Andrzej Tomaszewski (typograf)

---

Życiorys

Andrzej Tomaszewski rozpoczął swoją edukację od zdobycia wiedzy w Technikum Poligraficznym w Warszawie. Następnie kontynuował studia z zakresu bibliotekoznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim oraz Uniwersytecie Wrocławskim.

W latach 1976–1979 pełnił funkcję szefa redakcji technicznej w Państwowym Instytucie Wydawniczym, gdzie zajmował się także światłodrukiem w Zakładach Offsetowych RSW Prasa. W kolejnych latach, od 1980 do 1982, pracował jako kierownik w pracowni graficznej oraz redakcji technicznej w Młodzieżowej Agencji Wydawniczej, a po usunięciu z MAW zajmował się zecerstwem w drukarni Andrzeja Zielińskiego w latach 1982–1990. W latach 1992–2000 był projektantem fontów w Apple Computer IMC Poland oraz w Publishing Institute w Warszawie. Do roku 2014 zatrudniony był w Centralnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Przemysłu Poligraficznego.

Tomaszewski jest autorem wielu publikacji w dziedzinie edytorstwa i poligrafii, łącznie z blisko 300 artykułami w prasie poświęconej tematyce poligraficznej, wydawniczej oraz bibliologicznej. Poza tym, jego prace obejmują hasła do leksykonów i encyklopedii dla różnych wydawców. Był członkiem zespołów redakcyjnych takich czasopism jak „ProTypo”, „Macword”, „Poligrafika”, „Wydawca”, „Wiadomości Księgarskie”, „Images” oraz „Acta Poligraphica”. Wśród książek, które redagował, znalazła się praca Adriana Frutigera „Człowiek i jego znaki”, wydana przez Wydawnictwo Do w 2003 roku.

Jako twórca opracowań graficznych, Tomaszewski zaprojektował 280 książek oraz czasopism dla ponad 40 wydawców, w tym Biblioteki Narodowej, PIW, WNT, Krupski i S-ka, Trio oraz Wydawnictwa Naukowego UAM. Jego osiągnięcia w dziedzinie typografii były wielokrotnie doceniane w konkursach oraz na targach książki.

Jako prelegent brał udział w licznych konferencjach i seminariach, w tym międzynarodowych, a także gościnnie wykładał na uniwersytetach i uczelniach artystycznych. Zasiadał w jury polskiej edycji „Polska książka artystyczna” z przełomu XX i XXI wieku w 2009 roku oraz w różnych konkursach związanych z wydawaniem, poligrafią oraz grafiką. Tomaszewski miał również indywidualne wystawy poświęcone typografii w latach 2008, 2009, 2018 i 2019, które miały miejsce w Krakowie, Warszawie, Katowicach, Gdańsku i Wrocławiu.

Od 1981 roku jest członkiem Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, a od 2015 roku pełni rolę w Zarządzie Głównym tego towarzystwa. W 2014 roku został komisarzem konkursu PTWK „Najpiękniejsze książki roku”. Został również laureatem Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w latach 2008 i 2013. Dodatkowo, jest członkiem honorowym GUST – Polskiej Grupy Użytkowników Systemu TeX. Jego zasługi w dziedzinie kultury zostały uhonorowane srebrnym medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”, medalem „Zasłużony dla Polskiej Poligrafii” przyznawanym przez Polską Izbę Druku oraz Srebrnym Krzyżem Zasługi za działalność na rzecz rozwoju i promocji sztuki drukarskiej.

Publikacje

W dorobku Andrzeja Tomaszewskiego, wybitnego typografa, można znaleźć szereg istotnych publikacji, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy na temat poligrafii. Jego prace nie tylko ilustrują aspekty techniczne tworzenia typografii, ale także oferują głębsze zrozumienie kulturowego kontekstu, w którym te techniki są stosowane.

• Andrzej A. Tomaszewski, Pismo drukarskie, Henryk H. Janowski (red.), seria: Inwentarium Wiedzy o Poligrafii., Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1989, ISBN 83-04-02519-1, OCLC 35404656.
• Andrzej A. Tomaszewski, Leksykon pism drukarskich, Warszawa: Wyd. Krupski i S-ka, 1996, ISBN 83-86117-50-8, OCLC 45549109.
• Funkcjonalizm w typografii, cz. I–VII, „Poligrafika” nr 12/1996–7/1997.
• Andrzej A. Tomaszewski, Zapiski książkoroba, Warszawa: Wydawnictwo Do, 2006, ISBN 83-85586-20-2, OCLC 749476794.
• Dopisek do przypisów alias notek, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, Warszawa 2008.
• Andrzej A. Tomaszewski, Giserzy czcionek w Polsce: poczet odlewaczy czcionek działających w dawnej Polsce oraz polskich za granicą, Warszawa: Wydawnictwo ogme.pl, 2009, ISBN 978-83-89236-26-5, OCLC 750531220.
• Andrzej A. Tomaszewski, Szelest kart: bibliografia sentymentalna, Warszawa: Wydawnictwo ogme.pl, 2011, ISBN 978-83-89236-18-0, OCLC 802010182.
• Andrzej A. Tomaszewski, Architektura książki dla wydawców, redaktorów, poligrafów, grafików, autorów, księgoznawców i bibliofilów, wyd. 2, Warszawa: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego, 2018, ISBN 978-83-930699-6-5, OCLC 778989830.
• Andrzej A. Tomaszewski, Książka artystyczna a typografia, [w:] Małgorzata M. Komza, Ewa E. Jabłonska-Stefanowicz, Ewa E. Repucho, W poszukiwaniu odpowiedniej formy: rola wydawcy, typografa, artysty i technologii w pracy nad książką, Wrocław 2012, ISBN 978-83-229-3328-2, OCLC 944327805.
• Leszek L. Markowski i inni, Angielsko-polski leksykon terminów poligraficznych, Warszawa: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego, 2013, ISBN 978-83-930699-2-7, OCLC 891240028.
• Tomaszewski A., Szelest wtóry: bibliografia sentymentalna, Warszawa: Wydawnictwo ogme.pl, 2019, ISBN 978-83-89236-20-3.
• Marek-Łucka M., Tomaszewski A., Lit[t]era Romana. Antologia tekstów z czasopisma „Litera” (1966–1978), Warszawa: Wydawnictwo Polski-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, 2020, ISBN 978-83-953724-8-3.
• M. Machalski M. i inni, Typoteka – indeks polskich krojów pisma, Warszawa: 2020, www.typoteka.pl.
• Blachowski K. i inni, Poligrafia – sztuka, techniki, technologie, Warszawa: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego, 2021, ISBN 978-83-930699-4-1.

Publikacje Tomaszewskiego stanowią nieocenione źródło wiedzy dla każdego, kto interesuje się szczegółami dotyczących typografii oraz procesu tworzenia książek. Jego prace odzwierciedlają zarówno techniczne aspekty, jak i artystyczną stronę tego zawodu.

---

Oceń: Andrzej Tomaszewski (typograf)

---