Zenon Stefan Pałka, urodzony 6 grudnia 1952 roku w Wrocławiu, jest osobą niezwykle istotną w historii polskiej opozycji, zwłaszcza w okresie PRL. Jako działacz opozycyjny, odegrał kluczową rolę w walce o wolność i demokrację.
W ciągu swojego życia był również związany z branżą drukarską oraz wydawczą, co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w działania na rzecz niezależnych mediów i kultury.
Życiorys
Zenon Pałka urodził się jako syn Juliusza i Zofii. W czasach młodzieńczych był członkiem ruchu hippisowskiego oraz założył we Wrocławiu Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Indyjskiej. Jego kariera wojskowa rozpoczęła się w 1971 roku, jednakże po zaledwie 10 miesiącach służby został usunięty, co wywołane było jego konsekwentną postawą wegetariańską.
W 1976 roku, gdy pracował w Zakładach Mera-Elwro, korzystał z tamtejszych systemów komputerowych do drukowania materiałów związanych z KOR. Jego praca została przerwana wiosną 1977 roku, kiedy to został zwolniony.
Od 1977 roku Pałka stał się aktywnym uczestnikiem opozycji oraz współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”. Z dokumentów Służby Bezpieczeństwa wynika, że:
- był zwolennikiem powołania Studenckiego Komitetu Solidarności, organizując różnorodne spotkania oraz zajmując się przygotowywaniem, drukowaniem i dystrybucją ulotek oraz oświadczeń,”
- angażował się w organizację protestów studentów wrocławskich po śmierci Stanisława Pyjasa,
- uczestniczył w zakładaniu Klubu KSS-KOR we Wrocławiu w 1979 roku,
- brał udział w zebrań organizacyjnych, drukował i rozpowszechniał ulotki oraz literaturę antysocjalistyczną,
- utrzymywał kontakty z działaczami ruchu antysocjalistycznego z Warszawy. Był także członkiem MKZ NSZZ „Solidarność” w Wrocławiu.
W latach 1977–1980 Zenon Pałka był aktywnym drukarzem Wydawnictwa NOWA, gdzie współpracował z Janem Walcem, drukując m.in. Biuletyn Informacyjny KSS „KOR” oraz Placówkę.
W dniach 27–31 maja 1977 roku uczestniczył w głodówce opozycjonistów zorganizowanej w kościele św. Marcina w Warszawie, w celu wsparcia represjonowanych robotników z Radomia i Ursusa oraz więzionych członków KOR.
W 1979 roku był ofiarą agresji ze strony milicji, gdyż pobito go na Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej we Wrocławiu, co miało miejsce po jego odmowie składania zeznań i podpisywania protokołów przesłuchań. Po tym incydencie Jan Walc zamieścił w Biuletynie Informacyjnym KSS „KOR” znaną rymowankę: „Choć pobity Zenon Pałka, nic nie wstrzyma ruchu wałka!”.
Od lipca 1981 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego pisma „Z Dnia na Dzień”, które ukazywało się we Wrocławiu trzy razy w tygodniu, osiągając nakład sięgający kilku dziesiątek tysięcy egzemplarzy.
Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, Pałka musiał się ukrywać. Został zatrzymany 3 marca 1982 roku, a dwa dni później aresztowany w związku z dystrybucją materiałów „Solidarności Dolnośląskiej”, w tym „Biuletynu informacyjnego”, „Biuletynu Dolnośląskiego” oraz „Tygodnika wojennego”. Po miesiącu, 10 kwietnia, uzyskał status internowanego i trafił do Ośrodka Odosobnienia w Nysie, z którego został zwolniony pod koniec lipca 1982 roku.
Zenon Pałka przez wiele lat miał zakaz podróżowania poza granice kraju. Ostatecznie w 1983 roku wyjechał z Polski w ramach „emigracji politycznej”, osiedlając się w Monachium.
Odznaczenia
Zenon Pałka, w swojej karierze, zdobył liczne odznaczenia, które podkreślają jego wkład w rozwój i niezależność Polski.
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – przyznany postanowieniem z dnia 21 września 2006 roku przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego, nagradzający jego wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz działalność na rzecz przemian demokratycznych w kraju. Uroczystość wręczenia odznaczenia miała miejsce w Pałacu Prezydenckim z okazji 30-lecia KOR,
- Złota Odznaka Honorowa Wrocławia – przyznana w 2022 roku,
Przypisy
- Odznaka Honorowa Wrocławia - Wrocław z wdzięcznością "Wratislavia Grato Animo" [online], bip.um.wroc.pl [dostęp 16.12.2022 r.] .
- Katalog osób „rozpracowywanych” przez organa bezpieczeństwa państwa komunistycznego [online], bip.ipn.gov.pl [dostęp 29.09.2016 r].
- Beata Maciejewska. Wrocławscy współpracownicy KOR-u zostali odznaczeni. „Gazeta Wyborcza – Wrocław”, 24.09.2006 r. [dostęp 29.09.2016 r.] brak numeru strony.
- „Spotkanie po latach” – uroczystości z okazji 30-lecia KOR w Pałacu Prezydenckim. prezydent.pl, 23.09.2006 r. [dostęp 29.09.2016 r.] .
- Paweł P. Wroński, Prezydent przyznał medale w rocznicę KOR (wideo) [online], Wyborcza.pl, 23.09.2006 r. [dostęp 29.09.2016 r.] .
- Andrzej Friszke: Czas KOR-u. Jacek Kuroń a geneza solidarności. Kraków: Znak i ISP PAN, 2011, s. 231. ISBN 978-83-240-1813-0.
- Zenon Pałka. Słownik "Niezależni dla kultury 1976–1989". [dostęp 30.09.2016 r.] .
- a b c Choć pobity Zenon Pałka, nic nie wstrzyma ruchu wałka!. Jan Walc – oficjalna strona. [dostęp 30.09.2016 r.] .
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Stanisław Huskowski (polityk) | Krzysztof Ostrowski (polityk) | Michał Mistrzak | Bogdan Golik | Paweł Hreniak | Piotr Kozdrowicki | Tomasz Misiak | Krzysztof Smolnicki | Hans Lukaschek | Gerhard Scheffler | Władysław Klimczak (polityk) | Tomasz Kaczmarek (ur. 1976) | Anna Sikora | Paweł Banaś (urzędnik) | Alicja Zając | Wolfgang Thierse | Jan Tomaszewski (piłkarz) | Klaudia Jachira | Jan Muskata | Wojciech ZubowskiOceń: Zenon Pałka