Łacha Farna

---

Wartości przyrodnicze

Łacha Farna to wyjątkowe miejsce, które znajduje się w niezwykle bogatej przyrodniczo dolinie Odry, w obrębie której przepływa także rzeka Bystrzyca. Teren ten pełni ważną rolę jako ekologiczny użytek, który zasługuje na szczególną uwagę. W obszarze Łacha Farna odkryto 173 taksony roślin naczyniowych, należących do 53 rodzin. Zidentyfikowano tutaj również 1 gatunek grzyba objętego ochroną, 23 powszechnie występujące taksony roślin, 25 gatunków rzadziej spotykanych, 66 rozproszonych, a aż 59 należy do kategorii bardzo rzadkich.

W granicach tego użytku ekologicznego stwierdzono obecność różnych gatunków roślin oraz zwierząt objętych ochroną, takich jak:

• grzyby: sromotnik bezwstydny,
• rośliny: konwalia majowa,
• płazy: żaba wodna, żaba jeziorkowa, żaba moczarowa, ropucha szara, traszka zwyczajna,
• gady: zaskroniec zwyczajny, jaszczurka zwinka,
• ptaki: wiele gatunków, w tym dzięcioły, brzęczka, bączek, bąk, czapla biała, gęgawa, gęś białoczelna, gęś zbożowa, gągoł, głowienka, hełmiatka, kokoszka, krakwa, krzyżówka, lodówka, perkoz dwuczuby, perkoz rdzawoszyi, rokitniczka, rybitwa czarna, słowik rdzawy, trzcinniczek, wodnik, zausznik, łabędź krzykliwy, łabędź niemy, łyska, świstun,
• ssaki: rzęsorek rzeczek, ryjówka malutka, ryjówka aksamitna, zębiełek karliczek oraz nietoperze (łącznie 17 gatunków, w tym borowiec wielki, karlik większy, karlik malutki, nocek rudy, nocek Natterera, gacek brunatny oraz mopek zachodni).

W tej okolicy zbiornik wodny wyróżnia się silnie zróżnicowaną linią brzegową, co sprzyja występowaniu bogatej roślinności szuwarowej. Wśród lokalnych roślin dominują takie gatunki jak pałka wąskolistna, pałka szerokolistna, turzyca oraz trzcina pospolita. Zachodnia część obszaru otoczona jest przez las grądowy, który w niewielkich fragmentach przechodzi w wilgotne zbiorowiska łęgowe. Rośnie tu wiele drzew, w tym dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, grab zwyczajny oraz jesion wyniosły. Na powierzchni lustra wodnego można zauważyć rzęsę drobną, a także inne ciekawe rośliny, m.in. kosaciec żółty. Różnorodność ekosystemu jest wzbogacona także przez gąbki słodkowodne, liczne gatunki ślimaków wodnych oraz ważki.

Podstawa prawna

Ochrona obszaru, znanego jako Łacha Farna, została ustanowiona na mocy uchwały Rady Miejskiej Wrocławia. Uchwała nr L/1750/02, przyjęta w dniu 4 lipca 2002 roku, wprowadziła formalną ochronę dla dwóch zbiorników wodnych oraz otaczającego terenu leśnego znajdującego się na Janówku, w obrębie Pracze Odrzańskie.

Wcześniejsza regulacja dotycząca tego terenu miała miejsce na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który został uchwalony przez Radę Miejską Wrocławia w dniu 18 maja 2000 roku, w uchwale nr XXI/671/00. Plan ten dotyczył obszaru w rejonie ul. Janowskiej obrębu Pracze Odrzańskie. Należy zauważyć, że ową uchwałę uchwalono w celu ochrony tego terenu, jednak straciła ona moc, z wyjątkiem paragrafu 30, który odnosił się do ochrony użytków ekologicznych.

Przejrzystość dalszej ochrony tych obszarów zapewnia kolejna uchwała, która została wprowadzona dla nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Mowa tu o uchwale nr X/211/07, podjętej w dniu 14 czerwca 2007 roku, która reguluje zagospodarowanie przestrzenne w rejonie zespołu urbanistycznego Janówek Komunalny we Wrocławiu. Paragraf 13 tej uchwały odnosi się do wcześniejszych regulacji dotyczących ekologicznych użytków.

Zakres ochrony

Użytek ekologiczny, jakim jest Łacha Farna, podlega szczegółowej regulacji w zakresie ochrony, która została określona w paragrafie 2 uchwały nr L/1750/02. Dokument ten zawiera szereg kluczowych zasad, które mają na celu zachowanie integralności tego unikalnego obiektu.

§ 2. W stosunku do ustanowionego użytku ekologicznego zabrania się:

• niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu,
• wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu,
• wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczystości,
• zaśmiecania obiektu i terenu wokół niego,
• uszkadzania i zanieczyszczania gleby,
• dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody i zrównoważone wykorzystanie użytków leśnych,
• budowy obiektów małej architektury i tymczasowych obiektów budowlanych mogących mieć negatywny wpływ na obiekt ochroniony bądź spowodować degradację krajobrazu.

W zakresie ochrony, według paragrafu 30 uchwały nr XXI/671/00, wskazania te są dodatkowo podkreślone, w szczególności w odniesieniu do zachowań, które mają wpływ na lokalny ekosystem.

Wynika to z zakazu:

• wędkowania,
• chwytania,
• płoszenia i zabijania dziko żyjących zwierząt,
• pozyskiwania, niszczenia lub uszkadzania drzew i innych roślin,
• wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczystości,
• zmiany stosunków wodnych,
• palenia ognisk,
• zakłócania ciszy i pływania.

Powiązane regulacje mają na celu nie tylko ochronę naturalnych zasobów, ale również zachowanie równowagi w tym wyjątkowym ekosystemie.

---

Oceń: Łacha Farna

---