doprowadziły ją m.in. do Linke-Hofmann Werke. W okresie I wojny światowej zakład zaangażował się w produkcję samolotów dla niemieckiego wojska. Jeszcze przed II wojną światową oferta produkcyjna rozszerzyła się o tabor tramwajowy, w tym pierwszy tramwaj o stalowej konstrukcji pudła – LH Standard. W trakcie II wojny światowej zakład miał na stanie około 5000 przymusowych robotników i kontynuował produkcję pociągów oraz systemów napędowych do rakiet V2.

Po wojnie, w 1945 roku, fabryka została upaństwowiona i rozpoczęła działalność jako Państwowa Fabryka Wagonów. W tym nowym etapie produkcji skoncentrowano się na wagonach osobowych oraz towarowych. Pafawag, będący kontynuatorem zakładów, zdołał w 1953 roku wyprodukować pierwszą powojenną polską lokomotywę elektryczną, EP02, a już rok później zbudował pierwszy elektryczny zespół trakcyjny, EW53.

Wyprodukowany tabor

Podczas swojej działalności, polskie zakłady we Wrocławiu wyprodukowały imponującą liczbę lokomotyw elektrycznych oraz zespołów trakcyjnych, w tym:

Rodzaj pojazdu	Typ pojazdu	Seria PKP	Okres budowy	Ilość
Lokomotywa elektryczna pasażerska	1E	EP02	1953–1956	8
Lokomotywa elektryczna towarowa	2E	–	1954–1956	9
Elektryczny zespół trakcyjny	1B/2B	EW53	1954–1956	20
Lokomotywa elektryczna towarowa	3E	ET21	1957–1971	658
Wagon osobowy wąskotorowy	3Aw	Bxhpi	1958-1960	ok. 600
Elektryczny zespół trakcyjny	3B/4B	EW55	1958–1962	72
Elektryczny zespół trakcyjny	5B/6B	EN57	1962–1994	1429
Lokomotywa elektryczna uniwersalna	EU07	EU07	1965–1977	240
Elektryczny zespół trakcyjny	101N	EN94	1969–1972	40
Lokomotywa elektryczna towarowa	201E	ET22	1969–1989	1184
Lokomotywa elektryczna pasażerska	102E	EP08	1972–1976	15
Lokomotywa elektryczna pasażerska	201Ea	EP23	1973	1
Elektryczny zespół trakcyjny	3WE	EW58	1974–1980	28
Elektryczny zespół trakcyjny	5Bg/6Bg	EN71	1976	20
Lokomotywa elektryczna pasażerska	104E	EP09	1986–1997	47
Elektryczny zespół trakcyjny	6WE	EW60	1990	2
Elektryczny zespół trakcyjny	5Bs/6Bs	ED72	1993–1996	21
Lokomotywa elektryczna uniwersalna	112E	EU43	1996–1998	28

Najbardziej popularnym modelem okazał się elektryczny zespół trakcyjny 5B/6B (EN57), którego wyprodukowano 1429 sztuk w latach 1961–1993, oraz lokomotywa towarowa ET22, dostarczana dla PKP w latach 1969–1989. Dodatkowo, przedsiębiorstwo zrealizowało produkcję lokomotyw E412 (typ 112E) dla PKP oraz EU11 (typ 113E) po przejęciu przez Adtranz.

Chociaż kontrakt na 42 sztuki EU11 opiewał na sumę przekraczającą 640 mln zł, nie został zrealizowany, co skutkowało ich dalszą odsprzedażą do Włoch.

Adtranz

24 lutego 1997 roku, niemieckie przedsiębiorstwo Adtranz przejęło zakład. Spółka za 3,7 mln USD nabyła 75% udziałów, co przypadło na zakład, który w wyniku fuzji koncernów ABB oraz Daimler AG powstał 1 stycznia 1996. Adtranz zatrudniał wtedy 23 tys. osób na terenie swoich zakładów w Katowicach, Wrocławiu, Łodzi oraz Warszawie, które ogółem zatrudniały 2500 osób.

Po przejęciu, firma Adtranz przekształciła obiekty zakładu, sprzedając tereny zakładu o powierzchni około 550 tys. m². Od 1998 roku produkcja skupiła się w dwóch halach o łącznej powierzchni 140 tys. m². W jednej z hal zorganizowano stanowiska prototypowe, a także powierzchnię do montażu oraz magazyn części i podzespołów gotowych. Druga hala stała się miejscem produkcji pudeł ze stali węglowej.

Wyprodukowany tabor

Portfel zamówień zakładu obejmował budowę pudeł dla elektrowozów, w tym:

Typ Serii PKP	Rok budowy	Ilość
ED73	1997	1
EU11	1998-2002	42

Wśród produkcji znajdowały się także ramy wózków trakcyjnych dla lokomotyw Bombardier Transportation, a także 1000 wózków Y 25 HIGH LOAD dla kolei SNCB.

Bombardier Transportation Polska

W maju 2001 roku, kanadyjski koncern Bombardier Transportation przejął Adtranz, w tym także zakład we Wrocławiu. Obecnie zakład specjalizuje się w spawaniu pudłów do lokomotyw Traxx, FS Class E464 oraz ALP-45DP, które są następnie montowane w Niemczech i Włoszech. Produkowane są również pudła do ALP-46 oraz ramy wózków dla wszystkich typów pojazdów. Należy jednak podkreślić, że Bombardier w Wrocławiu nie prowadzi produkcji kompletnych lokomotyw. Przy tym, wykonuje także modernizację lokomotyw, które powstały za czasów Adtranz.

W strukturach grupy wyodrębnia się również dywizję systemów sterowania ruchem kolejowym RCS (Rail Control Solutions). Do dywizji tej przynależą zakłady Bombardier Transportation, które działają w Polsce.

Alstom Pojazdy Szynowe i Alstom Polska S.A.

W 2021 roku, Alstom stał się nowym właścicielem zakładów, przejmując Bombardier Transportation. W okresie 2021–2023 zakład działał jako Alstom Pojazdy Szynowe Sp. z o.o., a w 2023 roku zintegrowano działalność Alstom w Polsce w ramach jednej spółki, Alstom Polska S.A. Wrocławski zakład funkcjonuje jako jego oddział.

Obecna działalność przedsiębiorstwa

Obecna działalność Alstom Pojazdy Szynowe jest ambitnym przedsięwzięciem, które koncentruje się na szerokim asortymencie produkcji nowoczesnych pojazdów szynowych. W ofercie firmy znajdują się między innymi elektryczne zespoły trakcyjne TALENT, lokomotywy Traxx, wagony piętrowe Twindexx w systemie push-pull oraz składy wysokich prędkości. Dodatkowo, przedsiębiorstwo zajmuje się produkcją tramwajów Flexity oraz pojazdów metra.

Po przejęciu zakładów przez Bombardiera, wrocławska fabryka zyskała status drugiej co do wielkości kanadyjskiej inwestycji w Polsce. Co ciekawe, niemal 100% produkcji wyrobów z fabryki trafia na rynki zagraniczne, głównie do USA i Europy. Zakład ten jest znany jako wiodący producent lokomotyw elektrycznych w Polsce. Po przejęciu bogatego portfela zamówień, przedsiębiorstwo mogło zrealizować produkcję 50 nowoczesnych lokomotyw elektrycznych, w tym 8 dwusystemowych EU43 oraz 42 jednosystemowe Traxx EU47 – F160 DC.

Wrocławska fabryka produkuje także pudła dla popularnych w Niemczech lokomotyw Traxx, które służą również w takich krajach jak Grecja, Szwecja, Szwajcaria, USA a nawet w Malezji. Oprócz tego, Alstom dostarcza podzespoły dla składów zespolonych ICE wykorzystywanych w Niemczech i Holandii oraz dla Talgo eksploatowanych w Hiszpanii, a także dla regionalnych pociągów piętrowych.

W 2007 roku, Koleje Mazowieckie ogłosiły plany zakupu od Bombardiera 37 wagonów piętrowych, jednakże przetarg ten został później unieważniony. W kolejnym roku, 2010, Koleje Mazowieckie nabyły 11 lokomotyw Traxx P160 DC „Hetman” z dostawą zaplanowaną na 2011 rok. W Polsce tramwaje produkowane przez Alstom można spotkać głównie w Łodzi, Krakowie i Gdańsku.

W marcu 2006 roku przedsiębiorstwo Bombardier Transportation zawarło umowę z Solaris Bus & Coach oraz Vossloh Kiepe na montaż tramwajów Bombardier NGT6/2 w Zajezdni Podgórze w Krakowie. W tym samym roku zdobyły przetarg na dostawę 24 tramwajów dla Krakowa oraz 3 dla Gdańska. W ramach tej współpracy Bombardier odpowiadał za karoserie, Vossloh Kiepe dostarczał osprzęt elektryczny, natomiast Solaris Bus & Coach zapewniał pozostałe podzespoły oraz montaż pojazdów. W efekcie, w 2007 roku dostarczono 3 zamówione tramwaje do Gdańska oraz 8 do Krakowa. W kolejnych latach Bombardier Transportation dostarczył do Krakowa dodatkowe 26 tramwajów, z czego 14 to wagony Bombardier NGT6 oraz 12 to wagony Bombardier NGT6/2. Część z nich była montowana lokalnie w krakowskim MPK. W 2010 roku MPK Kraków ogłosił przetarg na 24 niskopodłogowe tramwaje, który wygrał model Bombardier NGT8. Pierwsze cztery egzemplarze przybyły do Krakowa w drugiej połowie 2012 roku, a ostatnia dostawa wszystkich zamówionych tramwajów została zrealizowana w kwietniu 2013 roku.

Wrocławska fabryka nie ogranicza się jedynie do produkcji lokomotyw, ale także wytwarza pudła dla składów dużych prędkości, znanych jako ICE 4, które są wykorzystywane przez Deutsche Bahn. Alstom Pojazdy Szynowe jest więc kluczowym graczem na rynku lokomotyw i tramwajów w Polsce oraz Europie.

---

Oceń: Alstom Pojazdy Szynowe

---